Lùm xùm vụ tranh chấp sách “Trò chuyện với cõi vô hình”

GD&TĐ - Cuốn tự truyện “Trò chuyện với cõi vô hình” của bà Hoàng Thị Thiêm vừa được Thái Hà Books xuất bản. First News – Trí Việt đã có những phản ứng cho rằng, Thái Hà Books và bà Hoàng Thị Thiêm vi phạm bản quyền. 

Buổi ra mắt sách “Trò chuyện với cõi vô hình” tại TPHCM năm 2017. Bà Hoàng Thị Thiêm (áo trắng, ở giữa); ông Nguyễn Văn Phước - Giám đốc First News (bên phải).
Buổi ra mắt sách “Trò chuyện với cõi vô hình” tại TPHCM năm 2017. Bà Hoàng Thị Thiêm (áo trắng, ở giữa); ông Nguyễn Văn Phước - Giám đốc First News (bên phải).

First News khẳng định tác quyền 

Theo First News, cuốn sách mà Thái Hà Books vừa ấn bản có nội dung tương tự 90% so với cuốn tự truyện “Trò chuyện với cõi vô hình” (cũng của tác giả Hoàng Thị Thiêm, người chấp bút là nhà văn Nguyễn Thị Việt Hà) mà First News đã thực hiện hồi tháng 5/2017. Nhưng ở ấn bản vừa được Thái Hà Books phát hành, thì không còn tên của người chấp bút.

Năm 2012, ông Nguyễn Văn Phước (CEO First News) đã bay từ TPHCM đến Hòa Bình nhiều lần để gặp và trao đổi, thuyết phục nhà ngoại cảm Hoàng Thị Thiêm làm một cuốn sách để khẳng định thế giới tâm linh là có thật. Tại cuộc gặp, bà Hoàng Thị Thiêm đưa cho ông Phước một xấp tài liệu khoảng 80 trang photo các bài báo và một ít bản chép tay. Ông Phước làm việc với nhà văn Nguyễn Thị Việt Hà, lúc đó đang làm biên tập viên tại First News về việc chấp bút cho bà Hoàng Thị Thiêm.

Sau nhiều tranh luận, nhà  văn Việt Hà nhận lời đến Hòa Bình lấy tư liệu chấp bút. Mọi chi phí đi lại, ăn ở và vé máy bay khứ hồi của nhà văn Việt Hà do First News đài thọ, chuẩn bị sẵn. Nhà văn Việt Hà đã ở lại nhà bà Hoàng Thị Thiêm trên 20 ngày để thực hiện công việc ghi chép, viết sách. 

Đến ngày 5/7/2016, First News – Trí Việt ký hợp đồng “Hợp tác tổ chức bản thảo ‘Sống giữa hai thế giới, trò chuyện với cói vô hình’” với Nguyễn Thị Việt Hà trong vai trò là đồng tác giả và đồng sở hữu với bà Hoàng Thị Thiêm. Khi First News – Trí Việt quyết định in theo quyết định của NXB Hội Nhà văn thì gặp trở ngại từ phía ông Nguyễn Văn Giang (người chồng sau, đồng thời là người đại diện pháp lý cho bà Hoàng Thị Thiêm). Cụ thể, ông Giang có góp ý một vài nội dung trong sách và yêu cầu rằng trong bìa lót sách, ông muốn được đứng tên chung với Việt Hà. Có như vậy thì ông Nguyễn Văn Giang mới đồng ý cho in sách. 

Trước đề nghị này, khi ông Nguyễn Văn Phước trao đổi với Việt Hà, nhà văn chấp thuận. Cô cho rằng ê-kíp đã quá vất vả vì cuốn sách này nên lấy việc ra đời cuốn sách làm trọng, dĩ hòa vi quý, để ông Giang đứng tên cô cũng không sao. Tuy nhiên, đây là đề nghị miệng, không có trong hợp đồng. Trong hợp đồng của First News, chỉ có duy nhất người chấp bút là nhà văn Việt Hà.

Ngày 14/5/2017 tại TPHCM, First News – Trí Việt tổ chức họp báo ra mắt cuốn sách “Trò chuyện với cõi vô hình”. Đến, ngày 8/5/2017 cuốn sách được tái bản theo giấy phép của NXB Hội Nhà văn. Tuy nhiên, bà Hoàng Thị Thiêm đề nghị loại bỏ người chấp bút Nguyễn Thị Việt Hà. Ông Nguyên Văn Phước không đồng ý việc này và khẳng định với bà Thiêm: Cuốn sách tái bản vẫn giữ nguyên tên Nguyễn Thị Việt Hà. Bởi lẽ, đây thật sự là người chấp bút và đáng được hưởng lợi nhuận từ hợp đồng. Ít lâu sau, bà Thiêm gửi văn bản cho First News, cho rằng nhà văn Nguyễn Thị Việt Hà không phải là người chấp bút, mà cuốn sách “Trò chuyện với cõi vô hình” là do bà Thiêm tự viết. Nhà ngoại cảm này cũng đề nghị đơn phương hủy hợp đồng với First News – Trí Việt.

Bìa hai cuốn sách “Trò chuyện với cõi vô hình”, bìa bên trái do Thái Hà Books xuất bản.
Bìa hai cuốn sách “Trò chuyện với cõi vô hình”, bìa bên trái do Thái Hà Books xuất bản.

