Điều đó khiến HLV Philippe Troussier như ngồi trên đống lửa, bởi sức mạnh của các đối thủ lộ diện khá rõ sau khi họ chính thức chốt danh sách đến Qatar.
Biến động nhân sự
Việc thủ thành Filip Nguyễn chính thức có quốc tịch Việt Nam, mang tên Nguyễn Filip được kỳ vọng sẽ nâng chất hàng thủ đội tuyển quốc gia. Đẳng cấp và kinh nghiệm thi đấu châu Âu của thủ môn sinh năm 1992 này sẽ là thứ vũ khí hữu hiệu để ông thầy người Pháp bày binh bố trận, chống lại những đối thủ sở hữu nhiều tiền đạo cao to, rất mạnh về bóng bổng.
Cùng với Văn Lâm đã khẳng định được thương hiệu, hiếm khi đội tuyển Việt Nam cùng thời điểm có 2 thủ môn chất lượng cao như vậy. Thậm chí, hàng thủ với vị trí thủ môn sẽ là yếu tố quyết định của đội tuyển Việt Nam trong cuộc đua giành vé vào vòng đấu loại trực tiếp.
LĐBĐ châu Á đã công bố mức thưởng cho các đội tuyển ở Vòng chung kết ASIAN Cup 2023, diễn ra tại Qatar từ 12/1 đến 10/2/2024 với sự góp mặt của 24 đội tuyển.
Theo đó, tổng tiền thưởng cho giải đấu sắp tới tại Qatar là 14,8 triệu USD. Cụ thể, đội vô địch ASIAN Cup 2023 sẽ nhận được 5 triệu USD tiền thưởng. Đội Á quân sẽ nhận 3 triệu USD, 2 đội thua ở bán kết sẽ được trao 1 triệu USD.
Ngoài ra, mỗi đội góp mặt ở vòng bảng nhận 200 nghìn USD, và đây là khoản trợ cấp để các đội tuyển tập huấn, di chuyển và trang trải chi phí hậu cần trong quá trình chuẩn bị cho giải đấu ở Qatar.
Mặc dù vậy, với tổn thương gân Achilles, Văn Lâm đã chia tay đội tuyển quốc gia. Trước đó, thủ môn này bị đau và rời sân ở phút 61 trong trận Bình Định thắng Hải Phòng 1-0, vòng 8 V-League 2023 - 2024.
Bất ngờ bị đẩy vào tình thế nan giải, ông thầy người Pháp buộc phải triệu tập thủ môn U23 là Nguyễn Văn Việt thế chỗ Văn Lâm. Thủ môn tân binh đội tuyển Việt Nam đã bắt chính (15 trận) tại V-League trong màu áo câu lạc bộ Sông Lam Nghệ An kể từ giữa mùa giải 2023 đến nay.
Ngoài ra, Văn Việt còn là thủ môn số 1 của U23 Việt Nam tham dự vòng loại U23 châu Á 2024, diễn ra vào tháng 9/2023 tại Việt Trì (Phú Thọ).
Thế nhưng, giữa đội tuyển quốc gia và đội U23 khác nhau rất xa về nhiều yếu tố. Nếu không hội tụ từ chuyên môn đến bản lĩnh thì ngay cả những thủ thành tài năng vẫn có nguy cơ đổ vỡ vì vấn đề tâm lý.
Đặc biệt, phía trước ông Troussier và các học trò là những trận chiến khốc liệt, cam go ở đẳng cấp châu lục. Bất cứ sai lầm nào cũng phải trả giá đắt, cũng như không có cơ hội sửa chữa. Vậy nên, ngay cả những người lạc quan nhất cũng không dám mơ mộng đến khả năng Văn Việt sẽ được trao cơ hội bắt chính, trừ phi đội tuyển Việt Nam rơi vào tình thế cực xấu về nhân sự ở vị trí thủ môn.
Trong khi đó, Nguyễn Filip chưa từng khoác áo đội tuyển Việt Nam và đây chính là nỗi lo lớn nhất khi thủ môn này chắc chắn được trao vị trí số 1 do Văn Lâm chấn thương.
Nếu khả năng không may tiếp theo xảy ra, ông Troussier coi như không có phương án thay thế tương xứng. Bởi Đình Triệu chưa chứng tỏ được những gì cần có của một người bắt chính khi khoác áo đội tuyển quốc gia.
