Máy bay ném bom tàng hình B-21 Raider của Không lực Hoa Kỳ (USAF) sẽ có giá khoảng 751 triệu USD mỗi chiếc, đó là khoản tiền mà Quốc hội cùng với Lầu Năm Góc nhiều khả năng không chấp nhận được. Ý kiến trên được chuyên gia quân sự - Tiến sĩ Brent M. Eastwood đưa ra trên tờ 19FortyFive.
Số lượng máy bay ném bom chiến lược thế hệ mới mà USAF dự kiến mua được cho là 100 chiếc, nếu vậy tổng số tiền đầu tư ước tính lên tới 75 tỷ USD.
Cho đến nay, các quan chức quốc phòng và chính trị gia tại Mỹ vẫn tuyên bố B-21 Raider được sản xuất đúng thời hạn và trong phạm vi ngân sách, nhưng điều này có thể thay đổi vì các chương trình mua sắm thường trở nên "cồng kềnh" và chậm tiến độ tại bất kỳ thời điểm nào.
Trong lễ ra mắt của B-21 vào tháng 12/2022, ông Andrew Hunter - Trợ lý thứ trưởng Không quân Mỹ phụ trách mua sắm, công nghệ và hậu cần, nói với các nhà báo rằng cho đến nay, chương trình đang được “theo dõi tốt” về chi phí và lịch trình.
Ông Hunter tuyên bố USAF sẽ cố gắng giữ mức trần giá cố định cho chiếc máy bay ném bom tàng hình và điều này khiến chi phí không tăng vọt ngoài tầm kiểm soát.
Thượng nghị sĩ Mike Rounds đến từ Nam Dakota - nơi B-21 đóng quân thường trực cũng nói điều tương tự, khi ông nhận một báo cáo mật về tình trạng của chiếc Raider vào tháng 7/2022.
“Tôi đánh giá tốt về dây chuyền lắp ráp sau khi có cơ hội tham quan chính nền tảng này. Tôi đã được đảm bảo rằng dự án đi đúng thời hạn và ngân sách”, ông Rounds nhấn mạnh trong cuộc trả lời phỏng vấn truyền thông địa phương.
Máy bay ném bom chiến lược tàng hình B-21 Raider của Không quân Mỹ trong lễ ra mắt. |
Lúc này USAF có đầy đủ mọi chương trình máy bay chiến đấu hiện tại và những nền tảng trong tương lai: F-35 vẫn được lắp ráp hàng ngày, trong khi F-15EX đang trên dây chuyền sản xuất. Bên cạnh đó, tiêm kích chiếm ưu thế trên không thế hệ tiếp theo cũng đang được phát triển.
Những người phụ trách mua sắm của Lực lượng Không quân và thành viên giám sát họ trong Quốc hội đối diện nhiều vấn đề trong việc đảm bảo giá cả cũng như lịch trình diễn ra theo đúng kế hoạch.
Tuy vậy khi tính đến mong muốn của Lầu Năm Góc về các tàu chiến mới và nâng cấp tên lửa hạt nhân, chưa kể nỗ lực hiện đại hóa dành cho Thủy quân lục chiến, đây là những cuộc cạnh tranh khốc liệt khi kinh tế Mỹ đang gặp khó khăn.
Theo nhận xét, 100 chiếc B-21 trở lên sẽ là điều tuyệt vời bởi vì Raider có khả năng xâm nhập không phận tranh chấp mà chẳng bị nhận dạng, nó sẽ thả bom hạt nhân cũng như phóng tên lửa tấn công thông thường vào kẻ thù, trong khi đối phương không bao giờ thấy được nó. Oanh tạc cơ B-21 đủ khả năng cất cánh từ trong đất Mỹ và đến bất cứ đâu trên thế giới để hủy diệt mục tiêu.
USAF hy vọng lịch sử sẽ không lặp lại khi phát triển loại máy bay ném bom tàng hình thế hệ mới. Cần nhắc lại, các quan chức quốc phòng Mỹ từ nhiều thập kỷ trước cũng muốn có 100 chiếc B-2 Spirit. Cuối cùng, chúng có đơn giá 2 tỷ USD, dẫn tới việc chỉ có 20 oanh tạc cơ B-2 đang hoạt động.
Giới phân tích nhận xét khi đặt cạnh B-2 Spirit thì B-21 Raider có mức giá rất phải chăng, vì vậy họ chắc chắn nó sẽ không đi vào "vết xe đổ".
Tuy vậy chưa có gì đảm bảo đơn giá của oanh tạc cơ tàng hình thế hệ mới sẽ được khống chế trong khoảng cho phép, nếu để viễn cảnh xấu xảy ra, chi phí chính là rào cản lớn ngăn phi đội Raider đạt tới quy mô cần thiết.