Tỷ lệ thiếu việc làm và thất nghiệp giảm
Thực tế cho thấy, nhiều lao động, đặc biệt ở khu vực đô thị và khu vực công nghiệp tập trung đang gặp khó khăn, nhất là sau đại dịch Covid-19. Không chỉ hiện tại, những khó khăn còn được dự báo kéo dài trong tương lai và chưa biết khi nào kết thúc.
Báo cáo gần đây của Bộ LĐ-TB&XH cho biết, nguồn cung lao động vẫn chưa đáp ứng được nhu cầu sử dụng của doanh nghiệp trong giai đoạn phục hồi kinh tế. Một số địa phương, khu vực, ngành nghề vẫn đang xảy ra tình trạng mất cân đối cung cầu. Riêng trong quý I xảy ra thiếu hụt lao động cục bộ khoảng 120 nghìn lao động (gần 10% so với nhu cầu tuyển dụng), cao hơn những năm trước khoảng 2 - 3%.
Bộ trưởng Bộ LĐ-TB&XH Đào Ngọc Dung đánh giá, về lao động - việc làm, còn tình trạng thiếu cục bộ. Tuy nhiên, nhìn bức tranh tổng thể, có thể thấy phục hồi tương đối tốt. Tỷ lệ thiếu việc làm và thất nghiệp giảm so với cùng kỳ.
Một đánh giá của tổ chức độc lập cho thấy, thu nhập bình quân của người lao động hưởng lương hiện nay là 7,4 triệu đồng/tháng, như vậy là tăng 417.000 đồng so với cùng kỳ năm trước. Tỷ lệ người lao động có thu nhập ổn định, tăng so với cùng kỳ là 78,55%, đây là điều rất đáng mừng.
Bộ trưởng Đào Ngọc Dung đề nghị các địa phương và các bộ quan tâm, hỗ trợ một số vấn đề liên quan đến ngành. Cụ thể, ông đề nghị địa phương tập trung thực hiện Quyết định 08 về hỗ trợ tiền thuê nhà cho người lao động.
Người đứng đầu ngành lao động cho biết, ngày 3/7, Chính phủ đã có Quyết định 791 hỗ trợ 6.600 tỷ đồng. Số tiền này hỗ trợ tất cả các địa phương với vốn 100% dùng ngân sách Trung ương cho 3,4 triệu người theo danh sách mà các địa phương đã gửi về. Vì vậy, các địa phương, sử dụng ngân sách Trung ương này để hỗ trợ.
Trong trường hợp, vượt quá số danh sách địa phương đã lập gửi về Trung ương thì địa phương tự cân đối ngân sách. Đối với các địa phương không cân đối được, do khó khăn hoặc không đủ nguồn lực thì phối hợp với Bộ Tài chính báo cáo Thủ tướng cân đối. “Chúng tôi đề nghị phấn đấu xong trong tháng 7 này, vì tiền đã có rồi”, Bộ trưởng Đào Ngọc Dung nói.
Nhiều địa phương sợ sai
Liên quan đến chính sách hỗ trợ tiền thuê nhà cho lao động, Thứ trưởng Bộ LĐ-TB&XH Lê Văn Thanh cho biết, Thủ tướng Chính phủ đã ban hành Quyết định 08. Đây là Quyết định về hỗ trợ tiền thuê nhà cho người lao động đang tham gia lao động và quay trở lại thị trường lao động. Chính sách có hiệu lực từ ngày 1/4/2022.
Ngay sau khi có Quyết định 08, Bộ LĐ-TB&XH đã tham mưu Thủ tướng Chính phủ ban hành Công điện 431 ngày 19/5 về tăng cường biện pháp triển khai hỗ trợ người lao động. Bộ cũng đã yêu cầu các địa phương tổ chức triển khai Quyết định 08 của Thủ tướng Chính phủ.
Đầu tháng 7/2022, Bộ LĐ-TB&XH đã phối hợp với Bộ Tài chính tham mưu trình Thủ tướng ban hành Quyết định số 791 về nguyên tắc hỗ trợ từ ngân sách Trung ương cho ngân sách địa phương thực hiện chính sách hỗ trợ tiền thuê nhà cho người lao động.
Đồng thời, Bộ LĐ-TB&XH đã phối hợp chặt chẽ với BHXH Việt Nam tháo gỡ những khó khăn, vướng mắc trong quá trình triển khai. Bộ Công an cũng đã chỉ đạo lực lượng chức năng tại địa phương triển khai hướng dẫn, cập nhật các dữ liệu, tránh trùng lắp.
Thứ trưởng Lê Văn Thanh cho biết, tính đến ngày 4/7, Sở LĐ-TB&XH 45 tỉnh, thành phố đã tiếp nhận hồ sơ của 13.880 doanh nghiệp để hỗ trợ cho 558.024 lao động với kinh phí hỗ trợ hơn 357 tỷ đồng.
Đồng thời, các địa phương cũng đã phê duyệt hồ sơ cho 280.954 lao động với tổng kinh phí 209 tỷ đồng tại 38 địa phương. Đã có 15 địa phương thực hiện giải ngân cho 13.541 lao động với kinh phí là hơn 70 tỷ đồng.
Thứ trưởng Lê Văn Thanh thông tin, các địa phương hiện nay đang tập trung vào việc giải ngân khoản tiền hỗ trợ tiền thuê nhà cho người lao động. Trong tháng 7/2022, Bộ sẽ tiếp tục đôn đốc các địa phương để đẩy nhanh việc này. Theo quy định, chậm nhất là ngày 15/8 hoàn thành toàn bộ việc hỗ trợ.
Lý giải về việc giải ngân tiền thuê nhà cho người lao động còn thấp, theo Thứ trưởng Lê Văn Thanh, do nhiều địa phương chờ Quyết định 791 về nguồn kinh phí hỗ trợ. Bên cạnh đó, một số địa phương “sợ sai” nên yêu cầu thêm các xác nhận. Trong yêu cầu chỉ cần xác nhận của chủ nhà trọ nhưng nhiều nơi yêu cầu cả xác nhận của chính quyền địa phương, xã, phường.
Ngoài ra, theo ông Lê Văn Thanh, một số doanh nghiệp “sợ sai” nên lập danh sách và nộp BHXH còn chậm. Việc này Bộ LĐ-TB&XH đã có yêu cầu các doanh nghiệp khẩn trương thực hiện việc lập và nộp danh sách. Cùng với đó, Thứ trưởng Bộ LĐ-TB&XH đề nghị tổ chức Công đoàn phối hợp đẩy mạnh đôn đốc các doanh nghiệp lập danh sách để phê duyệt.
Thứ trưởng Thanh cho biết, sau khi có Quyết định 791, Bộ LĐ-TB&XH sẽ tiếp tục đôn đốc các địa phương giải ngân tiền thuê trọ cho người lao động.
Cuối tháng 3/2022, Chính phủ ban hành Quyết định 08 về thực hiện chính sách hỗ trợ tiền thuê nhà cho người lao động. Quyết định 08 có tổng ngân sách hỗ trợ là 6.600 tỷ đồng và khoảng 3,4 triệu người được thụ hưởng.
Theo Quyết định 08, người lao động đang làm việc nhận hỗ trợ 500.000 đồng/người/tháng (tối đa 3 tháng). Mức hỗ trợ đối với người lao động quay trở lại thị trường lao động là 1.000.000 đồng/người/tháng (tối đa 3 tháng).