Từ tình hình thực tiễn thiếu hụt i ốt tại Việt Nam, Bộ Y tế đã tham mưu cho Chính phủ ban hành Nghị định số 09/2016/NĐ-CP ngày 28/9/2016 quy định về tăng cường vi chất dinh dưỡng vào thực phẩm (Nghị định số 09).
Nghị định này được ban hành với mục tiêu phòng ngừa thiếu hụt i ốt trong cộng đồng, bảo vệ sức khỏe người dân, bảo đảm phòng, chống các rối loạn thiếu i ốt.
Nghị định 09 đề ra lộ trình một năm để các doanh nghiệp thực hiện các quy định về việc bổ sung i ốt vào muối ăn và muối dùng để chế biến thực phẩm.
Tuy nhiên, tháng 7/2017, kết quả cuộc khảo sát do Bộ NN&PTNT phối hợp với Bộ Y tế tại một số cơ sở sản xuất muối và nước mắm cho thấy, chỉ có các doanh nghiệp sản xuất muối là tuân thủ các quy định của Nghị định; không một cơ sở nước mắm nào dùng muối đã bổ sung i ốt để sản xuất nước mắm.
Lý do các doanh nghiệp đưa ra là vì muối dùng ướp cá để lên men là loại muối được lưu trữ trên 1 năm để loại bỏ các tạp chất như: Mg2+, Ca2+, SO42-, Cl-. Nếu dùng muối i ốt để 1 năm thì lượng i ốt sẽ không còn trong muối.
Các doanh nghiệp cũng lo ngại khi sử dụng muối i ốt để chế biến nước mắm sẽ làm thay đổi màu, mùi vị của sản phẩm, trong khi chưa có bằng chứng thử nghiệm dùng muối i ốt để chế biến nước mắm trong nước để các doanh nghiệp tin tưởng.
Hiện tại, đại diện các doanh nghiệp sản xuất thực phẩm vẫn có khiếu nại lên Chính phủ và Bộ Y tế về việc khó thực thi Nghị định 09 vì những quan ngại đối với các thay đổi về chất lượng hay màu sắc của thành phẩm.
Tuy nhiên, kể từ khi Nghị định 09 có hiệu lực (15/3/2016) và quy định về lộ trình bổ sung i ốt có hiệu lực, chưa có bất cứ một doanh nghiệp nào cung cấp bằng chứng cụ thể cho thấy việc sử dụng muối i ốt trong chế biến thực phẩm làm biến tính sản phẩm như họ vẫn khiếu nại.
Vì vậy, nếu chỉ có muối ăn được trộn i ốt, lượng i ốt sẽ là không đủ để phòng chống tình trạng thiếu hụt i ốt và tình trạng thiếu hụt i ốt hiện nay sẽ không khắc phục được.
Thực trạng nói trên là lý do VUSTA tổ chức hội thảo này, với mục đích nâng cao nhận thức về tầm quan trọng của i ốt và vai trò của các cơ quan quản lý nhà nước trong việc thực thi Nghị định 09/2016/ND-CP và công tác phòng chống rối loạn i ốt.
Đồng thời, hội thảo còn hướng tới mục đích nâng cao nhận thức của công chúng về Nghị định 09, tầm quan trọng của phòng chống các rối loạn do thiếu i ốt, cũng như vai trò của các cơ quan quản lý nhà nước và doanh nghiệp trong thực thi Nghị định 09.
VUSTA cho biết mọi kiến nghị, giải pháp của các chuyên gia tại hội thảo sẽ được tiếp nhận, nghiên cứu, lựa chọn đề gửi lên Chính phủ và các cơ quan có liên quan; qua đó làm căn cứ xây dựng những chế tài cần thiết cho việc quản lý sử dụng muối bổ sung i ốt phục vụ người dân.
