LTS: Năm 2021, trước diễn biến phức tạp của đại dịch Covid-19 trên thế giới, Ban Tổ chức các kỳ thi Olympic quốc tế quyết định tiếp tục tổ chức thi theo hình thức trực tuyến. Kết quả, tất cả thí sinh của 7 đoàn Việt Nam dự thi đều đoạt giải, gồm 12 Huy chương Vàng, 13 Huy chương Bạc, 10 Huy chương Đồng và 2 Bằng khen (giải Khuyến khích). Các đoàn học sinh Việt Nam tiếp tục nằm trong tốp 10 quốc gia đạt kết quả cao nhất tại các kỳ thi Olympic quốc tế với nhiều học sinh đạt điểm số cao nhất.
Thành tích cao của các đoàn học sinh Việt Nam tham dự Olympic quốc tế năm 2021 nói riêng và giai đoạn 2017 - 2021 nói chung là minh chứng sinh động về nỗ lực, cố gắng không mệt mỏi của học sinh, các thầy cô giáo và nhà trường trong quá trình học tập, rèn luyện vươn lên chiếm lĩnh tri thức đỉnh cao. Những thành tích xuất sắc này đồng thời cho thấy hướng đi đúng trong chỉ đạo cũng như hiệu quả cao trong tổ chức thực hiện công tác tuyển chọn, bồi dưỡng các đội tuyển quốc gia tham gia các kỳ thi Olympic khu vực và quốc tế của ngành Giáo dục theo yêu cầu đổi mới căn bản, toàn diện giáo dục và đào tạo.
Thầy trò cùng hóa giải khó khăn
Dịch Covid-19 khiến tất cả đội tuyển đều phải học online, ôn luyện và thi trực tuyến. Nhờ được tập dượt qua một mùa dịch, trong tâm thế sẵn sàng ứng phó với các diễn biến mới, thầy trò các đội tuyển đã cùng nhau hoá giải mọi khó khăn để chạm tới những tấm huy chương danh giá.
Thầy Lê Anh Vinh - Trưởng đoàn học sinh Việt Nam dự Olympic Toán quốc tế (IMO) chia sẻ: Do tình hình dịch Covid-19 diễn biến phức tạp, năm nay là năm thứ 2 đội tuyển phải dự thi trực tuyến và việc tập huấn đội tuyển cũng diễn ra hoàn toàn trực tuyến.
Đội tuyển IMO của Việt Nam gồm 4 học sinh ở Hà Nội, 1 học sinh ở Vĩnh Phúc, 1 học sinh ở TPHCM. Khi có danh sách đội tuyển cũng là lúc Vĩnh Phúc bùng phát dịch, nên việc tập trung học sinh phải dừng lại, chuyển sang học online.
Sau đó khoảng 1 tháng, Vĩnh Phúc hết dịch lại bùng dịch tại TPHCM. Cuối cùng, đội tuyển Toán trong suốt 2 tháng chuẩn bị đã không tập trung và cũng không được gặp nhau trực tiếp buổi nào. Đây là một trong những khó khăn cho đội tuyển năm nay.
Tuy nhiên, do chuẩn bị từ trước nên đội tuyển không rơi vào thế bị động và thậm chí còn biến đó thành lợi thế. Học sinh được ở nhà phòng dịch mà vẫn học được đầy đủ kiến thức. Lãnh đội đã mời được nhiều thầy cô để giảng dạy không bị hạn chế về địa điểm. Cùng với đó là các học sinh có thành tích tại kỳ thi Olympic trước đó sẵn sàng chia sẻ kinh nghiệm cùng đội tuyển.
GS.TS Lê Anh Vinh cũng nhấn mạnh: Nhờ sự chỉ đạo sát sao của Bộ GD&ĐT, các phương án được linh hoạt giải quyết kịp thời, đảm bảo an toàn cho thí sinh trong thời gian ôn luyện cũng như trong thời gian thi đấu. Tại các kỳ Olympic năm nay, điểm nổi bật là sự chuẩn bị tốt. Ai cũng thấy là chúng ta gặp rất nhiều khó khăn do ảnh hưởng của dịch bệnh. Nhưng sự chuẩn bị tốt về tâm lý ứng phó với dịch bệnh, khiến thầy và trò đều không bị động.
Cũng như cách thầy trò Đội tuyển IMO và các đội tuyển khác vượt khó khăn, PGS.TS Nguyễn Ngọc Hà – huấn luyện đội tuyển Olympic Hoá học quốc tế 2021 (IChO) chia sẻ: Kỳ thi năm 2021 diễn ra giữa bối cảnh dịch Covid-19 diễn biến phức tạp cả trong nước và trên thế giới. Bởi vậy, hầu hết việc tập huấn phải thực hiện online nên thầy trò không thể tương tác nhiều như mọi năm.
“Tuy nhiên, chúng tôi đã nỗ lực “gấp đôi”, tìm mọi cách để việc tập huấn online hiệu quả hơn. Chúng tôi thay đổi hình thức học tập cho phù hợp với tình hình mới (sử dụng bảng viết điện tử, tăng cường bài tập về nhà, trò nộp bài qua Google Classroom để thầy kiểm tra trước khi vào bài mới…)”, TS Nguyễn Ngọc Hà chia sẻ.
Một khó khăn nữa gây ra bởi dịch Covid là học sinh bị hạn chế cơ hội được làm thí nghiệm thực hành Hóa học trực tiếp như mọi khi. Do vậy, thầy cô huấn luyện phải cố gắng đưa vấn đề thực hành vào bài lý thuyết cũng như tăng cường thực hành trong giai đoạn sau khi được học tập trực tiếp.
