Giáo dục pháp luật gắn với trải nghiệm
Trong bối cảnh đổi mới giáo dục toàn diện, việc tăng cường giáo dục pháp luật, thông tin về các chính sách cho học sinh, đặc biệt là học sinh dân tộc thiểu số được xem là nhiệm vụ quan trọng nhằm hình thành ý thức tuân thủ pháp luật, rèn luyện kỹ năng sống và góp phần xây dựng môi trường học đường an toàn, lành mạnh.
Tại Trường PTDTBT THCS Tri Lễ (xã Tri Lễ, Lạng Sơn), ngay từ đầu mỗi năm học, nhà trường chủ động xây dựng kế hoạch cụ thể và triển khai các nội dung tuyên truyền phù hợp theo từng tháng.
Chẳng hạn, cứ tới tháng 9 - “tháng an toàn giao thông” hàng năm, nhà trường phối hợp với công an xã và các tổ chức chính trị, xã hội trên địa bàn tổ chức tuyên truyền, chia sẻ chuyên đề về an toàn giao thông, trật tự an ninh, giúp học sinh nhận thức rõ hơn về những hành vi cần tránh và cách tự bảo vệ bản thân.
Trước mỗi kỳ nghỉ dài ngày, nhà trường đều chuẩn bị các buổi tuyên truyền riêng nhằm nhắc nhở học sinh ý thức chấp hành luật lệ, đảm bảo an toàn trong sinh hoạt, đi lại.
Bên cạnh đó, nhiều hình thức sinh động như hoạt động ngoại khóa, diễn đàn, trải nghiệm hướng nghiệp được tổ chức thường xuyên, lồng ghép nội dung giáo dục pháp luật vào thực tiễn đời sống học sinh.
Cô Hoàng Thị Lượng, Hiệu trưởng nhà trường cho hay, không chỉ tập trung vào học sinh, nhà trường còn coi việc phối hợp với phụ huynh là yếu tố quan trọng trong việc giáo dục, quản lý con em.
Trong các buổi họp phụ huynh đầu năm, nhà trường mời đại diện công an xã, trưởng thôn, cán bộ các đoàn thể địa phương cùng tham gia để trực tiếp phổ biến chủ trương, chính sách và các quy định pháp luật liên quan đến trẻ em, giáo dục và trật tự xã hội.
Nhờ đó, phụ huynh hiểu rõ hơn trách nhiệm của mình, cùng nhà trường nhắc nhở, định hướng con em tránh xa tệ nạn, không vi phạm pháp luật, góp phần xây dựng môi trường học đường an toàn, lành mạnh.
Đối với phụ huynh, ngoài hình thức tuyên truyền trực tiếp, nhà trường đẩy mạnh truyền thông qua các kênh số như nhóm Zalo, trang Facebook và website chính thức. Nhờ hệ thống thông tin nhanh, kịp thời này, không chỉ phụ huynh mà người dân trong xã cũng được tiếp cận các chủ trương, chính sách pháp luật mới của Nhà nước, đặc biệt là những chính sách liên quan đến giáo dục vùng khó, chế độ cho học sinh dân tộc thiểu số.
Nhà trường cũng duy trì mối liên kết chặt chẽ với các tổ chức đoàn thể ở địa phương như Đoàn Thanh niên, Hội Phụ nữ, Hội Nông dân... để lan tỏa hiệu quả công tác tuyên truyền. Với đặc thù địa bàn miền núi rộng, giao thông cách trở, việc phối hợp này không chỉ giúp việc tuyên truyền đến được từng thôn, bản mà còn tạo thói quen cho người dân trong việc chủ động tìm hiểu, cập nhật thông tin, nâng cao nhận thức pháp luật.
“Nhờ thực hiện đồng bộ và có kế hoạch, trong những năm gần đây, nhà trường không có trường hợp học sinh vi phạm pháp luật, các em đều ý thức hơn trong hành vi, lời nói, ứng xử hàng ngày”, Hiệu trưởng nhà trường cho biết.
Từ bài giảng nhỏ gieo nhận thức lớn
Với đặc thù địa bàn rộng, vùng núi hiểm trở, nhiều phụ huynh ở vùng cao vẫn gặp khó khăn trong việc tiếp cận thông tin, kết nối Internet không ổn định, nhiều người chưa nắm bắt đầy đủ các chính sách, chế độ ưu tiên dành cho con em dân tộc thiểu số.
Trước thực tế đó, nhà trường đã lựa chọn cách tuyên truyền cho phụ huynh thông qua học sinh. Theo cô Đỗ Thị Muộn, Tổ trưởng Tổ Khoa học Tự nhiên, Trường PTDTBT THCS Tri Lễ, sau mỗi buổi sinh hoạt hoặc tiết học có nội dung liên quan đến pháp luật, học sinh sẽ được khuyến khích chia sẻ lại những điều vừa được học cho cha mẹ nghe.
Nhờ vậy, những thông tin về chế độ, chính sách, quyền lợi và trách nhiệm được lan tỏa tự nhiên đến từng gia đình, giúp phụ huynh hiểu, đồng hành và phối hợp chặt chẽ hơn cùng nhà trường.
Cô Muộn cho biết, việc giáo dục pháp luật cho học sinh vùng cao không chỉ dừng lại ở những buổi tuyên truyền tập trung, mà còn được lồng ghép linh hoạt trong từng tiết học.
Mỗi bài học đều là dịp để học sinh hiểu rõ hơn về quyền và nghĩa vụ của mình, từ đó hình thành ý thức tôn trọng kỷ luật, cư xử đúng mực trong môi trường học đường và đời sống cộng đồng.
Song song với phổ biến pháp luật, nhà trường đặc biệt quan tâm đến giáo dục an toàn trên không gian mạng.
Theo cô Muộn, các buổi ngoại khóa được tổ chức định kỳ để trang bị cho học sinh kỹ năng nhận biết các thủ đoạn lừa đảo trực tuyến, các hình thức mạo danh trên mạng xã hội. Qua việc phân tích những tình huống thực tế, học sinh được hướng dẫn cách bảo vệ bản thân, cảnh giác trước thông tin xấu độc, tránh để bị lôi kéo hoặc lợi dụng.
Cách làm này không chỉ giúp học sinh nâng cao nhận thức pháp luật mà còn xây dựng được thói quen sử dụng Internet an toàn, góp phần hình thành một thế hệ học sinh chủ động, hiểu biết và sống có trách nhiệm hơn.