Ở loạt trận giao hữu tháng 11/2023, thủ môn 29 tuổi này bộc lộ một số hạn chế cơ bản, như tâm lý thiếu sự ổn định xuyên suốt và kỹ năng chống bóng bổng. Vị trí người gác đền đội tuyển Việt Nam từ an bất ngờ chuyển thành nguy.
Không chỉ vị trí thủ môn mà hàng phòng ngự cũng có thể “rách toác” bởi hứng chịu hậu quả từ chấn thương. Nó đổ xuống nhanh đến mức huấn luyện viên Troussier xoay như chong chóng mà vẫn chưa thể tìm ra lối thoát và thời gian không còn nhiều.
Theo danh sách tập trung ban đầu, huấn luyện viên Troussier tự tin về nhân sự ở vị trí trung vệ với những gương mặt dày dạn kinh nghiệm như Quế Ngọc Hải, Đỗ Duy Mạnh, Nguyễn Thành Chung hay gương mặt trẻ Bùi Hoàng Việt Anh. Song đến lúc này, tất cả những phương án thử nghiệm sau các trận giao hữu đều không chắc chắn như toan tính của ông thầy người Pháp.
 |
| Quế Ngọc Hải chia tay đội tuyển vì chấn thương. Ảnh: INT. |
Nguyễn Thành Chung đã bị loại khỏi danh sách tập trung đội tuyển Việt Nam, do không kịp bình phục chấn thương dập dây chằng chéo trước và sụn chêm ngoài. Sau đó, chiến lược gia người Pháp đề nghị bổ sung Bùi Tiến Dũng của Thể Công Viettel và Hồ Tấn Tài (Công an Hà Nội). Tuy nhiên, Bùi Tiến Dũng sớm được trả về vì lý do sức khỏe.
Cùng thời điểm này, Quế Ngọc Hải vẫn chưa hoàn toàn sung sức sau một thời gian dài dưỡng thương. Duy Mạnh gặp tai nạn xe máy đã vắng mặt ở đợt tập trung tháng 11 của đội tuyển Việt Nam. Khả năng đá chính ở trận đầu ngày 14/1 tới vẫn bỏ ngỏ.
Tất nhiên, HLV người Pháp không thiếu nhân sự cho vị trí trung vệ. Ngọc Bảo, Thanh Thịnh, Tuấn Tài, Việt Anh, hay Thanh Bình đều có thể đá ở vị trí trung vệ. Nhưng nhìn lại những trận giao hữu tháng 6, 9 và 11 mới đây, rõ ràng không cái tên nào trong nhóm này bảo đảm sẽ thay thế tốt vị trí đàn anh để lại.
Và trên thực tế, bộ khung hàng phòng ngự đã được huấn luyện viên Troussier dày công xây dựng và định hình. Chỉ có điều, “bão chấn thương” quét qua và có thể chưa dừng lại đã phá hỏng ý đồ của chiến lược gia người Pháp.
Chấn thương cũng là lý do khiến tiền vệ Hoàng Văn Toản và tiền đạo Nguyễn Thanh Nhàn chia tay đội tuyển, Phạm Văn Luân của Công an Hà Nội được bổ sung. Tiền đạo Nguyễn Tiến Linh đang phải chạy đua với thời gian để lấy lại phong độ.
Nhằm gia tăng phạm vi cạnh tranh cũng như có thêm các phương án cho tập luyện chiến thuật, 7 - 8 cầu thủ U23 Việt Nam được đôn lên đội tuyển Việt Nam. Tuy nhiên, lúc này gần như không thể tìm được nhân tố mới, chất lượng từ lứa bổ sung theo kiểu “chữa cháy” này. Những cầu thủ trẻ tốt nhất đã được điền tên ở đợt công bố danh sách tập trung đội tuyển ngày 25/12/2023.
 |
| Thủ môn Đặng Văn Lâm vắng mặt ở ASIAN Cup 2023. Ảnh: INT. |
Độ khó tăng nhanh
Vào thời điểm đội tuyển Việt Nam đang loay hoay với bài toán nhân sự lấy chỗ này vá chỗ kia thì Nhật Bản – đối thủ của chúng ta ở trận ra quân đã chính thức chốt danh sách đến Qatar, đồng thời có câu trả lời sau những đồn đoán về khả năng góp mặt của nhóm ngôi sao thi đấu ở châu Âu.
