Khởi sắc
Trồng rau sạch, vẽ tranh, thiết kế mô hình vớt rác trên sông, chế tạo thiết bị chống trộm... là những sáng tạo của HS trong ứng dụng kiến thức đã học vào thực tế cuộc sống. Đó cũng là kết quả từ phương pháp dạy và học trải nghiệm sáng tạo mà thầy trò các trường thuộc huyện Thới Lai (TP Cần Thơ) đã và đang thực hiện.
“Công viên - Trải nghiệm sáng tạo” của Trường THCS thị trấn Thới Lai luôn nhộn nhịp vào giờ chơi với nhiều hoạt động như chơi đàn, vẽ tranh, chơi cờ… Đây còn là nơi để trường tổ chức các cuộc thi năng khiếu, câu lạc bộ học thuật, trưng bày sản phẩm khoa học kỹ thuật. Chia sẻ về sân chơi này, em Nguyễn Xuân Phát, HS lớp 9A3, thành viên của đội tuyển HS giỏi môn Sinh học cấp thành phố, cho biết: “Trường vừa phát động Cuộc thi Sáng tạo khoa học kỹ thuật, tập thể lớp em làm mô hình vớt rác trên sông để dự thi. Mô hình bằng xốp, có thể gom và ngăn rác trên sông, bảo vệ môi trường”.
Theo Sở GD&ĐT TP Cần Thơ, bên cạnh việc đổi mới phương pháp dạy và học, các trường phổ thông đẩy mạnh các hoạt động trải nghiệm sáng tạo, nghiên cứu khoa học kỹ thuật cho HS. Nhờ vậy, chất lượng GD phổ thông tiếp tục ổn định và phát triển. Điểm nhấn của GD Cần Thơ là triển khai thực hiện có hiệu quả Kế hoạch xây dựng trường điển hình đổi mới. Từ đó triển khai nhiều hoạt động dạy và học tích cực, lấy HS làm trung tâm, đồng thời tổ chức học ngoại ngữ với giáo viên bản ngữ, hướng dẫn HS làm bánh, nấu ăn, biết giúp đỡ cha mẹ làm công việc nhà, các kỹ năng tự phục vụ…
Trong “Công viên - Trải nghiệm sáng tạo” có cả khu vực trải nghiệm sáng tạo. Theo em Phát, khu vực này giúp em cùng các bạn thỏa niềm đam mê sáng tạo các mô hình, thiết bị. Cô Phạm Kim Ngân, Tổng phụ trách Đội Trường THCS thị trấn Thới Lai, cho biết: Từ khi “Công viên - Trải nghiệm sáng tạo” đi vào hoạt động đã thu hút rất nhiều HS vui chơi giải trí, học tập. Qua đó, giáo viên còn phát hiện những em có năng khiếu về văn nghệ, thể thao, nghiên cứu khoa học... để bồi dưỡng tham gia các phong trào.
Trường THCS thị trấn Thới Lai hiện có 89 cán bộ, giáo viên, công nhân viên; trong đó có 80 giáo viên, tất cả đều đạt chuẩn, 85% vượt chuẩn; với 1.688 HS ở 43 lớp. Năm học 2017 - 2018 là năm học đầu tiên trường chọn 2 lớp, với 71 HS học theo mô hình “Trường học mới - công viên - trải nghiệm sáng tạo”. Cô Trần Thị Hằng, Phó Hiệu trưởng nhà trường, chia sẻ: “Công viên - Trải nghiệm sáng tạo còn giúp HS hạn chế trò chơi không lành mạnh. Ngoài ra, trường còn tổ chức cho HS tham quan khu di tích lịch sử (như Đền thờ Châu Văn Liêm), cho HS đến Bảo tàng Cần Thơ để các em hiểu sâu hơn về đất và người Cần Thơ”. Với những cách làm này, chất lượng GD đại trà của Trường THCS thị trấn Thới Lai ngày càng tăng. Trong đó, 2 lớp học theo Mô hình Trường học mới đạt năng lực tốt trên 91%, phẩm chất tốt trên 95%.
Gắn với thực tiễn
Khu Trải nghiệm sáng tạo của Trường Tiểu học Trường Xuân 1 (huyện Thới Lai, TP Cần Thơ) rất khang trang, trong đó có sân bóng đá mini, công viên, vườn rau sạch... Nhờ sự quan tâm đầu tư này nhà trường đã thu hút đông đảo HS tham gia vào các hoạt động trải nghiệm. Em Từ Bảo Ngọc, HS lớp 5A2, hồ hởi: “E, và các bạn rất thích chăm sóc vườn rau màu. Khi trồng rau, em hiểu hơn về bài học mà thầy cô đã dạy. Đó là công việc gieo hạt, chăm bón, tưới nước đến quá trình quang hợp, trao đổi chất…”. Nhiều bạn cùng lớp với Bảo Ngọc cũng rất hào hứng tham gia các hoạt động trải nghiệm, sáng tạo tại ngôi trường của mình.
Hiện tại, Trường Tiểu học Trường Xuân 1 có 27 lớp với 788 HS; 46 cán bộ, giáo viên; trong đó có 36 giáo viên (100% đạt chuẩn, trên 90% vượt chuẩn). Thầy Huỳnh Hữu Vinh, Hiệu trưởng Trường Tiểu học Trường Xuân 1, cho biết: “Đây là năm học thứ 2, trường thực hiện Mô hình Trường học mới. Sau thời gian thực hiện, chất lượng GD đại trà, phong trào mũi nhọn nâng lên rõ rệt. Mô hình này đã thay đổi tư duy dạy và học ở trường, phát huy khả năng sáng tạo của HS”.
Thống kê của Phòng GD&ĐT huyện Thới Lai cho thấy, địa phương hiện có 45 trường mầm non đến THCS, với gần 20.000 HS. Theo thầy Nguyễn Văn Chi, Trưởng phòng GD&ĐT huyện: Trường THCS thị trấn Thới Lai và Tiểu học Trường Xuân 1 là hai đơn vị tiên phong thực hiện xây dựng khu Trải nghiệm sáng tạo. Qua đó, tạo môi trường sư phạm lành mạnh, giúp HS mỗi ngày đến trường là một niềm vui.
Thầy Chi nhấn mạnh: “Sau thời gian triển khai thực hiện, ngành sẽ đánh giá hiệu quả mà mô hình mang lại trong hoạt động dạy và học. Từ đó, có cơ sở tiếp tục nhân rộng mô hình này sang các điểm trường khác ở huyện với mục tiêu phục vụ dạy, học và nghiên cứu khoa học cho HS, nâng cao năng lực quản lý, giảng dạy của cán bộ, giáo viên... qua đó góp phần nâng cao chất lượng GD toàn diện, đáp ứng Chương trình GDPT mới sắp được triển khai”.