Trong khi giới bảo tồn chưa hết lo lắng trước việc nhà thầu dùng máy cơ giới trong quá trình trùng tu di tích tháp Bánh Ít ở Bình Định. Thì tại Thanh Hóa, giếng ngọc trong khuôn viên di tích lịch sử cấp quốc gia - đền thờ Lê Văn Hưu đã bị phá bỏ.
Ngày 16/3, cộng đồng giới bảo tồn di sản trở nên “nóng” xoay quanh dự án tu bổ, tôn tạo di tích lịch sử đền thờ Lê Văn Hưu tại thôn 3, xã Thiệu Trung (Thiệu Hóa - Thanh Hóa) - khi chính quyền cho phá bỏ giếng cổ để xây dựng giếng mới.
Điều đáng chú ý, việc phá bỏ lại đúng theo thiết kế xây dựng được cấp có thẩm quyền phê duyệt, và được Cục Di sản (Bộ VH-TT&DL) chấp thuận - ông Nguyễn Khánh Tùng, Giám đốc Ban Quản lý dự án huyện Thiệu Hóa (đơn vị đại diện chủ đầu tư) trả lời báo chí.
Vị đại diện này nói rõ: “Giếng cũ có đường kính rộng lòng giếng hơn 10m, nay thiết kế đã được phê duyệt làm giếng mới đường kính lòng giếng rộng hơn 6m. Đáy giếng nằm ở phần diện tích phía Nam của giếng cũ. Việc làm nhỏ giếng lại là để có diện tích làm đường lưu thông giữa chùa Hương Nghiêm với đền Lê Văn Hưu, và có diện tích để xây dựng nhà bia…”.
Trái ngược với dữ liệu đó, ông Lê Đức Hạnh - Trưởng phòng Văn hóa - Thông tin huyện Thiệu Hóa, lại cho rằng giếng ngọc trong đền Lê Văn Hưu không phải giếng có tuổi đời hàng trăm năm tuổi. Năm 2003 hay 2004, chùa Hương Nghiêm kè lại từ cái ao, cái vũng nước đọng thì bảo là cái giếng…
Trong khi đó, nhiều tư liệu về lịch sử và tài liệu tuyên truyền hiện nay đều ghi chép giếng ngọc ở đền Lê Văn Hưu có tuổi đời hàng trăm năm.
Như vậy, tư liệu lịch sử để tuyên truyền di tích đã cố ý viết sai, hay vị Trưởng phòng Văn hóa - Thông tin huyện Thiệu Hóa đang ngụy biện?
Nhưng cho dù thế nào, việc phá bỏ giếng cũ trong khuôn viên di tích lịch sử cấp quốc gia, để thay vào đó một cái giếng hoàn toàn mới – là hành vi xâm phạm nghiêm trọng di tích, vi phạm pháp luật.
Thời gian qua, nhiều di tích bị phá hoại dưới danh nghĩa trùng tu, bảo tồn. Niềm tin của người dân vào các dự án này đã giảm sút kèm theo nỗi bất an. Vòng luẩn quẩn này đã lặp lại nhiều lần, và sẽ còn tiếp tục cho đến khi nào ngành văn hóa thực sự nghiêm túc trong việc thực hiện Luật Di sản.
Di tích là vốn quý mà cha ông tạo ra, được công nhận và phải được bảo đảm gìn giữ bằng các quy định của pháp luật. Thô bạo với di tích không chỉ là hành vi bất kính với tổ tiên, mà còn thể hiện thái độ chà đạp lịch sử và coi thường luật pháp.