Vượt đại dịch – bội thu huy chương
Năm 2021 được đánh giá là một năm khó khăn nhưng đem lại thành công đối với giáo dục mũi nhọn của Việt Nam.
Trong các kỳ thi Olympic khu vực và quốc tế năm 2021, Việt Nam có 37 lượt học sinh tham gia dự thi thì cả 37 em đều đoạt giải với: 12 Huy chương Vàng, 13 Huy chương Bạc, 10 Huy chương Đồng và 2 Bằng khen. Hội thi Khoa học kỹ thuật quốc tế (ISEF), 1 dự án của học sinh Việt Nam đã đoạt giải Ba - giải chính thức của Hội thi và 2 dự án đoạt 3 giải đặc biệt do các hiệp hội và tổ chức khoa học - công nghệ và doanh nghiệp trao tặng.
Thành tích của các đội tuyển đã khẳng định sự cố gắng vượt bậc trong học tập, rèn luyện của các em, giáo viên, các nhà trường, đơn vị được giao nhiệm vụ tổ chức thi và cả phụ huynh, đặc biệt trong bối cảnh dịch Covid-19; trong đó nhiều em đã vượt lên những khó khăn riêng của bản thân và gia đình để hoàn thành tốt kỳ thi.
Đội tuyển Olympic Toán quốc tế (IMO 2021): 6 học sinh trong đoàn học sinh Việt Nam tham gia đều đoạt giải với 1 Huy chương Vàng, 2 Huy chương Bạc và 3 Huy chương Đồng. Trong đó, Huy chương Vàng duy nhất thuộc về em Đỗ Bách Khoa, học sinh lớp 12, Trường THPT Chuyên Hà Nội Amsterdam.
Đội tuyển Olympic Hoá học (IChO2021): Cả 4 thí sinh Việt Nam tham gia dự thi đều đoạt huy chương, với 3 Huy chương Vàng và 1 Huy chương Bạc. Với thành tích 100% thí sinh dự thi đạt huy chương, kết quả xuất sắc của đội tuyển quốc gia Việt Nam năm 2021 tiếp tục duy trì thành tích cao tại Olympic Hóa học quốc tế những năm qua. Tính theo huy chương, Đội tuyển IChO2021 của Việt Nam xếp thứ 3 thế giới. Trong đó, em Nguyễn Hoàng Dương đạt Huy chương Bạc có điểm số cao nhất.
Đội tuyển Olympic Sinh học quốc tế (IBO 2021): Cả 4/4 thí sinh tham gia dự thi đều đoạt huy chương: 1 Huy chương Vàng, 2 Huy chương Bạc và 1 Huy chương Đồng, thành tích của đội tuyển quốc gia Việt Nam tại Olympic Sinh học quốc tế 2021 đã cao hơn so với năm 2020.
Đội tuyển Olympic Vật lý quốc tế (IPhO 2021): Theo cách xếp hạng huy chương, Việt Nam đứng thứ 7 toàn đoàn/76 đoàn tham dự, với 5/5 học sinh tham gia có huy chương gồm: 3 Huy chương Vàng và 2 Huy chương Bạc.
Olympic Vật lý Châu Á – Thái Bình Dương (APhO 2021): Đội tuyển Việt Nam có 8 thành viên. Có 2 học sinh đoạt Huy chương Vàng, 1 Huy chương Bạc, 3 Huy chương Đồng và 2 Bằng khen.
Đội tuyển Olympic Sinh học quốc tế năm 2021 (IBO 2021): Với thành tích 100% thí sinh dự thi đoạt huy chương, với 1 Huy chương Vàng, 2 Huy chương Bạc và 1 Huy chương Đồng, thành tích của đội tuyển quốc gia Việt Nam tại Olympic Sinh học quốc tế 2021 cao hơn so với năm 2020.
Đặc biệt, em Nguyễn Thị Thu Nga, học sinh lớp 12, Trường THPT chuyên Hùng Vương (Phú Thọ) dù hoàn cảnh gia đình vô cùng khó khăn nhưng em đã nỗ lực phấn đấu, tiếp tục được chọn vào Đội tuyển thi quốc tế và xuất sắc đoạt Huy chương Bạc.
Kỳ thi Olympic Tin học Châu Á – Thái Bình Dương (APIO 2021): Cả 6 học sinh Việt Nam tham dự đều giành huy chương. Trong đó, có 2 Huy chương Vàng, 1 Huy chương Bạc và 3 Huy chương Đồng. So với thành tích APIO năm 2020, thành tích tại APIO 2021 của đoàn Việt Nam vượt 1 Huy chương Vàng.
Hội thi Khoa học kỹ thuật quốc tế (REGENERON ISEF 2021): Số nước tham dự: 81. Số dự án: 1431. Tổng số học sinh tham dự: 1893. Kết quả, số nước có giải là 34/81 nước). Việt Nam có 7 dự án tham dự REGENERON ISEF 2021. Kết quả: có 1 dự án đoạt giải Ba - giải chính thức của Hội thi và 2 dự án đoạt giải đặc biệt do các tổ chức khoa học - công nghệ và doanh nghiệp trao tặng. Việt Nam là 1 trong 34 quốc gia/vùng lãnh thổ có dự án đoạt giải của hội thi, trên tổng số 81 quốc gia/vùng lãnh thổ tham dự.
