Chúng ta dùng mũi nhận biết thức ăn ngon và tránh những thứ bị thối rữa; sử dụng nước hoa, xà phòng và vật dụng vệ sinh cá nhân có mùi dễ chịu để trở nên hấp dẫn hơn với người khác phái. Nhưng thú vị nhất là những phát hiện liên quan đến mùi cơ thể.
Mùi của tuổi tác
Không ít người ngạc nhiên khi nghe nói đến “mùi của người già”, nhưng đó là sự thật. Người già có một mùi đặc biệt, nhưng hoàn toàn không “tệ” chút nào.
Một nghiên cứu vào năm 2012 đã so sánh các mẫu mùi cơ thể từ nách của 44 cá nhân thuộc ba nhóm tuổi khác nhau, từ thanh niên độ tuổi 20 đến người già 95 tuổi. Kết quả cho thấy, những người tuổi cao (75 đến 95 tuổi) có mùi cơ thể riêng biệt, không nồng, mang tính đặc trưng.
“Người cao tuổi có mùi đặc trưng ở nách mà những người trẻ cho là khá trung tính và không gây khó chịu. Tương tự như ở các loài động vật khác, con người có thể phát tín hiệu từ mùi cơ thể giúp xác định tuổi sinh học, tránh những cá thể bị bệnh, chọn đối tác phù hợp và phân biệt họ hàng với người dưng”, Johan Lundstrom, nhà thần kinh cảm giác thuộc Trung tâm Chemical Senses Monell ở Philadelphia, Mỹ, người đứng đầu cuộc nghiên cứu cho biết.
Quá trình tiến hóa cũng đã định hình một mùi khác: Mùi của trẻ sơ sinh. Một nghiên cứu vào năm 2013 đã xác định một sự thật đáng chú ý: Trẻ sơ sinh có mùi rất thơm tho! “Mùi của trẻ sơ sinh kích hoạt “mạch tưởng thưởng” thần kinh ở não các bà mẹ.
Đây là cách để tạo ra mối liên kết tình cảm giữa mẹ và con. Những mạch này cũng được kích hoạt khi bạn ăn trong lúc đói, hoặc khi người nghiện được cung cấp ma túy”, Johannes Frasnelli, tác giả chính của cuộc nghiên cứu thông tin.
Mùi bệnh tật
Một số bệnh nào đó, như các loại ung thư, cũng để lại dấu hiệu mùi đặc trưng trong cơ thể bệnh nhân. Mùi này có thể được phát hiện bằng một chiếc mũi nhạy cảm. Trên thực tế, các bệnh ung thư vú, tế bào hắc tố, phổi, buồng trứng, đại trực tràng, bàng quang và tuyến tiền liệt, thậm chí bệnh Parkinson, có thể được phát hiện bởi chó.
Những bệnh này tạo ra một dấu hiệu mùi đặc trưng trong nước tiểu, hơi thở, máu và phân của bệnh nhân, đủ mạnh để những chú chó được huấn luyện phát hiện với độ chính xác đáng ngạc nhiên.
Claire Guest, Giám đốc điều hành của tổ chức từ thiện Medical Detection Dogs, cho biết: “Gần đây, các nhà nghiên cứu mới biết được chúng có khả năng phát hiện mùi bệnh ở con người”. Tuy nhiên, những con chó đánh hơi phát hiện bệnh hiện không nhiều và chúng phải được huấn luyện đặc biệt.
Một nhóm nghiên cứu từ Đại học Liverpool và Đại học West of England (UWE) ở Anh đã phát triển một phương pháp thực tế hơn để phát hiện ung thư. Họ tạo ra một bộ máy, được gọi là Odoreader, có thể phát hiện ung thư bàng quang và các loại ung thư khác qua mùi cơ thể.
Norman Ratcliffe, thuộc Viện Công nghệ Cảm biến Sinh học tại UWE, cho biết: “Thiết bị cung cấp cho chúng tôi thông tin về mùi trong nước tiểu, phát hiện bệnh nhân ung thư bàng quang khá chính xác”.
Mùi của tính cách
Không chỉ trẻ sơ sinh, người già, người bệnh tật có mùi đặc trưng, mà ngay cả tính cách cũng có mùi riêng. Các nhà khoa học Ba Lan đã tiết lộ, tính cách của một người có thể được xác định qua mùi cơ thể đặc trưng. Người loạn thần kinh chức năng và những người thích thống trị dường như phát ra mùi cơ thể mạnh hơn.
Trong một nghiên cứu, 30 nam và 30 nữ đã để lại mùi mồ hôi trên một chiếc áo phông cotton mà họ mặc trong 3 ngày liên tục. Sau đó, 100 người đàn ông và 100 phụ nữ sẽ kiểm tra, đánh giá mùi của những chiếc áo phông này, rồi đối chiếu với bài test mô tả tính cách do những người cho mùi thực hiện.
Kết quả cho thấy có mối quan hệ chặt chẽ giữa mùi và ba kiểu tính cách: Hướng ngoại, loạn thần kinh và thống trị. Những người tự cho mình là loạn thần kinh, nổi trội hoặc hướng ngoại có mùi cơ thể đặc biệt, còn những tính cách khác như sự dễ chịu, tận tâm và cởi mở, dường như không có mùi đặc trưng nào.
Một nghiên cứu khác cho thấy một mối liên hệ về mùi còn thú vị hơn: Những người nhạy cảm cao với mùi cơ thể nặng thường bị thu hút bởi những nhân vật độc đoán.
Trong chiến dịch tranh cử Tổng thống Hoa Kỳ năm 2016, các nhà nghiên cứu đã đặt câu hỏi, liệu sự nhạy cảm của con người với mùi cơ thể, còn gọi là BODS (body odour disgust sensitivity), có liên quan đến ý định bỏ phiếu cho Donald Trump hay không? Và câu trả lời là: “Chúng tôi thấy có mối liên hệ rõ ràng giữa điểm số BODS và sự ủng hộ đối với Donald Trump, ứng cử viên tổng thống với chương trình nghị sự được mô tả là cộng hưởng với thái độ độc đoán”.
Ngoài ra, các tác giả còn suy đoán, những người nhạy cảm hơn với mùi cơ thể (có điểm BODS cao) có thể có nỗi sợ bệnh tật mạnh hơn. Dường như họ nhạy cảm hơn với các dấu hiệu bệnh tật, thúc đẩy họ cảnh giác, tránh xa với những người không quen biết.
Từ những phát hiện khoa học trên, khi đánh giá tính cách, tuổi tác hay sức khỏe của một ai đó, bạn hãy nghĩ mọi thứ có thể nằm ở mũi. Và đó chẳng có gì là xấu!