Thị trấn Llanwrtyd Wells
Trong thời kỳ diệt chủng của phát xít Đức, hơn 130 trẻ em Do Thái ở Tiệp Khắc đã được che chở, sống hạnh phúc và an toàn trong một thị trấn nhỏ ở xứ Wales (Anh). Cư dân của
Llanwrtyd Wells vốn không quen thuộc với người nước ngoài. Nhưng khi những đứa trẻ được một trong những chuyến tàu của Nicholas Winton đưa đến, thị trấn đã chào đón chúng với vòng tay rộng mở.
Một khách sạn địa phương đã được chuyển đổi thành trường nội trú cho những đứa trẻ này. Hầu hết, các em không hề hay biết sự khủng khiếp mà cha mẹ mình phải đối mặt ở quê nhà. Những đứa trẻ sống cuộc sống tương đối bình thường, đi học và nô đùa trên sân chơi. Người dân địa phương rất quan tâm chăm sóc các em. Một ông chủ cửa hàng sẵn sàng chở bọn trẻ đến các sự kiện thể thao vào cuối tuần. Một trong những cô bé, giờ đã trưởng thành, nhớ lại giai đoạn đó là một trong những khoảng thời gian hạnh phúc nhất trong cuộc đời cô.
Sau khi chiến tranh kết thúc, nhiều em nhận được tin quê nhà cho biết cha mẹ đã qua đời. Những đứa trẻ rời khỏi thị trấn nhỏ để đoàn tụ với những người thân còn sống hoặc tiếp tục cuộc sống của chúng. Nhưng khi trưởng thành, họ trở lại Llanwrtyd Wells để tỏ lòng thành kính với thị trấn đã che chở mình trong thời kỳ đen tối của người Do Thái nói riêng và nhân loại nói chung.
 |
Làng Le Chambon-Sur-Lignon
Cũng trong chiến tranh thế giới thứ hai, Le Chambon-sur-Lignon (nằm ở vùng miền núi phía Nam nước Pháp) và các ngôi làng xung quanh đã che chở cho hàng ngàn người tị nạn chạy trốn chế độ phát xít. Ước tính, có khoảng 3.500 người trong số họ là người Do Thái, chủ yếu là trẻ em; phần còn lại là những người Tây Ban Nha, người Đức chống phát xít và thành viên của quân kháng chiến Pháp.
Người dân nơi này, đa số theo đạo Tin lành, đã phản đối mạnh mẽ chủ nghĩa bài Do Thái của Hitler. Họ từng phải chịu sự bắt bớ từ Giáo hội Công giáo và họ không muốn thấy những người khác bị trừng phạt chỉ vì văn hóa của mình. Một mục sư địa phương quen biết một nhân vật quan trọng, có khả năng thương lượng để thả trẻ em Do Thái khỏi các trại giam ở miền Nam nước Pháp. Khi nhân vật này đề cập rằng dù có được thả, nhưng những đứa trẻ này không có nơi nào để trú chân, thì vị mục sư ngay lập tức đề nghị tìm nhà cho chúng ở Le Chambon. Người dân ở các thị trấn và các cộng đồng xung quanh đã chào đón những đứa trẻ Do Thái vào nhà của mình, cung cấp cho chúng thức ăn, quần áo và giấy tờ giả.
Sau khi tin tức bắt đầu lan truyền rằng, Le Chambon là một nơi an toàn cho người Do Thái và những người chạy trốn khỏi Đức Quốc xã, nhiều người tị nạn khác đã tự đi đến khu vực này. Cư dân địa phương sẵn lòng che giấu, giúp họ hòa nhập như thể họ sinh ra và lớn lên ở nơi này. Hàng chục nghìn người tị nạn đã trú ẩn một cách an toàn ở những ngôi làng hẻo lánh này suốt thời gian chiến tranh.
