Cách hiểu về lương tháng 13
Lương tháng 13 được xem là khoản thu nhập liên quan đến chế độ đãi ngộ cho người lao động. Tuy nhiên, Bộ luật Lao động hiện hành chỉ đề cập đến 2 vấn đề chính là tiền lương và tiền thưởng.
Điều 90 của Bộ luật quy định: Tiền lương là khoản tiền mà người sử dụng trả cho người lao động để thực hiện công việc theo thỏa thuận. Tiền lương bao gồm mức lương theo công việc hoặc chức danh, phụ cấp lương và các khoản bổ sung khác. Mức lương của người lao động không được thấp hơn mức lương tối thiểu do Chính phủ quy định. Tiền lương trả cho người lao động căn cứ vào năng suất lao động và chất lượng công việc…
Điều 103 của Bộ luật quy định: Tiền thưởng là khoản tiền mà người sử dụng lao động thưởng cho người lao động căn cứ vào kết quả sản xuất kinh doanh hàng năm và mức độ hoàn thành công việc của người lao động.
Quy chế thưởng do người sử dụng lao động quyết định và công bố công khai tại nơi làm việc sau khi tham khảo ý kiến của tổ chức đại diện tập thể lao động tại cơ sở.
Như vậy, có thể thấy quy định không thể hiện rõ lương tháng 13 là tiền thưởng, hay tiền thưởng Tết như nhiều người lao động và doanh nghiệp đang hiểu. Việc có lương tháng 13 hay không sẽ phụ thuộc vào quy chế hoạt động, quy chế tài chính riêng của mỗi doanh nghiệp.
Theo các chuyên gia lao động, lương tháng 13 thực chất là một trong những chính sách nhằm bảo vệ tốt hơn quyền lợi của người lao động. Theo đó, trước đây thay vì người lao động được hưởng trọn vẹn lương hàng tháng, doanh nghiệp sẽ trích lập các quỹ dự phòng rủi ro, ốm đau, bệnh tật… Sau 12 tháng làm việc nếu người lao động làm việc trọn vẹn, không xảy ra sự cố gì thì doanh nghiệp trả lại cho người lao động vào dịp cuối năm.
Thưởng Tết từ 1 đến nhiều tháng lương
Cho đến nay, các chính sách tiền lương đã rõ ràng. Các doanh nghiệp không được giữ lại bất kỳ khoản lương nào của người lao động. Do đó không còn khái niệm về lương tháng 13. Tuy nhiên, khoản tiền thưởng vào dịp Tết vẫn được hầu hết các doanh nghiệp áp dụng theo Điều 103 của Bộ luật Lao động 2012. Có nghĩa là doanh nghiệp căn cứ vào kết quả sản xuất kinh doanh của doanh nghiệp và mức độ hoàn thành công việc của người lao động trong năm để thưởng Tết cho người lao động. Như đã đề cập ở trên, khoản tiền thưởng này không bắt buộc, tùy theo kết quả sản xuất kinh doanh.
Ví dụ, sau một năm sản xuất kinh doanh thua lỗ, không có hiệu quả, doanh nghiệp chỉ có thể trả đủ lương tháng cho người lao động, thì doanh nghiệp không nhất thiết phải thưởng Tết. Ngược lại, doanh nghiệp sản xuất kinh doanh tốt, hoàn toàn có thể trích nguồn lợi nhuận của đơn vị trong năm để thưởng Tết cho người lao động. Do đó, nhiều doanh nghiệp có mức thưởng Tết lên tới vài trăm triệu, thậm chí cả tỷ đồng cho mỗi cá nhân.
Để tính tiền thưởng cho người lao động, một trong những cách phổ biến được áp dụng là căn cứ vào tiền lương hàng tháng của người lao động. Trên cơ sở đó, người lao động có thể được thưởng Tết từ 1 tháng lương, hoặc nhiều tháng lương vào dịp cuối năm theo quy định của đơn vị.