Nơi khởi đầu những câu chuyện văn hóa đa sắc màu với hồn điệu trao duyên làm người ta thổn thức nên đôi. Nơi có biên cương tím lịm đồng hành trong bước chân anh bộ đội biên phòng. Đó là những nét đẹp được tác giả Nguyễn Hội khắc họa trong tập tản văn Làm rể Miền Tây ra mắt những ngày cuối cùng năm 2022 của NXB Văn học.
Đọc Làm rể Miền Tây vẫn có thể thấy nội dung xuyên suốt cuốn sách là một chàng trai quê miền châu thổ sông Hồng. Anh biết đến và yêu thích những chú bộ đội biên phòng qua những tờ lịch từ rất nhỏ. Lớn lên, anh thi, học và tốt nghiệp trường đại học Biên phòng, vào biên giới Tây Nam công tác.
“Những tưởng cuộc đời binh nghiệp cũng chỉ gắn bó với miền đất này ít năm rồi trở ra Bắc ổn định cuộc sống lâu dài nhưng tình đất, tình người và đặc biệt là tình yêu lứa đôi đã gắn bó cuộc đời tôi với xứ sở miền Tây giàu đẹp mà chan chứa tình yêu thương này”, trích Làm rể Miền Tây.
Qua đời sống thực tế đó, Nguyễn Hội viết mọi điều anh cảm nhận bao gồm lịch sử, quá khứ, hiện tại, tự nhiên, xã hội, nhân sinh, tình cảm, cảnh vật, tinh thần,... ở quê hương sinh thành và quê hương thứ hai - Miền Tây quê vợ.
Nơi Nguyễn Hội từng sống có miền châu thổ sông Hồng - nơi anh sinh ra và lớn lên. Nơi quê hương có những khói cơm chiều mẹ nấu; những bữa cơm đạm bạc thơm ngon mà nhớ mãi. Nơi có khu vườn của mẹ, mẹ làm việc, mẹ cày, mẹ cấy, mẹ chăm bẵm hàng ngày bằng cả sức lực tuổi già... Tất cả đều chân chất, mộc mạc mà lại lưu luyến không quên.
Nơi Nguyễn Hội từng sống có những bông lục bình biêng biếc gắn liền hàng năm. Có ba má vợ tảo tần, vất vả nuôi đàn con. Có mùa nước nổi, có cây đậu bắp nối hàng thẳng tắp. Có mùa vịt chạy đồng; có tình có nghĩa, có biên giới Tây Nam với công việc của người lính biên phòng mỗi ngày. Có chiều biên cương tím dịu hiền như những cây hoa bìm bìm, mong manh nhưng chứa đựng sức sống dẻo dai bền bỉ. Dù thân có bị lìa khỏi gốc vẫn mạnh mẽ vươn hoa vào mỗi sớm mai.
Mùa thu, các loài cây khác chuyển úa vàng, chiều tím vẫn xanh ngát và đều nở hoa mỗi sáng, tàn mỗi tối trong Mênh mang chiều tím.
Trong khung cảnh nghĩa tình ấy, tác giả hồi tưởng lại những kỷ niệm tuổi thơ, những trang sách cũ, những tiếng trống trường; rồi những hồi hộp mong chờ ngày tết trung thu,... ngày xưa ấy.
Đọc Làm rể Miền Tây, bạn đọc sẽ thấy đâu đó hình ảnh người dân Bắc bộ, hình ảnh người dân Nam bộ; một số hoạt động khiến bạn nhớ lại kỷ niệm tuổi thơ như những kỳ cắm trại, những hoạt động đoàn đội của cả làng, cả xã.
Cuốn sách là sự kết hợp, đan xen độc đáo giữa khung cảnh, sinh hoạt, con người, lối sống, nghề nghiệp, mưu sinh, văn hóa,... giữa Nam bộ, tại vùng đồng bằng sông Cửu Long với Bắc bộ tại đồng bằng sông Hồng. Nguyễn Hội thành công trong Làm rể Miền Tây khi khơi gợi cảm xúc của người đọc.
Nếu bạn là một người con Bắc bộ, khi đọc tác phẩm bạn sẽ mơ hồ nhớ lại hình ảnh nơi đây... Nếu bạn là một người dân Nam bộ, đọc tác phẩm bạn sẽ thấy thật quá gần gũi, thân thương với những con người, những cảnh tượng.
Mọi thứ dường như hiển hiện, dường như đang thấy, dường như đã qua mà lại hằn sâu trong ký ức của hai vùng quê. Quê hương sinh thành và quê hương nơi tác giả công tác, sinh hoạt, xây dựng gia đình…
