Lực lượng không quân Nga, cùng với các đơn vị phòng không, lực lượng không gian trực thuộc Lực lượng không quân – vũ trụ của Nga. Theo ý kiến của các chuyên gia, việc thành lập Lực lượng không quân – vũ trụ Nga (VKS) năm 2015 đã cho phép khai thác tiềm năng của hàng không quân sự của nước này. Có thể thấy rõ ràng nhất ở việc sức mạnh được tăng cường trong thời gian tham gia các chiến dịch tại Syria.
Nga được thừa hưởng một di sản rất lớn từ thời Liên Xô để lại: Gần 6000 máy bay quân sự, hàng chục căn cứ hàng không, các trung tâm nghiên cứu khoa học và huấn luyện. Lực lượng không quân đã bị cắt giảm nghiêm trọng nhưng trên thực tế chức năng của nó không hề thay đổi.
Tháng 8/2015 Lực lượng không quân cùng với các đơn vị phòng không và tên lửa đánh chặn cũng như lực lượng không gian đã hợp nhất vào Lực lượng không quân – vũ trụ mới của Nga. Việc thành lập lực lượng mới này được Bộ trưởng Bộ quốc phòng Nga Sergei Shoigu gọi là “phương án tối ưu hoàn thiện lực lượng không quân – vũ trụ của đất nước”.
“Điều này cho phép trước hết tập trung chung tay cho việc hình thành chính sách kỹ thuật – quân sự….Thứ 2 nhằm tăng cường hiệu quả quân sự, thứ 3 đảm bảo phát triển hệ thống phòng không – vũ trụ của đất nước.” – Shoigu cho biết.
Ý tưởng hình thành Lực lượng không quân – vũ trụ đã tạo nên một cuộc tranh luận nảy lửa. Các nhà bình luận cho rằng việc thành lập một cấu trúc khổng lồ như vậy sẽ dẫn đến việc đưa ra các quyết định sẽ trở nên khó khan và có thể làm giảm khả năng hoạt động của các đơn vị trực thuộc.
Còn những người ủng hộ lại cho rằng đây là một bước đi hoàn toàn đúng đắn của các nhà lãnh đạo Nga. Nó đảm bảo thống nhất giữa phòng thủ không gian và không phận của đất nước.
Ngoài các máy bay chiến thuật, trong các chiến dịch tại Syria còn sử dụng các loại máy bay ném bom – mang tên lửa chiến lược như Tu-95MS, Tu-22M3 và Tu-160.
Các thành phần trực thuộc Lực lượng không quân bao gồm 6 đơn vị không quân và phòng không. Tập đoàn quân 4 đóng tại khu vực Châu Âu thuộc Nga; Tập đoàn quân 6 – khu vực phía Tây Trung tâm Nga; Tập đoàn quân 11 – Vùng Viễn Đông; Tập đoàn quân 14- Sibery, khu vực Volga và Ural; Tập đoàn quân 45 – thuộc Không quân và Lực lượng phòng không đảm bảo an ninh tại Arktika.
Kinh nghiệm chiến trường vô giá
Những năm gần đây Lực lượng không quân Nga nhận được hàng trăm máy bay, trực thăng và hàng chục tiểu đoàn tên lửa phòng không. Đến cuối năm 2018 số phương tiện quân sự hiện đại và cải tiến đạt 74%.
Trong quý II năm 2018 Lực lượng không quân nhận được 30 máy bay mới và sửa chữa, 24 trực thăng và hệ thống phòng thủ tên lửa S-300. Đến cuối năm Ngành công nghiệp quốc phòng sẽ chuyển giao cho Bộ quốc phòng 7 chiến đấu cơ Su-35S, 30 000 vũ khí hàng không, 36 trạm ra đa mới và hàng chục trạm ra đa nâng cấp.
Ngoài ra, trong năm 2019 chờ đón việc những chiến đấu cơ đầu tiên thuộc thế hệ thứ 5 máy bay Su-57 được đưa vào trang bị. Việc này đã được Thứ trưởng Bộ quốc phòng Aleksei Krivoruchko công bố vào hồi cuối tháng 6.
Các loại máy bay chiến thuật đã được đổi mới. Việc nâng cấp đã được thực hiện trên Sturmovik Su-25, máy bay ném bom Su-24 và máy bay tiêm kích Su-27. Từ khoảng năm 2012 quân đội bắt đầu nhận được Su-30SM, Su-34 và Su-35. Điều này đã giúp cho việc thực hiện thành công các chiến dịch quân sự tại Syria.
Theo thống kê từ Bộ quốc phòng thì tại Syria, lực lượng Không quân – vũ trụ Nga đã thực hiện hơn 90 000 cuộc công kích, tiêu diệt khoảng 60 000 binh sỹ, trong đó có hơn 800 thủ lĩnh các băng đảng. Kết quả các hoạt động của không quân đã hoàn toàn phá hủy các cơ sở hạ tầng quân sự và kinh tế của Nhà nước hồi giáo tự xưng IS.
Mục tiêu chủ yếu của các phi công quân sự là loại bỏ các phương tiện bọc thép của lực lượng khủng bố, các loại vũ khí, kho tàng vũ khí và trạm chỉ huy. Trong đó nổi bật lên là các cuộc tấn công từ Sturmovik Su-25SM “Grad” tại Syria.
Chiến đấu tại chiến trường Syria không những giúp các phi công nâng cao kinh nghiệm chiến đấu mà còn giúp Bộ quốc phòng đánh giá và cải tiến kỹ thuật các phương tiện phù hợp với điều kiện chiến đấu thực tế. Hiện nay Công nghiệp quốc phòng Nga đang thực hiện việc nâng các các loại máy bay này để có thể mang các loại vũ khí hạt nhân. Trong số đó có các loại tên lửa tầm xa như Kha-101/102 với tầm xa lên đến 6000 km, tên lửa siêu thanh “Kinzhal” với tầm xa 2000km có khả năng tiêu diệt các tàu mặt nước cỡ lớn và các mục tiêu mặt đất.
