Hết thời
Ông Tom Burbage, từng là Tổng giám đốc chương trình Máy bay chiến đấu của Lockheed Martin, cho biết phương Tây có thể sẵn sàng cung cấp máy bay chiến đấu F-16 cho Kiev vì hầu hết các nước phương Tây hiện đang chuyển sang sử dụng tiêm kích tàng hình F-35 tối tân hơn rất nhiều.
Ông lập luận rằng với việc quân đội các cường quốc trên toàn cầu đang hướng tới F-35 thế hệ thứ năm, điều đó sẽ "giải phóng F-16" thế hệ cũ cho các lực lượng không quân như của Ukraine.
Việc bắt đầu chiến dịch quân sự đặc biệt của Nga ở Ukraine đã thúc đẩy nhiều quốc gia chuyển sang sử dụng F-35 trong một môi trường an ninh thay đổi nhanh chóng.
Đồng thời, ông cảnh báo rằng sẽ mất nhiều năm để chuyển sang giai đoạn sử dụng F-35 đối với các quốc gia hiện đang lựa chọn máy bay chiến đấu thế hệ thứ năm của Mỹ.
Bình luận được cựu lãnh đạo của Lockheed Martin đưa ra sau khi Cố vấn An ninh Quốc gia Mỹ Jake Sullivan nói rằng đất nước của ông đang "tiến hành nhanh chóng" để cung cấp F-16 cho Ukraine.
"Chúng tôi sẽ đẩy nhanh nhất có thể", Sullivan phát biểu tại một diễn đàn an ninh ở Aspen, Colorado.
Điều này xảy ra sau khi phát ngôn viên Hội đồng An ninh quốc gia Mỹ John Kirby nói với các phóng viên hôm thứ Sáu rằng các máy bay F-16 sẽ đến Ukraine có thể là vào cuối năm 2023.
Tuy nhiên, ông không cho biết những máy bay chiến đấu này đến từ quốc gia nào. Ngoài ra, Kirby cũng cảnh báo rằng "chúng tôi không đánh giá rằng chỉ riêng những chiếc F-16 sẽ đủ để lật ngược tình thế ở Ukraine".
Tướng Mark Milley, Chủ tịch Hội đồng Tham mưu trưởng Liên quân Mỹ, đã nói với các phóng viên rằng sẽ mất nhiều năm để đào tạo phi công, nhiều năm để bảo trì và duy trì, nhiều năm để tạo ra mức hỗ trợ tài chính để làm điều đó, một cái gật đầu rõ ràng đối với F-16.
Ngược lại, ông Sullivan cho biết trong một tuyên bố riêng vào tuần trước rằng Tổng thống Mỹ Joe Biden đã bật đèn xanh và chúng tôi sẽ cho phép, hỗ trợ, tạo điều kiện và trên thực tế là cung cấp các công cụ cần thiết để Ukraine bắt đầu được đào tạo về F-16, ngay khi châu Âu sẵn sàng.
Trước đó, Bộ trưởng Quốc phòng Mỹ Lloyd Austin nói rằng Hà Lan và Đan Mạch đang đạt được tiến bộ trong kế hoạch huấn luyện gắn kết, đồng thời nói thêm rằng họ đang nỗ lực giúp một số phi công Ukraine rất háo hức học lái máy bay thế hệ thứ tư F-16.
Về phần mình, Bộ Quốc phòng Đan Mạch tuần trước tuyên bố rằng vương quốc này cùng với Bỉ, Canada, Luxembourg, Hà Lan, Na Uy, Ba Lan, Bồ Đào Nha, Romania, Anh và Thụy Điển về mặt lý thuyết đã sẵn sàng đào tạo các phi công Ukraine vận hành F-16 và việc đào tạo đó có thể bắt đầu sớm nhất là vào tháng 8.
Cũng trong tháng này, Ngoại trưởng Nga Sergey Lavrov cảnh báo rằng việc Mỹ và các đồng minh gửi F-16 tới Kiev làm tăng thêm mối đe dọa sử dụng vũ khí hạt nhân.
"Một ví dụ về những diễn biến cực kỳ nguy hiểm là kế hoạch của Mỹ cung cấp máy bay chiến đấu F-16 cho chế độ Kiev. Chúng tôi đã thông báo cho các cường quốc hạt nhân như Mỹ, Anh và Pháp rằng Nga không thể bỏ qua khả năng mang vũ khí hạt nhân của các máy bay này. Không có gì đảm bảo sẽ giúp ích ở đây", ông Lavrov nói với truyền thông Nga.
Ông nói thêm rằng: "Các quân nhân Nga sẽ không biết liệu từng máy bay cụ thể thuộc loại này có được trang bị vũ khí hạt nhân hay không. Việc Lực lượng vũ trang Ukraine sở hữu máy bay chiến đấu F-16 sẽ bị Nga coi là mối đe dọa từ các nước phương Tây trong lĩnh vực hạt nhân".
Rắc rối của F-35
Tháng trước, truyền thông Mỹ đưa tin Lầu Năm Góc sẽ không nhận thêm bất kỳ máy bay chiến đấu F-35 mới nào từ nhà thầu chính Lockheed Martin cho đến khi các vấn đề lớn về nâng cấp phần mềm công nghệ mới được giải quyết, với sự chậm trễ dự kiến sẽ kéo dài ít nhất sang năm tới.
Theo các phương tiện truyền thông, việc Lầu Năm Góc đóng băng việc tiếp nhận thêm bất kỳ máy bay mới nào được trang bị phần mềm Công nghệ Làm mới 3 (TR-3) sẽ bắt đầu kể từ tháng này.
Theo báo cáo, quyết định này có nghĩa là Lockheed Martin có thể phải cất giữ hàng chục chiếc máy bay tại nhà máy chính ở Fort Worth, Texas, trong hầu hết năm 2023 và có thể kéo dài đến mùa xuân năm 2024.
Lockheed Martin F-35 Lightning II vẫn là vũ khí đắt đỏ hàng đầu trong lịch sử quân sự thế giới, với chi phí hoạt động và duy trì trọn đời lên tới 1,3 nghìn tỷ USD.
Tuy nhiên, khoảng 20 năm sau khi được giới thiệu, chiếc máy bay này vẫn tiếp tục gây rắc rối cho các nhà khai thác với hàng loạt vấn đề, bao gồm quá áp cabin, các vấn đề về tầm nhìn ban đêm, lỗi phần mềm và ăn mòn.
