Về nơi “rào làng chiến đấu”…
Cảnh Dương là một xã ven biển trù phú với cảnh quan thơ mộng, Được thành lập năm Quý Mùi (1634), với gần 375 năm hình thành và phát triển, Cảnh Dương là vùng đất địa linh nhân kiệt, một trong “bát danh hương” của Quảng Bình xưa ’’Sơn, Hà, Cảnh, Thổ, Văn, Võ, Cổ, Kim’’, làng quê giàu truyền thống khoa bảng, làng chiến đấu nổi tiếng thời chống Pháp với khẩu hiệu “rào làng chiến đấu”, hai lần được phong là Anh hùng lực lượng vũ trang nhân dân.
Cùng với truyền thống nghề ngư nghiệp của Làng biển “Có ai về Cảnh Dương, quê tôi đứng nơi đầu sóng gió”, đã tạo nên thương hiệu độc đáo riêng cho Cảnh Dương. Hiện nay Cảnh Dương là một trong những địa phương có hạ tầng kỹ thuật, giao thông nông thôn tốt nhất trong tỉnh, tạo nên một “phố trong làng”, sự hòa quyện giữa những giá trị truyền thống và nét hiện đại ở một trong những xã ven biển trù phú, dân trí cao, cảnh quan thiên nhiên tuyệt đẹp với “Sông Loan, núi Phượng hữu tình; Bấng vàng, ấn ngọc anh linh chầu về”.
 |
| Cuộc sống bình dị của người làng biển |
Cảnh Dương mang trong mình nhiều giá trị văn hóa, lịch sử vô cùng độc đáo như Linh Ngư Miếu, tham quan đình thờ Tổ - nơi thờ các vị tiền hiền khai khẩn vùng đất này và cũng là nơi trưng bày nhiều hiện vật văn hóa quý giá: quả chuông lớn mang tên“Cảnh viện hồng chung” (đúc vào đời vua Cảnh Thịnh 1801), 2 tấm bia đá khắc tên các vị khoa bảng của làng; các giá trị văn hóa phi vật thể nổi bật như các lễ hội: lễ hội cầu ngư, lễ hội rước lửa, lễ hội đua thuyền, các điệu ca nhạc dân gian đậm đà sắc thái biển, sắc thái địa phương: hò ru, chèo cạn..
Cảnh Dương cũng là vùng quê nổi tiếng về văn hóa ẩm thực trong vùng cùng với đó là địa phương có kiến trúc độc đáo, nơi những ngôi nhà cổ bằng đá san hô trong lòng đô thị đang phát triển; cũng là cũng nơi có làng nghề truyền thống với ngành nghề đa dạng và phong phú như làm nước mắm, làm thuyền thúng, nghề mộc, nuôi đà điểu…
 |
| Biển hiền hòa và phong phú trong mắt những người ngư dân. |
Cảnh Dương có phong tục thờ Cá Ông (thờ Nam Hải Bồ Tát) với Linh Ngư Miếu, Lễ hội Cầu Ngư. Linh Ngư Miếu là nơi thờ 2 bộ xương cá Voi có chiều dài lớn nhất tại Việt Nam với chiều dài ước tính gần 27m, bề rộng gần 10m. Theo truyền thuyết của làng, cá bà (cá voi cái) và cá ông (cá voi đực) vào "lụy" (bị nạn) ở Cảnh Dương vào năm 1806 và 1818. Gia phả Tây Trung Họ Trương (còn gọi là Trương Trung Tây Gia Phả) có ghi “cá bà vào vùng biển này năm Kỷ Tỵ (năm 1809) đời Gia Long thứ 9, cá ông vào năm Đinh Mùi (năm 1907) đời Duy Tân thứ 16”. Người dân đã chôn cất, xây miếu thờ từ đó,bộ xương cá bà được thờ ở bên phải và bộ xương cá ông được thờ ở bên trái.
Theo các chuyên gia, đây là các bộ xương cá voi lớn nhất và lâu đời nhất tại Việt Nam, có thể được ghi vào kỷ lục Guiness Việt Nam sau khi hoàn thành việc phục chế. Không chỉ vậy, Cảnh Dương còn có nghĩa địa Cá Voi nơi yên nghỉ của khoảng 17 cá ông, cá bà, đã “lụy” vào làng trong gần 375 năm nay. Có lẽ đây là cái duyên, sự trùng hợp ngẫu nhiên khi thế đất của Cảnh Dương nhìn từ trên cao như hình 2 con cá voi đang vẫy đuôi tiến vào bờ.
Dấu ấn làng từ những bức bích họa…
Ngày xuân về Cảnh Dương sẽ còn cảm nhận những hoạt động văn hóa, thể thao, nghệ thuật truyền thống và đặc sắc. Đó là tục truyền lửa vào đêm Giao thừa được tổ chức tại đình thờ Tổ, với mong muốn truyền sự may mắn, hạnh phúc, tiếp lửa cho tinh thần người dân trong năm mới để đạt được nhiều thành công hơn; Lễ hội Cầu Ngư vào rằm tháng Giêng với nhiều hoạt động như lễ rước, lễ cầu ngư, múa rối, hát ru, hò chèo cạn; các trò chơi Cờ người, trải nghiệm hát ru…
Đặc biệt, hát ru Cảnh Dương với người đàn ông là các nghệ nhân chính, điệu hát ấm áp đi sâu vào lòng bao nhiêu thế hệ con em Cảnh Dương nói riêng và Quảng Bình nói chung đã trở thành bản sắc, nét văn hóa độc đáo hiếm có đối với khu vực này.
Với những cung đường bích họa bắt đầu từ Đình thờ Tổ cho đến đường ven biển. Với những bức tranh tường, tranh 3D độc đáo, du khách sẽ được chiêm ngưỡng câu chuyện về quá trình hình thành, phát triển, truyền thống anh hùng trong kháng chiến, những nét đẹp bình dị của làng biển trù phú này.
Đến đây, bạn cũng có thể thỏa sức “check – in”, “selfie” ở những bức ảnh 3D độc đáo, những bức tranh, cảnh đẹp mà ít nơi nào có được. Trên cung đường bích họa, bạn có thể tham quan những ngôi nhà cổ, những bức tường cổ làm bằng đá san hô, còn nguyên màu rêu xanh cổ kính, trải nghiệm cuộc sống của người dân ở làng biển trù phú, đứng đầu sóng gió này.
Cảm giác đi trong những cung đường tại Cảnh Dương với những bức Bích họa bạn có thể ngỡ như mình đang ở trong ma trận mà chỉ có đi về phía biển bạn mới lọt ra khỏi mê cung hấp dẫn này.
Ông Hồ An Phong, giám đốc Sở Du lịch Quảng Bình cho biết: Thời gian tới tại xã Cảnh Dương sẽ triển khai xây dựng không gian trưng bày các bộ xương cá voi để cho du khách có thể chiêm ngưỡng hai bộ xương cá voi lớn nhất và lâu đời nhất Việt Nam dưới hình dạng nguyên thủy ban đầu. Sở Du lịch cũng kêu gọi đầu tư triển khai các khu vực dịch vụ để mang để cho quý khách những sản phẩm, dịch vụ du lịch chất lượng, những sự trải nghiệm khác biệt chỉ có thể cảm nhận tại Cảnh Dương, Quảng Bình như Hải đăng, Nhà hàng Cá Voi, Công viên thuyền thúng…