Thái Hà Books khẳng định không vi phạm pháp luật

Sau khi có những cáo buộc từ phía First News - Trí Việt về cuốn sách, phía Thái Hà Books đã ra thông cáo báo chí do Phó Tổng Giám đốc Nguyễn Thị Hương ký ban hành. Phía Thái Hà Books khẳng định không vi phạm pháp luật trong việc xuất bản cuốn sách, đồng thời đưa ra những căn cứ minh chứng. 

Theo Thái Hà Books, cuốn sách “Trò chuyện với cõi vô hình” lần đầu tiên được xuất bản theo “Hợp đồng cho phép xuất bản tác phẩm” ký ngày 5/7/2016 giữa First News – Trí Việt và bà Hoàng Thị Thiêm đã khẳng định: Tác giả Hoàng Thị Thiêm là chủ sở hữu tác phẩm. First News – Trí Việt là bên xuất bản. Bà Nguyễn Thị Việt Hà là Biên tập ghi chép – Theo quy định về quyền tác giả, người biên tập là người có trách nhiệm “gia công” về mặt chữ nghĩa, tổ chức thiết kế trang bìa, theo dõi chất lượng in ấn tác phẩm. Do đó, người làm công tác biên tập không được hưởng quyền tác giả. 

“Tại Điều 6 Khoản b trong hợp đồng cũng nêu rõ: Một trong hai bên có quyền đơn phương chấm dứt hợp đồng trước thời hạn bằng cách gửi Thông báo đơn phương cho bên còn lại” - thông cáo của Thái Hà Books nêu. 

Đồng thời, phía Thái Hà Books cho rằng, sau nhiều lần chủ sở hữu tác phẩm đã gửi văn bản thanh lý hợp đồng tới First News – Trí Việt mà không nhận được phản hồi thì ngày 8/5/2019 tác giả Hoàng Thị Thiêm đã gửi “Thông báo đơn phương chấm dứt hợp tác” tới First News – Trí Việt. Nội dung bản thông báo cũng nêu rõ lí do đơn phương chấm dứt hợp tác là First News – Trí Việt  đã vi phạm điều 4 khoản a của hợp đồng đã ký.

Ngoài ra, Giấy chứng nhận đăng ký quyền tác giả được cấp bởi Cục Bản quyền tác giả ngày 10/4/2018 đã chứng nhận Bà Hoàng Thị Thiêm là tác giả, chủ sở hữu tác phẩm “Trò chuyện với cõi vô hình”. Đồng thời, trước và trong quá trình xuất bản, Thái Hà Books không nhận được bất cứ thông tin bằng văn bản nào về việc tranh chấp bản quyền của tác phẩm này.

“Đến thời điểm ngày 26/2/2021, Thái Hà Books chưa nhận được bất cứ công văn hay thông báo chính thức nào từ phía First News – Trí Việt và bà Nguyễn Thị Việt Hà đề nghị dừng xuất bản cuốn sách. Tuy nhiên, gần đây, trên mạng xã hội đã xuất hiện những thông tin trái chiều về cuốn sách “Trò chuyện với cõi vô hình”, về việc tranh chấp quyền tác giả giữa tác giả Hoàng Thị Thiêm, bà Nguyễn Thị Việt Hà và First News – Trí Việt. Để có thời gian các bên làm rõ được vai trò, quyền tác giả của tác phẩm này, Thái Hà Books đã quyết định tạm dừng xuất bản cuốn sách cho tới khi việc tranh chấp trên được giải quyết rõ ràng về pháp lý” - phía Thái Hà Books nêu quan điểm.

Theo quy định tại Khoản 1 Điều 13 Luật Sở hữu trí tuệ năm 2005 (sửa đổi, bổ sung năm 2009 và năm 2019) thì tác giả phải là người trực tiếp sáng tạo ra toàn bộ hoặc một phần tác phẩm văn học, khoa học, nghệ thuật. Cần phải so sánh tỉ lệ trùng lắp ở những điểm trong bản thảo do bà Hoàng Thị Thiêm và tác phẩm của nhà văn Nguyễn Thị Việt Hà viết để xác định được thực sự cuốn sách “Trò chuyện với cõi vô hình” giữa  First New và Thái Hà Books có trùng lắp nhau đến 90% hay không? Nếu bản thảo do bà Thiêm đưa cho Thái Hà Books in thành sách hoàn toàn là của bà thì bà chính là tác giả của cuốn sách. Tuy nhiên, nếu trường hợp bản in của Thái Hà Books trùng lắp với sách “Trò chuyện với cõi vô hình” do tác giả Việt Hà chấp bút trước kia đã được First New biên tập, in sách thì bà không phải là tác giả của tác phẩm”. - TS Nguyễn Ngọc Anh Đào - Phó trưởng Khoa Luật Kinh tế, Trường ĐH Ngân hàng TPHCM

Tin tiêu điểm

Đừng bỏ lỡ

Truyện ngắn: Mẹ và vợ

Truyện ngắn: Mẹ và vợ

GD&TĐ - Gã thuộc mẫu người hướng ngoại: Ưa bay nhảy, thích gặp gỡ kết giao, trà dư tửu hậu với bạn bè hơn đoàn tụ chuyện trò cùng anh em, cha mẹ, vợ con.