Bóng đá đoàn kết thế giới

Ngày hội bóng đá lớn nhất thế giới như thường lệ luôn diễn ra vào mùa hè. Tuy nhiên, điều kiện thời tiết nóng bức tại nước chủ nhà Qatar, nơi nhiệt độ của tháng 6 và 7 thường xuyên ở mức 40 độ C, là nguyên nhân khiến giải đấu không thể tổ chức vào giữa năm, mà lần đầu tiên trong lịch sử phải chuyển sang mùa đông. Theo lịch thi đấu, World Cup 2022 sẽ khởi tranh vào ngày 20/11 và kết thúc vào ngày 18/12.

Theo tờ Marca (Tây Ban Nha), lễ khai mạc World Cup 2022 được tổ chức vào ngày 20/11 trên Sân vận động Al Bayt ở TP Al Khor lúc 19 giờ (giờ địa phương), tức 23 giờ Việt Nam ngay trước trận mở màn giữa đội chủ nhà Qatar gặp Ecuador ở bảng A. Sân Al Bayt tọa lạc tại thành phố cảng Al Khor, một đô thị nổi tiếng về du lịch biển, cách trung tâm thủ đô Doha 35 km về phía Bắc. Hình dáng tổng thể của sân vận động lấy cảm hứng từ những túp lều được sử dụng bởi người dân du mục ở Qatar và Vùng Vịnh trong lịch sử.

Sân Al Bayt có 4 khu khán đài. Phần mái ở đỉnh của 4 khán đài có thể đóng lại để che chắn cho toàn bộ sân. Để hình dáng sân vận động gần hơn với ý tưởng thiết kế ban đầu, lớp che phủ bên ngoài sân Al Bayt được sơn các màu đen, đỏ và trắng. Đây là các màu chủ đạo của những túp lều truyền thống. Theo chia sẻ của đơn vị tổ chức, sân Al Bayt được thiết kế với các phần có thể di chuyển được, giống như chiếc lều của người du mục thật sự.

Bên cạnh những màn trình diễn pháo hoa được dự báo rất ấn tượng, lễ khai mạc World Cup 2022 sẽ có sự góp mặt của những ca sĩ và ban nhạc đình đám nhất thế giới. Truyền thông quốc tế đang đồn đoán, “nhóm nhạc toàn cầu” BTS nhiều khả năng sẽ biểu diễn tại Qatar. Người ta kỳ vọng rằng việc bắt đầu bằng một màn trình diễn âm nhạc hoành tráng, sẽ là sự khác biệt lớn so với nhiều kỳ World Cup gần đây thường nghiêng về các cuộc đồng diễn là chính yếu.

Kể từ năm 1962, các kỳ World Cup đều chọn ra một bài hát chính thức, được phát xuyên suốt thời gian diễn ra giải đấu và là một phần không thể thiếu ở ngày hội bóng đá thế giới. Những kỳ World Cup gần đây, một số bài hát đã trở thành bản nhạc huyền thoại như La Copa de la Vida và The Cup of Life, hai bài hát chính thức của World Cup 1998, được trình diễn bởi ngôi sao nhạc pop của thập niên 1990 Ricky Wartin. Còn tại World Cup 2010, đó chính là Waka Waka và Wavin’ Flag, lần lượt được thể hiện bởi Shakira và K’Naan.

Tại Qatar năm nay, Hayya Hayya (Better Together) là ca khúc chính thức đầu tiên, được FIFA công bố, do Trinidad Cardona, Davido và Aisha thể hiện, mang âm hưởng R&B và reggae. Với sự kết hợp giữa ngôi sao mang tính đột phá người Mỹ Trinidad Cardona, biểu tượng Davido của âm nhạc châu Phi và nữ ca sĩ của nước chủ nhà Qatar Aisha, bài hát đã thể hiện được tinh thần của FIFA World Cup và chiến lược âm nhạc của FIFA bằng cách tập hợp nguồn cảm hứng từ khắp nơi trên thế giới.

