Trong những năm gần đây, ngày càng nhiều phụ huynh, học sinh Nhật Bản lên tiếng phản đối các quy định gò bó, khắt khe và yêu cầu các trường phải nới lỏng.
Gần đây, một thanh niên 20 tuổi đã kiện chính quyền thành phố Kumamoto, Nhật Bản sau khi trường trung học bắt nam sinh cạo trọc đầu. Cụ thể, năm 2017, khi tham gia câu lạc bộ thể thao ở trường, thanh niên này bị yêu cầu phải cạo trọc đầu cho phù hợp với truyền thống của câu lạc bộ.
Kiểu tóc mới khiến nam sinh rơi vào trầm cảm, lo âu và buộc phải nghỉ học để điều trị tâm lý. Sau khi tốt nghiệp, nam sinh quyết định kiện chính quyền vì các quy định “hà khắc trong trường học”.
Trước đó, năm 2017, một nữ sinh Nhật Bản cũng kiện chính quyền thành phố Kobe sau khi trường trung học công lập yêu cầu em nhuộm đen mái tóc đang màu nâu hoặc nghỉ học. Nữ sinh cho biết tóc em bị ngả màu nâu do hóa chất tại hồ bơi nhưng nhà trường không chấp thuận lý do này.
Nữ sinh sau đó đã mắc chứng rối loạn lo âu và phải nghỉ học hai tuần.
Ông Makoto Watanabe, Giáo sư Truyền thông và Báo chí, Trường Đại học Hokkaido Bunkyo, thành phố Sapporo, Nhật Bản, cho biết: “Phần lớn sinh viên Nhật Bản năm nhất, năm hai tại trường tôi đều nhuộm tóc sáng màu.
Tôi cho rằng đây là hành động có ý thức sau thời gian dài phải tuân thủ quy tắc nghiêm ngặt trong trường phổ thông. Với những quy định hà khắc, trường học đang bám vào các giá trị cũ trong khi xã hội đã hoàn toàn thay đổi”.
Ông Makoto lấy ví dụ, một trường trung học cấm học sinh nhuộm tóc nhưng sau đó lại yêu cầu học sinh có mái tóc nâu sẫm tự nhiên nhuộm đen. Dù hiện nay, nhiều trường đã nới lỏng quy định, các quy tắc nghiêm ngặt sẽ khó thay đổi trong thời gian ngắn.
Bên cạnh đó, nhiều công đoàn giảng dạy tại Nhật Bản cũng chỉ trích việc áp dụng quy tắc về đồng phục, kiểu tóc trong trường học.
Bà Tamaki Terazawa, phát ngôn viên của Liên đoàn Giáo viên Quốc gia, cho biết: Hệ thống giáo dục hiện nay của Nhật Bản học theo hệ thống quân sự từ thời Minh Trị nên yêu cầu sự đồng nhất về quần áo, cặp sách cũng như kiểu dáng, màu tóc của học sinh. Thời điểm đó, sự đồng nhất trong xã hội là cần thiết cho sự phát triển của quốc gia nhưng Nhật Bản bây giờ rất khác.
“Chúng tôi tin rằng đã đến lúc các quy định phải được thay đổi và hãy để trẻ em được phép là chính mình. Điều này cũng phù hợp với trẻ em có cha hoặc mẹ là người nước ngoài đang sinh sống tại Nhật Bản. Liên đoàn hy vọng trẻ em cảm thấy thoải mái trong môi trường học đường”, bà Tamaki cho hay.
Trong khi đó, sinh viên Emi Izawa, sống tại Tokyo, chia sẻ: Hồi học phổ thông, chúng tôi không thực sự nghĩ các quy tắc trong trường học là nghiêm ngặt vì tất cả mọi người đều làm theo. Tôi học ở trường nữ sinh yêu cầu học sinh mặc đồng phục, không được đeo hoa tai hay bất kỳ trang sức nào hoặc trang điểm”.
Theo Emi, bạn bè cô không thắc mắc về quy tắc hoặc chỉ trích chúng. Nhưng giờ đây, khi học đại học, nữ sinh cảm thấy thoải mái và vui vẻ vì được tự do hơn.
“Với cá nhân tôi, việc tuân thủ quy định trong trường học không phải vấn đề lớn nhưng tôi hiểu rằng, nhiều bạn bè của mình muốn trở thành cá nhân thay vì trông giống nhau”, Emi bày tỏ.