X. (15 tuổi) là một thiếu niên “nghiện”... ngoáy mũi. Mỗi khi bị mắc kẹt trong học tập hoặc suy nghĩ về cuộc sống, X. thích ngoáy mũi để giải khuây. Cách này giúp X. cảm thấy thư giãn và thoải mái.
Cách đây không lâu, X. cảm thấy mũi mình đau và ngứa sau khi ngủ dậy. Lúc đầu, cô nghĩ là do thời tiết hanh khô, nhưng vài ngày sau, cô thấy có một mụn mủ lớn phình ra bên ngoài khoang mũi.
Cô cho rằng đó là một cái “mụn nhọt” trong khoang mũi nên không ngần ngại nặn ra và rửa sạch bằng nước. Không ngờ đêm hôm đó, X. lại sốt cao, nhiệt độ cơ thể lên tới 39°C. Dù đã uống thuốc hạ sốt nhưng tình trạng vẫn không thuyên giảm.
Sau đó, gia đình đã ngay lập tức đưa X. đến khoa cấp cứu của bệnh viện địa phương. Sau khi loại trừ khả năng nhiễm cảm cúm và hiểu rõ các trường hợp liên quan, bệnh viện đã chuyển X. đến khoa tai mũi họng.
Họ kết luận: do X. thường xuyên ngoáy mũi nên tạo thành mụn nhọt ở tiền đình mũi. Mủ đã xâm nhập ngược vào não, gây nhiễm trùng nội sọ, khiến cô bị viêm tắc tĩnh mạch xoang hang.
Lý do ngoáy mũi gây nhiễm trùng nội sọ
Các bác sĩ cho biết, khuôn mặt con người thuộc “vùng tam giác nguy hiểm”, là vùng hình tam giác được hình thành từ gốc sống mũi làm đỉnh đến khóe miệng hai bên và được kết nối với não thông qua xoang hang.
Khi ngoáy mũi bằng tay không được vệ sinh, bạn rất có thể sẽ đưa vi khuẩn gây bệnh vào niêm mạc mũi, gây nhiễm trùng.
Đối với những người “nghiện” ngoáy mũi thì có thể đó là một việc rất “dễ chịu”, nhưng người khác sẽ thấy hành động này hơi phản cảm.
Trên thực tế, hành vi ngoáy mũi trong y học còn được gọi là hội chứng cưỡng bức ngoáy mũi. Đối với hầu hết mọi người, việc ngoáy mũi chỉ là hiện tượng bình thường nhưng với những người ngoáy mũi quá mức, thói quen này có thể gây hại cho cơ thể.
Ngoáy mũi hàng ngày thường liên quan đến sự hiện diện của chất nhầy trong lỗ mũi, chúng sẽ gây tắc nghẽn đường thở nếu không được đào. Đó là một “hành vi làm sạch”.
Một trong những chức năng của mũi là tiết ra chất nhầy mà chúng ta thường gọi là dịch mũi.
Trong chất nhầy của mũi có một số lượng lớn tế bào miễn dịch, chúng có thể tiêu diệt vi khuẩn và vi rút.
Một phần xác của những loại vi rút này sẽ được đưa đến cổ họng, phần còn lại sẽ di chuyển ngược trở lại lỗ mũi, nơi chúng sẽ khô đi và chết, trở nên dính, tạo thành boogers. Nói cách khác, booger chỉ là hiện tượng bình thường xảy ra khi cơ thể chống lại virus, vi trùng bên ngoài.
Theo giới chuyên gia, ngoáy mũi lâu ngày có thể phải đối mặt với 4 hậu quả này:
Một số người cho rằng ngoáy mũi là một hoạt động “vui vẻ”, nhưng thực tế, nó ẩn chứa nhiều rủi ro.
Gây nhiễm trùng nội sọ
Khuôn mặt, đặc biệt là dưới niêm mạc mũi, có lượng máu lưu thông rất dồi dào. Khi ngoáy lỗ mũi bằng tay không sạch sẽ dễ đưa các vi khuẩn gây bệnh khác vào niêm mạc mũi, gây viêm tiền đình mũi và dẫn đến nhiễm trùng nội sọ.
Tổn thương niêm mạc mũi
Niêm mạc mũi rất giàu mao mạch nếu không chú ý hoặc dùng ngón tay ngoáy thường xuyên sẽ dễ bị tổn thương hoặc chảy máu. Một số trường hợp chảy máu có thể kéo dài và phải mất 1-2 tuần mới hồi phục.
Tăng nguy cơ viêm phổi
Nhóm của Tiến sĩ Victoria Connor, nhà nghiên cứu tại Trường Y học Nhiệt đới Liverpool ở Anh, đã tiến hành một thí nghiệm về đường lây truyền của vi khuẩn gây viêm phổi trên da người và nhận thấy rằng việc ngoáy mũi hoặc dụi mũi thường xuyên có mối tương quan thuận với số lượng và tốc độ lây truyền vi khuẩn viêm phổi.
Lông mũi bị hư tổn
Sự tồn tại của lông mũi tương đương với một vùng cách ly trong khoang mũi, giúp ngăn chặn sự xâm nhập của bụi và mầm bệnh nếu bạn ngoáy mạnh vào lỗ mũi, lông mũi sẽ ngày càng ít và mỏng hơn, nghĩa là rào cản đầu tiên của đường hô hấp sẽ bị tiêu diệt, khiến mầm bệnh “nhúng vào”.
Lỗ mũi bị to ra nếu bạn ngoáy mũi trong thời gian dài?
Một số người thường xuyên ngoáy mũi nhưng lại lo lắng việc thói quen này sẽ “ảnh hưởng đến ngoại hình”, nghĩa là lỗ mũi sẽ ngày càng to hơn. Họ cũng băn khoăn về việc làm thế nào để vệ sinh khoang mũi đúng cách?
Tiến sĩ Tian Yongsheng từ Khoa Tai mũi họng tại Bệnh viện Trung tâm Hàng không Vũ trụ Đại học Bắc Kinh cho biết, kích thước của lỗ mũi có liên quan đến các yếu tố như sống mũi và khoang mũi.
Nó thường được quyết định bởi các yếu tố bẩm sinh và không có mối quan hệ trực tiếp với việc ngoáy mũi. Nhiều người cảm thấy lỗ mũi của mình trở nên to hơn sau khi ngoáy mũi, phần lớn là do tâm lý.
Nếu trong khoang mũi không có nhiều dịch tiết, bạn có thể làm sạch bằng cách xì mũi; nếu có vảy khô, bạn có thể chườm khăn ướt ấm lên mũi để làm mềm vảy khô trước khi xì mũi.
Nước muối có tác dụng diệt khuẩn rất tốt. Dùng tăm bông y tế nhúng vào một lượng nhỏ nước muối sinh lý rồi lăn nhẹ để làm sạch dị vật trong khoang mũi.