Ca khúc thứ hai của FIFA do ca sĩ người Puerto Rico, Ozuna và rapper người Pháp gốc Congo, Gims thể hiện. Arhbo, tên bài hát là từ lóng trong tiếng địa phương ở Qatar, mang nghĩa “chào đón”. Arhbo cũng bắt nguồn từ “Marhaba” trong tiếng Ả Rập, mang nghĩa “chào mừng về nhà”. Ca khúc mới nhất do FIFA công bố quy tụ các giọng ca nữ, gồm: Balqees (Yemen), Nora Fatehi (người Canada gốc Morocco), Rahma Riad (Iraq), Manal (Morocco). Bài hát tràn đầy cảm hứng với giai điệu Trung Đông, rất phù hợp với phái đẹp khi các trọng tài nữ lần đầu tham dự World Cup.

Như vậy, đây là lần đầu tiên World Cup có một tuyển tập chính thức nhiều bài hát, với các nghệ sĩ quốc tế thể hiện nhiều phong cách âm nhạc đa dạng trên toàn thế giới, tạo ra bầu không khí sôi động và cuồng nhiệt cho ngày hội bóng đá lớn nhất hành tinh.

Trung tâm điều khiển và chỉ huy Aspire.

An ninh nâng lên mức cao nhất

Qatar là quốc gia Trung Đông đầu tiên và là nước nhỏ nhất đăng cai World Cup từ trước đến nay. Với dân số chưa đầy 3 triệu người, trong đó chỉ có 12% mang quốc tịch Qatar, quốc gia Trung Đông này đối mặt với tình trạng thiếu nhân sự khi chuẩn bị cho World Cup 2022. Ước tính sẽ có khoảng 1,5 triệu du khách đổ tới Qatar trong gần 1 tháng diễn ra World Cup 2022.

Bộ Nội vụ Qatar cho biết, quốc gia Vùng Vịnh sẽ triển khai hàng chục nghìn nhân viên, trong đó có cả những người nước ngoài, làm nhiệm vụ bảo đảm an ninh cho World Cup 2022. Thổ Nhĩ Kỳ tuyên bố sẽ hỗ trợ Qatar 3.000 cảnh sát chống bạo động. Ông Jabr Hammoud Jabr Al Nuaimi, người phát ngôn Bộ Nội vụ Qatar, cho biết thêm, 50 nghìn người đã được đào tạo theo tiêu chuẩn của FIFA và các nhân viên an ninh quốc tế sẽ hoạt động dưới sự chỉ huy của Qatar.

Trong một bài viết gần đây, trang Breaking Defense cho biết, đến nay, không có mối đe dọa an ninh “công khai” nào đối với nước chủ nhà Qatar. Tuy nhiên, các sự kiện lớn như vòng chung kết World Cup 2022 luôn đòi hỏi phải chuẩn bị cho mọi tình huống. Vì vậy, Qatar đã hợp tác với các đối tác quốc tế và trang bị “những năng lực công nghệ cao” để tăng cường an ninh cả trên không, trên biển lẫn trên bộ.

Đối với an ninh trên biển, trong những năm gần đây, Qatar đã ký kết nhiều hợp đồng mua các loại tàu hiện đại. Trong đó, đáng chú ý là Hải quân Qatar đã đặt hàng 4 tàu hộ tống lớp Al Zubarah, 1 tàu đổ bộ, 2 tàu tuần tra trong một thỏa thuận trị giá khoảng 5 tỷ USD ký năm 2016 với hãng đóng tàu Fincantieri của Italia, đồng thời đã xây dựng Trung tâm Tác chiến Hải quân (NOC) nhằm bảo đảm lực lượng này có đủ năng lực giám sát và kiểm soát vùng biển của Qatar.

