Phiên thảo luận về chủ đề “Tăng cường hợp tác giữa Liên hợp quốc với các tổ chức khu vực nhằm thúc đẩy xây dựng lòng tin và đối thoại trong ngăn ngừa và giải quyết xung đột” dưới hình thức kết hợp giữa trực tuyến và trực tiếp tại Hà Nội.
Phiên thảo luận có sự tham dự của Tổng thư ký Liên hợp quốc Antonio Guterres, nguyên Tổng Thư ký Liên hợp quốc Ban Ki-moon, lãnh đạo cấp cao và đại diện của 15 nước thành viên Hội đồng Bảo an cùng 5 tổ chức khu vực tiêu biểu ở các khu vực.
Đây là lần đầu tiên Lãnh đạo Cấp cao của Việt Nam chủ trì một hoạt động quan trọng trong khuôn khổ Hội đồng Bảo an Liên hợp quốc, gửi đi thông điệp ở cấp cao nhất về định hướng, tầm nhìn và khát vọng phát triển, đường lối đối ngoại độc lập, tự chủ, hòa bình, hợp tác, hữu nghị của Đại hội Đảng lần thứ XIII; khẳng định mạnh mẽ tiếng nói, vị thế, cam kết và đóng góp trách nhiệm của Việt Nam đối với chủ nghĩa đa phương, Liên hợp quốc và các nỗ lực chung vì hòa bình, phát triển trên thế giới.
Phát biểu tại Phiên thảo luận, Tổng Thư ký Liên hợp quốc và lãnh đạo các nước thành viên Hội đồng Bảo an đánh giá cao sáng kiến của Việt Nam tổ chức sự kiện quan trọng này, khẳng định ủng hộ tăng cường hợp tác giữa Liên hợp quốc và các tổ chức khu vực, cũng như giữa các tổ chức khu vực với nhau để ngăn ngừa, giải quyết xung đột nhất là thông qua các biện pháp xây dựng lòng tin và đối thoại, đồng thời cho rằng cần tiếp tục hỗ trợ nâng cao năng lực cho các tổ chức khu vực, tạo sự kết nối hiệu quả hơn giữa Liên hợp quốc và các tổ chức khu vực.
Trong bài phát biểu quan trọng tại cuộc họp, Chủ tịch nước Nguyễn Xuân Phúc nhấn mạnh tầm quan trọng của lòng tin và đối thoại trong quan hệ quốc tế, đánh giá cao nỗ lực hợp tác giữa các tổ chức khu vực với Liên hợp quốc trong ngăn ngừa, giải quyết xung đột. Chủ tịch nước nêu đậm những thành tựu toàn diện, quan trọng của ASEAN trong xây dựng một Cộng đồng gắn kết và chủ động thích ứng, thúc đẩy hợp tác, đối thoại với Liên hợp quốc và các đối tác liên quan cũng như các nỗ lực tích cực của ASEAN nhằm thúc đẩy đối thoại, xây dựng lòng tin trong giải quyết các vấn đề của khu vực, trong đó có vấn đề Biển Đông và Myanmar.
Trên cơ sở đó, Chủ tịch nước Nguyễn Xuân Phúc đã nêu bật ba nhóm giải pháp. Thứ nhất, cần củng cố “kết nối hai chiều” nhằm chia sẻ tri thức, cộng hưởng nỗ lực giữa Liên hợp quốc và các tổ chức khu vực, tận dụng lợi thế mỗi bên để mở rộng hợp tác, chia sẻ kinh nghiệm. Thứ hai, cần đề cao hơn nữa chủ nghĩa đa phương, Hiến chương Liên hợp quốc, luật pháp quốc tế, có các giải pháp bao trùm và toàn diện nhằm giải quyết các nguyên nhân gốc rễ của xung đột như đói nghèo, bất bình đẳng và bạo lực. Thứ ba, Hội đồng Bảo an cần tạo thuận lợi cho các tổ chức khu vực phát huy vai trò và về phần mình, các tổ chức khu vực cũng cần chủ động phát huy vai trò dẫn dắt trên cơ sở luật pháp quốc tế và Hiến chương Liên hợp quốc trong ngăn ngừa, giải quyết xung đột. Nhân dịp này, Chủ tịch nước khẳng định, Việt Nam sẽ quyết tâm hoàn thành tốt các trọng trách quốc tế, nỗ lực đưa hợp tác Liên hợp quốc và các tổ chức khu vực lên một tầm cao mới, vì hòa bình, an ninh phát triển trên thế giới.
Cũng tại Phiên thảo luận, Chủ tịch nước Nguyễn Xuân Phúc đã chủ trì thông qua Tuyên bố Chủ tịch của Hội đồng Bảo an do Việt Nam đề xuất nhằm khẳng định sự gắn kết giữa Liên hợp quốc/Hội đồng Bảo an và các tổ chức khu vực trong ngăn ngừa, giải quyết xung đột với xây dựng lòng tin và đối thoại là những thành tố thiết yếu. Tuyên bố kêu gọi bảo đảm sự gắn kết và bổ trợ của các nỗ lực hợp tác; kêu gọi các tổ chức khu vực phát huy vai trò hỗ trợ, đưa ra khuyến nghị về ngăn ngừa, giải quyết xung đột cho các quốc gia thành viên phù hợp với Hiến chương Liên hợp quốc và các thỏa thuận liên quan; đề nghị Tổng Thư ký Liên hợp quốc đề xuất giải pháp nhằm thúc đẩy các biện pháp xây dựng lòng tin và đối thoại trong thời gian tới.
Liên hợp quốc được thành lập ngày 24/10/1945, hiện là tổ chức đa phương lớn nhất hành tinh với 193 nước thành viên. Với nhiệm vụ và quyền hạn được cộng đồng quốc tế giao phó trong Hiến chương, Liên hợp quốc có vai trò và đóng góp sâu rộng đối với mọi mặt của đời sống quốc tế, tham gia điều phối các nỗ lực quốc tế giải quyết hầu hết các vấn đề toàn cầu như hòa bình và an ninh, biến đổi khí hậu, phát triển bền vững, quyền con người, giải trừ quân bị…
“Tăng cường hợp tác giữa Liên hợp quốc và các tổ chức khu vực” là một trong những vấn đề ưu tiên thúc đẩy xuyên suốt của Việt Nam trên cương vị Ủy viên Không thường trực Hội đồng Bảo an Liên hợp quốc. Tháng 1/2020, Việt Nam đã chủ trì Phiên thảo luận lần đầu tiên của Hội đồng Bảo an về hợp tác giữa Liên hợp quốc và ASEAN về hòa bình và an ninh quốc tế.
