Người hút thuốc lá có tỉ lệ mắc ung thư tụy cao gấp 2 - 5 lần bình thường, người ăn quá nhiều các món ăn chứa nhiều dầu mỡ, người phải tiếp xúc nhiều với hóa chất, bị viêm tụy, tiểu đường... đều là những nguy cơ cao bị ung thư tụy.
Ảnh minh họa: Internet.
Ung thư tuỵ hay ung thư tuyến tuỵ được mệnh danh là ung thư tử thần, tỷ lệ sống sót chỉ 5%. Ung thư tuỵ là căn bệnh ung thư khó phát hiện nhất hiện nay.
Bác sĩ Nguyễn Ngọc Anh – Trưởng khoa Ung bướu và y học hạt nhân Bệnh viện nhân dân 115 TP.HCM cho biết, tuyến tụy nằm sau dạ dày do đó các triệu chứng lâm sàng và cận lâm sàng rất khó phát hiện.
Chỉ khi khối u lớn lên có triệu chứng rõ ràng bệnh nhân đi khám bệnh đã ở giai đoạn 3, giai đoạn 4. Trên thế giới ung thư tuyến tụy là căn bệnh ung thư có tỷ lệ tử vong hàng đầu.
Tại Việt Nam, tỷ lệ bệnh nhân chết do ung thư tụy chiếm khoảng 95% trong năm đầu tiên, tỷ lệ sau 5 năm chỉ 5 %, trong khi đó, bệnh nhân phải trải qua rất nhiều phẫu thuật lớn để cắt u tuỵ.
Ung thư tuyến tụy phát triển gây chèn ép đường mật gây chèn ép tuyến mật, gây suy gan, hôn mê gan làm cho bệnh nhân tử vong trước khi ung thư tụy hoành hành, di căn gan.
Triệu chứng ung thư tụy
Về triệu chứng, bệnh cũng không có biểu hiện triệu chứng lâm sàng đặc thù, tùy thuộc vào vị trí, kích thước của khối u và mức độ di căn mà bệnh có những biểu hiện lâm sàng khác nhau, tuy nhiên phần lớn bệnh nhân K tụy đều có biểu hiện:
Sút cân, đau bụng, vàng da, kém ăn...
Ở giai đoạn đầu, bệnh nhân ung thư đầu tụy đa số có biểu hiện lâm sàng là vàng da, còn trường hợp ung thư thân tụy và ung thư đuôi tụy giai đoạn đầu thường không có biểu hiện lâm sàng rõ ràng.
Triệu chứng lâm sàng khác: đi ngoài phân đen, phân nhầy, đau bụng sau ăn, nôn, buồn nôn... Bệnh nhân mới mắc tiểu đường hoặc vốn đã bị bệnh tiểu đường nhưng diễn biến xấu đi cũng là một trong số những dấu hiệu cảnh báo ung thư tụy.
Cách phòng tránh ung thư tụy
Cho tới thời điểm hiện tại vẫn chưa có một khuyến cáo tiêu chuẩn hay một nguyên tắc phòng tránh rõ ràng nhằm phòng tránh căn bệnh ung thư tụy. Tuy nhiên, dựa vào các yếu tố nguy cơ cao có khả năng dẫn đến ung thư ở trên, PGS. TS. Nguyễn Tuyết Mai, Trưởng khoa nội Ung bướu -Trung tâm Ung bướu xạ trị - Bệnh viện Đa khoa Quốc tế Vinmec Times City đã đưa ra một số phương pháp phòng tránh như sau:
Không hút thuốc lá: người hút thuốc lá có tỉ lệ mắc ung thư tụy cao gấp 2 ~ 5 lần bình thường, tỷ lệ mắc các bệnh ung thư khác cũng cao hơn gấp nhiều lần người không hút thuốc.
Tránh thức ăn nhiều dầu mỡ: Trong chế độ ăn hàng ngày ta nên tránh các thực phẩm quá nhiều dầu mỡ, thực phẩm cao năng lượng; nên ăn nhiều hoa quả, rau củ; thể dục thể thao hợp lý.
Nếu đang làm việc trong môi trường thường xuyên phải tiếp xúc với các chất hóa học như benzidine, beta-naphthylamine, thuốc trừ sâu (DDT), các chất liên quan đến dung môi, xăng dầu... bạn nên tuân thủ nghiêm ngặt các quy tắc an toàn, trang bị đầy đủ đồ bảo hộ khi làm việc, nhằm hạn chế đến mức tối đa mức độ ảnh hưởng của hóa chất đến cơ thể.
Bệnh nhân có tiền sử ung thư bàng quang, ung thư phổi hoặc ung thư vùng hầu họng; bệnh nhân đái tháo đường lâu năm
Gần đây tỷ lệ bệnh nhân được chẩn đoán ung thư tụy trên nền bệnh viêm tụy mạn tính cũng có chiều hướng gia tăng. Trong số bệnh nhân được chẩn đoán ung thư tụy có khoảng 5 ~ 10% có yếu tố di truyền; và tỉ lệ khả năng mắc bệnh của những người có tiền sử gia đình bị K tụy là ~ 7.8%, trong khi đó tỉ lệ này ở người không có tiền sử gia đình chỉ là 0.6%.
Viêm tụy, tiểu đường cũng là một trong số những nguyên nhân dẫn tới ung thư tụy. Do đó nếu bạn có tiền sử tiểu đường, viêm tụy cấp hoặc viêm tụy mạn tính, bạn nên thăm khám theo dõi tầm soát định kỳ theo lời khuyên của bác sĩ để phát hiện sớm ung thư tụy.
