Độ tuổi để đọc sách
Nhiều cha mẹ đã đặt ra câu hỏi, độ tuổi nào thì nên cho con đọc sách? Theo nhiều chuyên gia, từ khi con biết đọc chữ, thì có nghĩa là con có thể đọc sách. Kể cả khi con trưởng thành, cũng có thể bắt đầu đọc sách, nên việc đọc không quy định là độ tuổi nào.
Tuy nhiên, theo TS Đào Thị My - Hiệu trưởng Trường Thực nghiệm Hoa Hồng (Trường CĐSP Trung ương): "Để con hứng thú với đọc sách cần có thời gian cũng như một quá trình rèn luyện thành thói quen, chính vì vậy, khi con biết đọc chữ cái, cha mẹ có thể lưu tâm khuyến khích con tìm đến sách báo sớm".
TS Đào Thị My cũng cho biết thêm, yếu tố quan trọng nhất để con có hứng thú với việc đọc chính là tìm sách báo phù hợp với sở thích, lứa tuổi.
Các nguồn để đọc dành cho thiếu nhi có thể là truyện tranh, truyện cổ tích có hình ảnh minh họa, truyện cười, hay các báo, tạp chí dành cho các bé. Đây cũng là cách thức khác để dẫn dắt con bạn vào việc đọc sách. Vì vậy, hãy đặt mua các tạp chí mà bạn thích với nội dung phù hợp với trẻ nhỏ.
Nếu trẻ thấy bạn còn đọc những loại sách báo khác, có thể chúng cũng sẽ thích đa dạng các chủ đề khác nhau như thời trang, thời sự, thể thao, động vật, phim…
Báo chí là một nguồn tuyệt vời để giúp con hiểu về thế giới thực. Vì vậy, nội dung của sách báo mà bạn chọn cần gần gũi với cuộc sống để con có hứng thú tìm hiểu. Nhiều gia đình đã định hướng tới các tạp chí có bao gồm cả các mục dành cho trẻ em.
Hãy định hướng cho con bạn vào các mục đó sao cho chúng có thể giải các câu đố, tham gia các cuộc thi. Sau đó, hãy dạy con bạn cách đọc báo, bao gồm cả việc tìm thông tin thích hợp trong các mục khác nhau của tờ báo, như tin tức thế giới, các thông báo công khai, các tranh biếm họa…
Hiểu sở thích của trẻ
Nhiều năm liền làm trong ngành Giáo dục từ cô giáo rồi trở thành nhà quản lý, TS Đào Thị My đã có kinh nghiệm quan sát trẻ. Cô cho rằng, nhiều đứa trẻ thường yêu thích đặc biệt một cuốn sách hay truyện nào đó. Cũng giống như khi chưa biết chữ, trẻ được nghe cô giáo hay cha mẹ kể về một câu chuyện nào đó và ấn tượng đặc biệt về nó, cho đến khi biết chữ, trẻ cũng sẽ thích quyển sách truyện đó rất sâu sắc. Ví dụ như Peter Pan, Nàng Bạch Tuyết, Lọ Lem, Thánh Gióng…
Vì vậy, khi được yêu cầu, che mẹ hãy đọc đi đọc lại cuốn sách đó cho trẻ. Và đừng nhất thiết phải "ép" con thích quyển sách khác thay vì gợi mở những câu chuyện tương tự có liên quan đến sở thích của con để trẻ tò mò mà nghe hay tìm đọc những cuốn sách khác.
TS Đào Thị My cũng cho rằng, cha mẹ là người hiểu rõ về sở thích của trẻ hơn ai hết, vì vậy, cần phát triển sở thích đó qua việc đọc. Nếu con bạn hiếu động, thích thể thao hay khám phá vũ trụ, hãy tìm sách báo liên quan đến lĩnh vực này thay vì ép con đọc sách theo "mong muốn của cha mẹ".
Tuy nhiên, việc chọn nội dung từ nguồn đọc cho con cũng cần nghiêm túc và kiểm soát kỹ. Nhất là sách người lớn có nội dung về tình dục hoặc bạo lực không nên được đặt ở trong tầm với của trẻ em. Đồng thời, tránh các cuốn sách có nội dung kinh dị trước lúc đi ngủ, đặc biệt với trẻ nhỏ.
Cha mẹ cũng không nên đưa ra quy định thưởng, phạt cho việc đọc. Bởi điều này khiến việc đọc sách báo trở nên nặng nề đối với trẻ, thậm chí hình thành tính hơn – thua. Vì vậy, cách tốt nhất là hiểu con thích gì để khơi gợi, kích thích chúng một cách tích cực.
Cùng con đọc sách
Nếu cha mẹ thường xuyên nói "con hãy đọc sách đi", hay "đến giờ đọc sách rồi" mà trẻ chưa bao giờ thấy cha mẹ cầm một quyển sách nào để đọc thì thật khó để con có thói quen này.
Thậm chí, trẻ sẽ thấy việc đọc như là công việc bắt buộc phải làm trong ngày, dần dần, đối với chúng, nó giống như "cực hình" hơn là dành thời gian quan tâm tới sách.
Việc đọc sách cũng góp phần làm thắt chặt mối quan hệ cha mẹ - con cái. Thay vì coi đó là một nhiệm vụ, hãy coi việc đọc sách cho trẻ như một hoạt động vun đắp tình thân, giúp cha mẹ - con cái xích lại gần nhau.
Hãy đọc báo khi ăn sáng hoặc sau giờ làm trong một bối cảnh yên tĩnh. Việc đó sẽ nêu gương cho con bạn về những gì người lớn làm để vừa học vừa thư giãn.
Theo TS My, nếu trẻ chưa biết đọc, cha mẹ hãy hình thành thói quen cho trẻ bằng việc đọc sách cho con nghe. Có thể trước khi đi ngủ, bạn kể một câu chuyện cho con, hoặc buổi sáng cuối tuần, thời gian đọc nên thường xuyên vào các khung giờ đã quy định. Khi trẻ biết chữ, cha mẹ khuyến khích con tự đọc hoặc đọc to cho cả nhà cùng nghe.
Hoặc những thông tin mang tính kiến thức, bạn có thể đố con để có tính tương tác trong quá trình nghe và kể. Hãy để con bạn xướng lên các từ và đọc một câu khi bạn tiếp tục câu chuyện. Điều này làm cho chúng cảm thấy như là một phần của quy trình học tập và giúp làm cho câu chuyện hấp dẫn hơn, giúp trẻ tập trung hơn.
Cha mẹ thường xuyên đọc sách cũng chính là tấm gương để trẻ noi theo. Việc này có thể sẽ trở thành một phần trong thời gian biểu của gia đình, không chỉ rèn con hứng thú với sách báo, việc đọc mà còn khiến tình cảm gia đình bền chặt hơn nhờ những hoạt động chung. Hãy giữ thói quen đọc càng lâu càng tốt nếu con thích cha mẹ đọc cho nghe.
