Những ngày giáp Tết, làng nghề bánh chưng Hố Nai (Biên Hòa, Đồng Nai) luôn đỏ lửa. Hương thơm của nếp, đậu, thịt hòa quyện cùng hương xuân đất trời, báo hiệu Tết đang về sớm hơn với người dân nơi đây.
Cả làng... nghi ngút khói
Làng nghề bánh chưng Hố Nai đã hình thành từ hàng chục năm trước, khi những người con xa quê từ các tỉnh miền Bắc vào Nam lập nghiệp. Mang theo nghề gói bánh chưng gia truyền, họ đã tạo nên một dấu ấn đặc sắc giữa vùng đất công nghiệp năng động này.
Dẫu xa quê, những chiếc bánh chưng nơi đây vẫn giữ trọn vẹn hương vị Bắc Bộ, gói ghém trong đó những giá trị văn hóa truyền thống mà bao thế hệ người Việt luôn trân quý.
Làng nghề này đã trở thành một đặc trưng của Đồng Nai với khoảng 30 hộ chuyên gói bánh chưng. Nghề này đã tồn tại từ hàng chục năm nay, kể từ khi người dân phía Bắc di cư vào đây.
Mỗi gia đình làm bánh đều có bí quyết, kỹ thuật riêng, góp phần tạo nên sự đa dạng và phong phú cho bánh chưng Hố Nai.
Đi dọc con đường làng nghề những ngày này, dễ dàng bắt gặp hình ảnh những nồi bánh chưng nghi ngút khói, những bàn tay thoăn thoắt gói bánh, cùng tiếng nói cười rộn rã tạo nên khung cảnh lao động nhộn nhịp mà thân thương.
Từng chiếc bánh chưng vuông vức được gói ghém cẩn thận bằng nếp thơm dẻo, nhân đậu xanh bùi béo và thịt mỡ đậm đà, buộc chặt bằng lạt tre, rồi luộc chín bằng lửa củi liu riu suốt nhiều giờ đồng hồ.
Ông Nguyễn Đình Lân, một nghệ nhân gói bánh lâu năm tại Hố Nai, chia sẻ: "Mỗi chiếc bánh chưng không chỉ là món ăn mà còn là hồn cốt của Tết Việt. Gắn bó với nghề hơn 20 năm, tôi luôn tâm niệm rằng giữ được hương vị bánh chưng truyền thống là giữ được giá trị văn hóa của dân tộc".
Những lời tâm sự giản dị ấy càng thêm ý nghĩa khi Tết đang cận kề.
Bánh chưng không đơn thuần là món ăn quen thuộc mà còn là biểu tượng của sự đoàn viên, sum vầy. Trong làn khói bếp mờ ảo, từng chiếc bánh ra đời như gói trọn trong đó những tâm tư, tình cảm và mong ước về một năm mới đủ đầy, hạnh phúc
Làng nghề vào hội
Từ tháng Chạp, làng bánh chưng Hố Nai bước vào mùa cao điểm sản xuất, với sản lượng lên đến hàng trăm tấn bánh, phục vụ nhu cầu trong nước và xuất khẩu. Cả làng có hơn 30 hộ dồn tâm sức vào việc làm bánh.
Tiếng dao thớt lách cách, tiếng củi cháy tí tách hòa cùng tiếng cười nói rộn ràng, tạo nên một bản hòa ca lao động vui tươi.
Các cơ sở sản xuất tất bật hơn bao giờ hết, phải thuê thêm hàng chục lao động thời vụ để kịp hoàn thành các đơn hàng phục vụ Tết. Thậm chí có những gia đình phải sản xuất hơn 50 tấn bánh để đáp ứng nhu cầu thị trường.
Chị Nguyễn Thị Mai, chủ một cơ sở làm bánh chưng tại Hố Nai, cho biết: "Ngày thường, cơ sở chỉ có hai vợ chồng làm, nhưng vào dịp Tết phải thuê thêm hơn 30 người, chia ca làm việc suốt ngày đêm. Khách đặt bánh rất nhiều, có khi làm không kịp trả hàng".
Những chiếc bánh chưng xanh không chỉ xuất hiện trên mâm cỗ ngày Tết của người dân trong nước, mà còn theo chân kiều bào Việt Nam đến khắp các quốc gia.
Nhiều cơ sở tại Hố Nai đã đầu tư máy móc hiện đại, áp dụng quy trình sản xuất khép kín để đảm bảo vệ sinh an toàn thực phẩm, giúp bánh chưng Hố Nai vươn xa ra thị trường quốc tế, mang hương vị Tết quê hương đến với người Việt xa xứ.
Bên cạnh việc giữ gìn hương vị truyền thống, các cơ sở làm bánh tại đây cũng không ngừng đổi mới, sáng tạo để đáp ứng nhu cầu ngày càng đa dạng của thị trường. Ngoài bánh chưng truyền thống, nhiều cơ sở còn cho ra đời các loại bánh chưng nhân gà, bánh chưng chay, bánh chưng mini...
Với sự phát triển của xã hội, nhiều giá trị văn hóa truyền thống có nguy cơ mai một, nhưng làng nghề bánh chưng Hố Nai vẫn bền bỉ giữ lửa, như một lời nhắc nhở về cội nguồn.
Những chiếc bánh chưng nơi đây chính là món quà Tết ý nghĩa, mang theo hơi thở của đất trời, vị ngọt bùi của nếp gạo và tình cảm đong đầy của những người con đất Việt.
Trong không khí rộn ràng của mùa xuân, từng chiếc bánh chưng xanh từ làng nghề Hố Nai như những sứ giả Xuân, mang đến cho mọi nhà một năm mới an lành, hạnh phúc và trọn vẹn yêu thương.