Theo đó, Nhật Bản vẫn đưa Kaoru Mitoma vào danh sách đến Qatar dù tiền vệ của Brighton chưa hoàn toàn bình phục chấn thương. Lần gần nhất ngôi sao 26 tuổi này ra sân là trận gặp Crystal Palace vào hôm 21/12/2023. Hậu vệ của Arsenal, Takehiro Tomiyasu đã bình phục chấn thương nên có tên vào danh sách đăng kí.
Ngoài ra, Samurai xanh còn triệu tập 1 ngôi sao đáng chú ý đang thi đấu ở Ngoại hạng Anh là tiền vệ Wataru Endo (Liverpool). Tiền vệ này đã đá chính trong trận The Kop nghiền nát Newcastle 4-2, rạng sáng 2/1 thuộc khuôn khổ vòng 20 Ngoại hạng Anh.
Bên cạnh đó, huấn luyện viên Hajime Moriyasu còn triệu tập nhiều tên tuổi đáng chú ý như Ko Itakura (Gladbach), Takumi Minamino (Monaco), Ritsu Doan (Freiburg), Takefusa Kubo (Sociedad), Takuma Asano (Bochum) hay Daizen Maeda (Celtic)… Theo thống kê, 20/26 cầu thủ được Nhật Bản triệu tập hiện đang thi đấu ở châu Âu.
Ở trận giao hữu mở màn năm mới, đội tuyển Nhật Bản đã dễ dàng đè bẹp Thái Lan. Trận này, Samurai xanh chưa có sự phục vụ của Tomiyasu, Endo và Mitoma, trong khi Thái Lan đã tung ra sân đội hình gần như mạnh nhất trong danh sách tham dự ASIAN Cup 2023. Sự thiếu vắng duy nhất của đội bóng xứ sở Chùa vàng là tiền vệ Chanathip Songkrasin.
Mặc dù vậy, Nhật Bản đã thể hiện sức mạnh đáng sợ bằng tỷ số 5-0 và đây là trận thắng thứ 9 liên tiếp của thầy trò huấn luyện viên Hajime Moriyasu. Chiến thắng đậm này của Nhật Bản chính là lời cảnh báo dành cho đội tuyển Việt Nam.
Nhật Bản là đội tuyển giàu thành tích nhất lịch sử ASIAN Cup với 4 lần vô địch. Lần gần nhất đội bóng này lên ngôi là năm 2011. Trước đó, đội 3 lần đăng quang năm 1992, 2000 và 2004, trong đó năm 2000 được dẫn dắt bởi huấn luyện viên Philippe Troussier.
Nhật Bản bất bại khi đối đầu Việt Nam với 4 trận thắng, 1 hòa. Trận gần nhất hòa 1-1 tại lượt trận cuối vòng loại thứ ba World Cup 2022 khu vực châu Á, nhưng khi ấy Nhật Bản đã chắc suất đi tiếp.
Tại ASIAN Cup, Nhật Bản từng thắng Việt Nam 4-1 ở vòng bảng năm 2007 và 1-0 ở tứ kết năm 2019. Cách đây 4 năm, ở Vòng chung kết ASIAN Cup 2019, đội bóng xứ sở Mặt trời mọc đã đi tới trận chung kết nhưng để thua Qatar.
Phát biểu sau trận thắng Thái Lan, ông Hajime Moriyasu cho biết: “Huấn luyện viên Philippe Troussier rất am hiểu bóng đá Nhật Bản. Những gì ông Troussier đang làm có sự kết hợp tốt giữa những trụ cột giàu kinh nghiệm với cầu thủ trẻ và biến Việt Nam thành một đội mạnh. Đội tuyển Việt Nam đang thử những chiến thuật khác so với khi ông Troussier còn dẫn dắt Nhật Bản”.
Ngoài ra, ông Moriyasu thể hiện sự tôn trọng với huấn luyện viên Troussier, song Nhật Bản sẵn sàng vượt qua mọi biện pháp đối phó của Việt Nam để hướng tới chiến thắng và xa hơn là vô địch ASIAN Cup 2023.
Sau Nhật Bản, Indonesia sẽ là đối thủ tiếp theo của đội tuyển Việt Nam và đây là trận chúng ta buộc phải thắng để hy vọng vượt qua vòng bảng. Lực lượng của Indonesia chuẩn bị cho ASIAN Cup 2023 có đến 8 cầu thủ sinh ra ở nước ngoài, phần lớn trong số này sinh ra tại châu Âu, đặc biệt là tại Hà Lan. Vậy nên, thể hình sẽ là điểm mạnh đáng kể của đội tuyển Indonesia.
