.jpg)
Pierre de Coubertin
Nam tước, nhà sử học, nhà xã hội học, nhà sư phạm Charles Pierre Frédy de Coubertin chào đời vào Tết dương lịch 1/1/1863 ở Paris, thủ đô nước Pháp. Đó là con thứ 3 của Nam tước, họa sĩ Charles Louis de Frédy de Coubertin và Marie-Marcelle Gigault de Crisenoy. Gia đình ấy gốc Roma, Ý.
Thời niên thiếu, Pierre de Coubertin ngộ nhận rằng thể dục thể thao là hoạt động phù phiếm. Tuy nhiên, sau thời gian tham gia chèo thuyền, đấm bốc/ quyền Anh, đấu kiếm, chơi bóng bầu dục, Pierre de Coubertin rút ra nhận xét chính xác và hữu ích rằng, thực trạng giáo dục của nước Pháp nói riêng, nhiều quốc gia nói chung, quá thiên về trí tuệ, do đó cần tăng cường rèn luyện thể chất.
Pierre de Coubertin đã tốt nghiệp Khoa Luật và Hành chính công tại Học viện Khoa học Chính trị Paris / Ecole libre des Sciences Politiques, gọn hóa thành SciencesPo, sau này đổi hiệu danh thành Học viện Chính trị Paris / Institut d’Etudes Politiques de Paris, vẫn gọi gọn là SciensPo. Tuy nhiên, ông lại say mê nghiên cứu và hoạt động những ngành nghề khác, nhất là giáo dục, lịch sử, thể thao.
Quan tâm sâu sắc đến hệ thống tổ chức và quản lý thể thao về lý thuyết lẫn thực tiễn, Pierre de Coubertin không chỉ lưu ý các diễn biến liên quan ở Pháp, mà đã qua Anh và Hoa Kỳ nhiều chuyến để khảo sát mảng đề tài kia trong thập niên 1880 và 1890. Sự kiện lịch sử cổ đại thu hút tâm trí Pierre de Coubertin: Từ năm 776 trước Công nguyên, nơi đền thờ thần Zeus ở TP Olympia, Hy Lạp, đại hội thể thao được gọi là Olympic tổ chức cứ 4 năm 1 lần vào mùa hè đầy hào hứng; nhưng đến năm 393, hoàng đế La Mã Theodosius I hạ lệnh đình chỉ sinh hoạt vui vẻ bổ ích ấy.
Ngày 1/1/1888, dịp kỷ niệm sinh nhật, Pierre de Coubertin phát động việc thành lập Ủy ban tuyên truyền các bài tập thể dục trong giáo dục / Comité pour la propagande des exercices physiques dans l'éducation, được nhiều cơ quan, đoàn thể và cá nhân ủng hộ.
Ngày 25/11/1892, tại Đại học Sorbonne, Paris, Pierre de Coubertin (lúc ấy 29 tuổi) công bố bản phác thảo 14 trang bằng tiếng Pháp về kế hoạch hồi sinh Olympic. Cũng trong khán đường kia, già năm rưỡi sau, ngày 23/6/1894, một hội nghị quốc tế đã quyết định khôi phục Olympic (tiếng Pháp: Jeux olympiques; tiếng Anh: Olympic Games) với những nội dung đáng kể:
* Thành lập Ủy ban Olympic Quốc tế / International Olympic Committee (IOC) là tổ chức phi chính phủ, có tổng hành dinh đặt tại Lausane, Thụy Sĩ, thống nhất quản lý các kỳ Olympic / Thế vận hội hiện đại, mỗi kỳ cách nhau 4 năm.
* Huy hiệu / logo cũng là kỳ hiệu của Olympic / Thế vận hội hiện đại được thiết kế từ ý tưởng của Pierre de Coubertin: 5 vòng tròn, mỗi vòng 1 màu, đại diện cho 5 châu lục; tính từ trái sang phải, trên gồm xanh, đen, đỏ; dưới gồm vàng và lục / xanh lá.
* Olympic / Thế vận hội hiện đại được triển diễn lần đầu tiên ở Athens, Hy Lạp, năm 1896. Ghi thêm: Có 13 quốc gia tham dự.
Ngày 22/3/1895, Pierre de Coubertin kết hôn với Marie Rothan. Vợ chồng sau đó sinh 2 con, gồm Jacque và Renée.
IOC có Chủ tịch đầu tiên là Demetrius Vikelas, người Hy Lạp, nhậm chức năm 1894, mãn nhiệm năm 1896; Chủ tịch thứ nhì là Pierre de Coubertin, tính đến nay vẫn là người đảm nhiệm chức vụ này lâu nhất, những 29 năm, từ năm 1896 đến năm 1925.
Trong 29 năm mà Pierre de Coubertin làm Chủ tịch IOC, đã diễn ra 6 lần Thế vận hội mùa hè: Năm 1900 tại Pháp, năm 1904 tại Hoa Kỳ, năm 1908 tại Anh, năm 1912 tại Thụy Điển, năm 1920 tại Bỉ, năm 1924 tại Pháp. Thế vận hội năm 1916 tại Đức đành phải hủy vì Đại chiến thế giới lần thứ nhất. Cũng năm 1924, lần đầu tiên có Thế vận hội mùa đông.
Giai đoạn Thế chiến lần thứ nhất (1914 - 1918), Pierre de Couberin cùng gia quyến phải trốn tránh ở Thụy Sĩ.
Năm 1925, IOC có Chủ tịch đời thứ 3 là Henri de Baillet-Latour, người Bỉ, nhưng đông đảo đại biểu vẫn bầu Pierre de Coubertin làm Chủ tịch danh dự của IOC.
Năm 1935, Pierre de Coubertin được đề cử giải Nobel Hòa bình, tuy nhiên giải đó năm đó đã thuộc về nhà báo Đức Carl von Ossietzky.
Cuối đời, Pierre de Coubertin dẫu là quý tộc nhưng gặp quá nhiều khó khăn, mà nghiêm trọng đáng kể lại là tài chính. Ông từ trần ngày 2/9/1937 tại Geneva, Thụy Sĩ. Di hài Pierre de Coubertin được an táng tại Lausane, Thụy Sĩ, nơi có tổng hành dinh IOC; riêng quả tim của học giả và nhà sư phạm được bảo quản kỹ lưỡng rồi trân trọng đưa sang TP Olympia, Hy Lạp, chôn dưới đài tưởng niệm Olympic.
Năm 1939, bộ tem bưu chính đầu tiên tôn vinh Pierre de Coubertin được phát hành ở Haiti.
Từ năm 1964, IOC bắt đầu trao huy chương Tinh thần thể thao chân chính, tên chính thức là huy chương Pierre de Coubertin (tiếng Pháp: Médaille Pierre-de-Coubertin; tiếng Anh: Pierre de Coubertin medal).
Thế vận hội hiện đại lần thứ XXXII còn gọi Tokyo 2020 dự kiến triển diễn ở Nhật Bản từ 24/7 đến 9/8/2020. Khốn khổ thay, đại dịch Covid-19 khiến lần đầu tiên Olympic bị hoãn và chuyển sang năm 2021. Với tầm nhìn rất xa, Pierre de Coubertin có thấu nổi nỗi niềm oái ăm nọ chăng?