Cũng theo Breaking Defense, một mối quan tâm đặc biệt khác về an ninh phải kể đến là “các mối đe dọa bất cân xứng” như tấn công khủng bố hoặc các đám đông “mất kiểm soát” ở trên đất liền. Qatar đã phát triển một mạng lưới giám sát quy mô lớn hoàn chỉnh với những thiết bị cảm biến nghe - nhìn, máy bay không người lái, các camera quan sát nhằm cung cấp thông tin cho Trung tâm An ninh quốc gia. Tại đây, các nguy cơ tiềm ẩn được đánh giá và có thể được can thiệp trước khi mối đe dọa xảy ra.

Trung tâm chỉ huy Aspire, nơi theo dõi và điều phối tất cả các hoạt động đảm bảo an ninh cho World Cup 2022. Trung tâm là nơi nhận dữ liệu từ hệ thống lên tới hơn 15 nghìn camera được lắp đặt ở 8 sân vận động World Cup. Sức mạnh của trung tâm nằm ở khả năng phán đoán tình huống, dựa trên tính ưu việt của trí tuệ nhân tạo. Bất cứ hành động bất thường nào cũng có thể được phát hiện, đồng thời trung tâm còn có khả năng phân tích đám đông. Đây là lần đầu tiên một hệ thống đánh giá an ninh dựa trên trí tuệ nhân tạo được áp dụng cho một kỳ World Cup.

Đặc biệt, hồi tháng 6 vừa qua, Tổ chức Hiệp ước Bắc Đại Tây Dương (NATO) tuyên bố sẽ hỗ trợ Qatar bảo đảm an ninh tối đa cho vòng chung kết World Cup 2022, trong đó có huấn luyện “chống lại các mối đe dọa do các vật liệu hóa học, sinh học, phóng xạ và hạt nhân (CBRN) gây ra”, “bảo vệ các yếu nhân và chống lại các năng lực IED (thiết bị nổ tự chế)”.

Các ca sĩ Trinidad Cardona, Davido và Aisha (từ trái qua).

FIFA thắng lớn về tài chính

Theo thông tin từ website của FIFA, doanh thu dự kiến ban đầu cho toàn bộ các hoạt động kinh doanh liên quan đến kỳ World Cup 2022 (trong giai đoạn 4 năm 2019 đến 2022) là khoảng 6,44 tỷ USD. Ông Gianni Infantino, Chủ tịch FIFA, cho biết tình hình tài chính của FIFA còn “tốt hơn mong đợi”, giúp tổ chức này có thể thu thêm khoảng 600 triệu USD, nâng tổng số tiền thu được cho kỳ World Cup 2022 lên đến 7 tỷ USD.

Chỉ riêng năm 2022, cũng là năm World Cup được tổ chức tại Qatar, FIFA sẽ thu về khoảng 4,66 tỷ USD, với 5 hạng mục doanh thu chính. Đặc biệt, khoản thu lớn nhất sẽ đến từ bản quyền truyền hình – chiếm 56%; bản quyền marketing chiếm 29%; quyền khai thác dịch vụ đón tiếp; tiền vé và quyền khai thác thương hiệu chiếm khoảng 15% còn lại. Như vậy, chỉ riêng tiền bản quyền truyền hình đã giúp FIFA thu về 2,64 tỷ USD, tăng thêm 240 triệu USD so với World Cup 2018.

Mặc dù, trái bóng của vòng chung kết World Cup 2022 chưa lăn, song FIFA đã có được doanh thu từ truyền hình, nhà tài trợ và tiếp thị tăng vọt bất chấp các vụ bê bối trong quá khứ và đại dịch Covid-19 khi khán giả chuyển sang sử dụng xem tivi và các nền tảng mới khác nhiều hơn. Trong các nguồn thu của mình, FIFA kỳ vọng “bản quyền phát sóng truyền hình sẽ lập kỷ lục mới” vào thời điểm diễn ra trận chung kết World Cup 2022 vào ngày 18/12.

Và theo báo cáo tài chính tại Đại hội thường niên của FIFA năm nay, tình hình tài chính tốt đến mức FIFA đã chi hơn 1 tỉ USD cho các biện pháp phục hồi đại dịch trong bóng đá và vẫn tăng dự trữ tiền mặt và tài sản 21% lên 5,5 tỉ USD.