Câu chuyện về học sinh cá biệt
Tốt nghiệp Trường Đại học Sư phạm Hà Nội 2 năm 1999, thầy Hiếu về công tác tại Trường Hữu Nghị T78. Mới ra trường, thầy được phân công giảng dạy khối học sinh DTNT. Khoảng thời gian đó đã để lại trong thầy nhiều kỷ niệm không bao giờ quên.
Năm học 2001 - 2002, thầy Hiếu phân công chủ nhiệm lớp 11A. Đây là lớp có nhiều học sinh cá biệt, trong đó có một học sinh quê ở Quảng Bình. Học sinh này khá thông minh nhưng lại thường xuyên vi phạm các nội quy của lớp và em cũng đã bị nhà trường kỷ luật vào năm học trước đó.
Thời gian đầu, thầy làm chủ nhiệm, học sinh vẫn tiếp tục vi phạm nội quy và có sự chểnh mảng trong học tập. Thầy phải dành nhiều thời gian để tâm sự và động viên, có hôm từ lúc tan giờ tự học buổi tối đến quá nửa đêm.
Sau một thời gian kiên trì động viên, chia sẻ, em học sinh đó đã sự chuyển biến, thầy đã mạnh dạn đề cử em vào Ban cán sự lớp, giao cho em phụ trách công tác lao động. Em đã thể hiện sự nhiệt tình, trách nhiệm và hoàn thành tốt công việc được giao. Và từ đó đến khi ra trường, em đã có sự tiến bộ rõ rệt trong học tập và rèn luyện.
Thầy Hiếu chia sẻ: “Năm 2015, được gặp lại em tại trường trong dịp 20/11, tôi thấy em chững chạc hơn nhiều, có công việc và cuộc sống ổn định. Không những thế, em còn tích cực tham gia vào Hội Cựu học sinh của trường, tham gia các hoạt động xã hội, sẵn sàng chia sẻ kinh nghiệm học tập, rèn luyện tại trường cho các học sinh khóa sau. Tôi rất mừng vì sự tiến bộ, nỗ lực của em”.
Thầy kể lại câu chuyện cách đây khá lâu, khi thầy mới chuyển sang công tác quản lý HSSV: “Đó là vụ mâu thuẫn giữa 2 cá nhân dẫn đến xích mích, mất đoàn kết giữa 2 nhóm học sinh, liên quan đến gần 40 người. Tôi đã cùng các giáo viên trong Phòng Quản lý chia nhóm, phân loại, tìm hiểu nguyên nhân và gặp các em học sinh để phân tích, giảng giải. Sau 1, 2 ngày kiên trì giải quyết, vụ việc đã được Phòng Quản lý hóa giải thành công. Vụ việc nhắc nhở tôi luôn quan tâm nắm bắt, giải quyết kịp thời những vướng mắc dù là nhỏ trong HSSV”.
Linh hoạt trong việc giáo dục học sinh
Trong quá trình công tác, bản thân thầy Hiếu cũng như các giáo viên trong trường gặp nhiều khó khăn. Đó là sự phối hợp của gia đình học sinh không được thường xuyên, kịp thời; sự đa dạng về văn hóa các dân tộc; đa dạng về đối tượng đào tạo; ảnh hưởng của lối sống và phong tục tập quán của các em với việc thực hiện nội quy nhà trường; khó khăn về ngôn ngữ giao tiếp; sử dụng mạng xã hội của HSSV; những tệ nạn cám dỗ bên ngoài nhà trường….
Thầy Hiếu chia sẻ: Để giáo dục học sinh cá biệt, có nhiều biện pháp như: Cho học sinh tham gia các hoạt động tập thể; giáo dục thông qua giờ chào cờ đầu tuần; trao đổi, tâm sự, nêu gương… Tuy nhiên, với mỗi đối tượng học sinh cá biệt, người giáo viên cần linh hoạt trong việc sử dụng các biện pháp để đem lại hiệu quả trong công tác giáo dục.
Cũng theo thầy, GV cần phải tìm hiểu kỹ về hoàn cảnh gia đình, tính cách của học sinh, nguyên nhân dẫn đến vi phạm và những điều học sinh suy nghĩ. Tạo được mối quan hệ thân thiện và niềm tin trong học sinh. Biết tác động vào động cơ đúng đắn của học sinh, động viên kịp thời, đúng lúc, đúng chỗ, đúng đối tượng. Và trong giáo dục cần phải kiên trì, có sự phối hợp chặt chẽ với các lực lượng giáo dục khác (Đoàn Thanh niên, GVCN, GV bộ môn, gia đình học sinh…).