Với hàng nghìn năm văn hóa lịch sử xây dựng gìn giữ và bảo vệ đất nước, Việt Nam là một quốc gia có những giá trị tinh thần cực kì ý nghĩa và có giá trị to lớn.
Mới đây, Văn phòng Chính phủ ban hành văn bản 7611/VPCP-KGVX truyền đạt ý kiến của Phó Thủ tướng Chính phủ Vũ Đức Đam về việc lập hồ sơ các di sản văn hóa phi vật thể tiêu biểu của Việt Nam trình UNESCO.
Cụ thể, Phó Thủ tướng đồng ý để Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch chủ trì, phối hợp với các bộ, ngành, địa phương liên quan triển khai lập Hồ sơ di sản đối với 2 di sản văn hóa phi vật thể: Nghệ thuật Chèo Đồng bằng sông Hồng và Võ cổ truyền Bình Định, trình Thủ tướng Chính phủ cho phép để đệ trình UNESCO công nhận là di sản văn hóa thế giới.
Là một loại hình nghệ thuật sân khấu dân gian của người Việt, phát triển mạnh và phổ biến ở đồng bằng sông Hồng cùng hai khu vực lan tỏa là trung du miền núi Bắc Bộ và Bắc Trung Bộ, chèo mang tính quần chúng và thường gắn với các lễ hội dân gian nhằm tạ ơn thần thánh phù hộ cho vụ mùa bội thu, dân làng no ấm và để những người nông dân thường ngày chân lấm tay bùn có thể giao lưu, cất lên tiếng lòng của mình.
Những làn điệu chèo thường sử dụng ngôn ngữ đa thanh, đa nghĩa kết hợp với cách nói ví von giàu tính tự sự, trữ tình.
Trải qua quá trình lịch sử lâu dài từ thế kỷ X đến nay, nghệ thuật chèo đã đi sâu vào đời sống văn hóa, xã hội, miêu tả cuộc sống bình dị của người nông dân, ca ngợi những phẩm chất cao quý của con người; bên cạnh đó cũng có những vở chèo mang tính hài hước, phê phán những thói hư, tật xấu, chống lại bất công, thể hiện tình yêu thương, lòng bao dung, sự tha thứ.
Việc xây dựng hồ sơ trình Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch và đệ trình UNESCO công nhận nghệ thuật hát chèo (đồng bằng sông Hồng) là di sản văn hóa phi vật thể đại diện của nhân loại là việc làm rất cần thiết và cấp bách.
Công tác xây dựng hồ sơ là một quá trình nghiên cứu, tìm hiểu thực trạng, sự trao truyền di sản, giá trị và chức năng di sản đối với cộng đồng.
Sự quan tâm của nhà nước, của các cấp chính quyền, ngành Văn hóa và sự tham gia tích cực của nhân dân trong hát, diễn, bảo lưu nghệ thuật chèo là yếu tố quyết định để chèo được UNESCO công nhận là di sản văn hóa phi vật thể đại diện của nhân loại.
Nỗ lực tăng cường các hoạt động tập luyện, dàn dựng các vở chèo, tổ chức truyền dạy sẽ làm giảm thiểu nguy cơ mai một, bảo đảm sức sống lâu dài cho chèo.
Tất cả những động thái này là cần thiết để bảo vệ và phát huy một loại hình nghệ thuật sân khấu mang đậm bản sắc văn hóa của người Việt ở đồng bằng sông Hồng.
Bên cạnh đó, vào ngày 24/3, Văn phòng UBND tỉnh Bình Định cho biết, ông Nguyễn Phi Long - Chủ tịch UBND tỉnh này đã ký văn bản gửi Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch về việc đề xuất lập hồ sơ võ cổ truyền Bình Định trình UNESCO đề cử ghi danh là di sản văn hóa phi vật thể đại diện của nhân loại.
Theo đó, tỉnh Bình Định đề nghị Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch xem xét, có văn bản trình Chính phủ đưa di sản võ cổ truyền Bình Định vào danh mục đề cử lên UNESCO ghi danh, tôn vinh là di sản văn hóa phi vật thể đại diện của nhân loại. Đồng thời, Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch có ý kiến chỉ đạo các đơn vị có liên quan xây dựng kế hoạch phối hợp và hỗ trợ UBND tỉnh Bình Định tiến hành lập hồ sơ khoa học di sản võ cổ truyền Bình Định trong giai đoạn 2021 – 2025.
Chủ tịch UBND tỉnh Bình Định Nguyễn Phi Long cho hay, Bình Định là địa phương có nhiều tiềm năng phát triển văn hóa, nghệ thuật trong quá trình hội nhập và phát triển đất nước.
Bên cạnh di sản văn hóa phi vật thể đại diện của nhân loại là Nghệ thuật Bài chòi miền Trung, di sản văn hóa phi vật thể quốc gia Nghệ thuật Hát bội Bình Định thì di sản văn hóa phi vật thể quốc gia Võ cổ truyền Bình Định xuất hiện từ rất sớm, đến thời Tây Sơn vào thế kỷ XVIII thể hiện rõ nét.
Năm 2012, Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch đã ghi danh Võ cổ truyền Bình Định là di sản văn hóa phi vật thể quốc gia. Năm 2013, tỉnh Bình Định quyết định thành lập Trung tâm Võ thuật cổ truyền Bình Định - nơi giao lưu, trao đổi về các dòng võ cổ truyền, là ngôi nhà chung của các làng võ cổ truyền Bình Định, là nơi bảo trợ trên 100 võ đường Võ cổ truyền Bình Định.