Quyết định này nhằm chuẩn bị triển khai một quy trình sàng lọc nghiêm ngặt hơn, tập trung vào kiểm tra mạng xã hội của tất cả các ứng viên.
Hôm 28/5, tờ Politico tiết lộ thông tin chính quyền Tổng thống Donald Trump ra lệnh cho các đại sứ quán Mỹ trên thế giới tạm ngưng phỏng vấn xin visa học tập của sinh viên quốc tế. Tờ The Guardian sau đó đã xác nhận thông tin trên, đánh dấu bước leo thang trong chính sách thắt chặt kiểm soát nhập cảnh, đặc biệt là đối với sinh viên.
Theo một bức điện từ Bộ Ngoại giao Mỹ, các viên chức lãnh sự được yêu cầu dừng cấp thị thực sinh viên và thị thực trao đổi (loại F, M và J) cho đến khi có hướng dẫn tiếp theo. Cụ thể, ứng viên phỏng vấn visa có khả năng bị kiểm tra tài khoản mạng xã hội như Facebook, TikTok, X…
Các bài đăng, bình luận và chia sẻ sẽ bị rà soát để xác định mối đe dọa tiềm tàng đến an ninh quốc gia. Động thái này được cho là phản ánh lập trường cứng rắn của chính quyền Trump trong việc chống chủ nghĩa bài Do Thái.
Trước đó, kể từ tháng 3, Bộ Ngoại giao đã yêu cầu kiểm tra bắt buộc các tài khoản mạng xã hội của những sinh viên bị nghi có liên quan đến các hoạt động ủng hộ người Palestine.
Các viên chức lãnh sự được chỉ đạo chụp ảnh màn hình các nội dung bị coi là “có khả năng xúc phạm” và lưu trữ vĩnh viễn, ngay cả khi các bài đăng này đã bị xóa. Chính quyền Trump lập luận rằng những biểu hiện ủng hộ “hoạt động khủng bố” có thể bao gồm cả việc thể hiện sự đồng tình với phong trào Palestine.
Bộ trưởng An ninh Nội địa Mỹ, ông Alejandro Mayorkas, cho biết số lượng thị thực bị thu hồi “có thể lên tới hàng nghìn”, tăng đáng kể so với con số hơn 300 được ghi nhận vào tháng 3.
Tác động của lệnh tạm ngưng có thể rất lớn đối với các trường đại học tại Mỹ. Theo báo cáo từ Hiệp hội NAFSA, trong năm học 2023 – 2024, hơn một triệu sinh viên quốc tế đã đóng góp gần 43,8 tỷ USD cho nền kinh tế Mỹ, tạo ra hơn 378 nghìn việc làm.
Việc ngừng phỏng vấn thị thực được dự báo sẽ làm trầm trọng thêm tình trạng sụt giảm tuyển sinh quốc tế mà nhiều trường đại học, đặc biệt là các trường bị ông Trump cáo buộc mang tư tưởng khác, đang đối mặt.
Bức điện của Bộ Ngoại giao nhấn mạnh rằng bộ đang “xem xét lại toàn bộ quy trình sàng lọc và đánh giá ứng viên xin thị thực”, đồng thời lên kế hoạch ban hành hướng dẫn chi tiết cho việc mở rộng giám sát mạng xã hội. Trong lúc chờ đợi, các bộ phận lãnh sự buộc phải đóng băng toàn bộ hoạt động xét duyệt thị thực du học và trao đổi.
Chính sách mới của chính quyền Trump tiếp tục làm dấy lên tranh cãi về mức độ can thiệp và kiểm soát đối với quyền riêng tư cá nhân, cũng như tác động sâu rộng của nó đến giáo dục quốc tế và quan hệ đối ngoại của Mỹ.
Trước đó vài ngày, chính quyền Trump đã cấm Đại học Harvard, ngôi trường danh tiếng hàng đầu cả nước, tuyển sinh quốc tế. Căng thẳng leo thang từ cuối tháng 3, khi Bộ Giáo dục Mỹ yêu cầu Harvard tiến hành loạt cải tổ nhằm xử lý tình trạng “bài xích Do Thái”. Harvard từ chối với lý do những yêu cầu này xâm phạm quyền tự do học thuật và một số chính sách của trường.