Đội bóng xứ Vạn đảo hiện có trung vệ Elkan Baggott cao 1m94, Justin Hubner cao 1m87, hậu vệ trái Shayne Pattynama cao 1m86, hậu vệ phải Sandy Walsh cao 1m85, tiền vệ Ivar Jenner cao 1m88, tiền đạo Rafael Struick cao 1m87…
Tuy nhiên, Indonesia khởi đầu không tốt ở vòng loại thứ hai World Cup 2026 khu vực châu Á. Thầy trò huấn luyện viên Shin Tae-yong thua đậm Iraq 1-5 và chia điểm trước Philippines (1-1). Những kết quả này khiến cho niềm tin của khán giả Indonesia về đội tuyển quốc gia và đặc biệt là vị trí thuyền trưởng Shin Tae-yong xuống thấp trầm trọng.
Thế nên, đội tuyển xứ Vạn đảo đặt quyết tâm rất cao tại vòng bảng ASIAN Cup 2023. Trong đó, cuộc đọ sức với Việt Nam là cơ hội để thầy trò ông Shin Tae-yong vực lại hình ảnh trong mắt khán giả nếu như thắng trận.
Thậm chí có thể cho rằng, Indonesia chỉ cần thắng trận này, nhằm tạo đà cho 2 trận chiến quyết định gặp lại Việt Nam ở bảng F vòng loại World Cup 2026, diễn ra vào 21 và 26/3 tới.
Mới đây, ông Choi Ju-young, cựu bác sĩ đội tuyển Việt Nam đã gia nhập đội tuyển Indonesia. Bác sĩ Choi nhận lời mời của huấn luyện viên Shin Tae-yong để giúp nâng cao sức khỏe và khả năng hồi phục chấn thương cho các cầu thủ Indonesia từ nay đến hết ASIAN Cup 2023.
Sau giải đấu này, tùy vào tình hình công việc ở Hàn Quốc, ông Choi sẽ quyết định có tiếp tục đồng hành với Indonesia ở chiến dịch vòng loại thứ hai World Cup 2026 (trở lại từ tháng 3/2024) hay không. Điều đó cho thấy, bóng đá Indonesia đang chuyển trọng tâm vào những cuộc đối đầu với đội tuyển Việt Nam.
Đội tuyển Iraq đã công bố danh sách 26 cầu thủ tham dự giải đấu ở Qatar, trong đó có 12 người đang thi đấu ở châu Âu. Đáng chú ý là tiền đạo Ali Al-Hamadi (Wimbledon, Anh); Zidane Iqbal (Utrecht, Hà Lan), Youssef Amyn (Eintracht Braunschweig, Đức), Amir Al-Ammari (Halmstad, Thụy Điển), Osama Rashid (Vizela, Bồ Đào Nha), Hussein Ali (Heerenveen, Hà Lan), Allan Mohideen (Utsikten, Thụy Điển)…
Về cơ bản, lực lượng chính của Iraq vẫn là những cầu thủ có mặt ở vòng loại World Cup 2026 hồi tháng 11/2023. Theo báo chí Iraq, những cầu thủ đang thi đấu ở châu Âu rất hứa hẹn sẽ tạo một sức bật mới và huấn luyện viên Jesus Casas triệu tập những cầu thủ tốt nhất với tham vọng tranh chấp ngôi vô địch ASIAN Cup 2023.
Trung vệ Quế Ngọc Hải và Tiến Linh là hai cầu thủ mới nhất phải rời đội tuyển Việt Nam vì chấn thương. Cả hai đều dính chấn thương từ trước khi lên tập trung. Huấn luyện viên Troussier hy vọng họ có thể kịp hồi phục nhưng điều này không xảy ra.
Ngọc Hải bị rách cơ từ đợt tập trung đội tuyển hồi tháng 10/2023. Anh sau đó trở lại thi đấu cho tuyển Việt Nam trong trận gặp Iraq ở vòng loại thứ hai World Cup 2026 hồi tháng 11 nhưng bị đau, phải rời sân ở hiệp hai sau một nỗ lực phá bóng.
Tiến Linh bị chấn thương cơ háng trong trận Bình Dương thua 0-3 trước Công an Hà Nội hôm 26/12/2023. Ngoài ra, tiền đạo 26 tuổi còn bị tổn thương cơ khép chưa được điều trị dứt điểm hoàn toàn.
