Không đồng tình cảnh cáo ông Hải vì nỗi đau Thủ Thiêm
Các sai phạm tại KĐTM Thủ Thiêm (Quận 2) đã được Thanh tra Chính phủ chỉ rõ. Hàng loạt sai phạm nghiêm trọng với trách nhiệm chính thuộc về người đứng đầu TPHCM thời kỳ đó (2010 - 2015) là Bí thư Thành ủy TPHCM Lê Thanh Hải. Cùng với đó là một phần trách nhiệm của Ban Thường vụ Thành ủy, lãnh đạo UBND TPHCM nhiệm kỳ 2010 - 2015.
Tại Kỳ họp thứ 42 và 43 của Ủy ban Kiểm tra Trung ương, Ủy ban một lần nữa khẳng định Ban Thường vụ Thành ủy và Ban Cán sự Đảng UBND TPHCM giai đoạn 2010 - 2015 đã vi phạm nguyên tắc tập trung dân chủ và quy chế làm việc, thiếu trách nhiệm, buông lỏng lãnh đạo, chỉ đạo, thiếu kiểm tra, giám sát.
Đặc biệt, để xảy ra nhiều vi phạm, khuyết điểm nghiêm trọng trong quá trình thực hiện dự án đầu tư KĐTM Thủ Thiêm. Nó gây hậu quả rất nghiêm trọng, làm thiệt hại lớn tiền và tài sản của Nhà nước. Nó cũng ảnh hưởng xấu đến phát triển kinh tế - xã hội và đời sống của một bộ phận nhân dân thành phố, gây bức xúc trong xã hội.
Từ các sai phạm được chỉ rõ và kết luận, Ủy ban Kiểm tra Trung ương đã đề nghị Bộ Chính trị, Ban Bí thư xem xét, thi hành kỷ luật các cá nhân liên quan. Ngày 20/3/2020, Bộ Chính trị chính thức thi hành kỷ luật bằng việc cách chức nguyên Bí thư Thành ủy TPHCM với ông Lê Thanh Hải. Tuy nhiên, nhiều cử tri TPHCM cho rằng, việc thi hành kỷ luật với các sai phạm mà ông Lê Thanh Hải cùng các cá nhân giai đoạn 2010 - 2015 gây ra cần phải quyết liệt và thực tế hơn thay vì chỉ cảnh cáo.
Ông Nguyễn Hữu Châu, cử tri Quận 3 cho rằng, người chịu trách nhiệm chính được xác định là ông Lê Thanh Hải. “Những sai phạm này là rất lớn nên nhân dân đề nghị xử lý ông Lê Thanh Hải và những người liên quan cả về mặt chính quyền ngoài những hình thức mà Bộ Chính trị đã thi hành” – ông Châu kiến nghị.
Đại án Thủ Thiêm (Quận 2) đã khiến báo chí hao tổn rất nhiều giấy mực vì những sai phạm nghiêm trọng được phanh phui. Bên cạnh nỗi uất ức, thống khổ của hàng trăm hộ dân bị lấy đất một cách đầy oan ức thì nỗi đau phía sau những tháng ngày tranh đấu đòi đất của người dân Thủ Thiêm mới để lại tổn thương lớn trong lòng KĐTM khang trang, lộng lẫy hiện nay.
Trong suốt hơn một thập kỷ đi đòi công lý, nhiều hộ dân đã phải sống trong cảnh màn trời chiếu đất với bao nỗi căm phẫn. Nhiều gia đình đã phải đấu tranh từ thế hệ này sang thế hệ khác (cha, mẹ đến con cái) chỉ để mong chân lý được thực thi. Vì vậy, việc những người chịu trách nhiệm cho các sai phạm trên chỉ bị kỷ luật cảnh cáo khiến người dân không hài lòng.
Ông Hải chịu trách nhiệm cho những sai phạm nào
Giai đoạn ông Lê Thanh Hải giữ chức Bí thư Thành ủy (2006 - 2015) cũng là thời điểm TPHCM bắt đầu triển khai dự án KĐTM Thủ Thiêm. Ông Hải giao Giám đốc Sở Địa chính - Nhà đất cắm mốc đủ 770 ha đất, theo giải pháp bổ sung diện tích Khu tái định cư Bình Khánh. Rà soát lại quỹ đất trên địa bàn Quận 2 đề xuất phạm vi giao đủ 160 ha tái định cư. Chỉ đạo xác định diện tích đất phải bảo đảm đủ 160 ha theo Quyết định 367/QĐ của Thủ tướng Chính phủ, nhưng không nhất thiết một địa điểm, có thể bố trí từ 3 - 4 địa điểm trên địa bàn Quận 2.
Từ chỉ đạo của ông Lê Thanh Hải, một khu tái định cư 160 ha tập trung ở cạnh lõi Trung tâm KĐTM Thủ Thiêm mà Thủ tướng Chính phủ đã phê duyệt, được UBND TPHCM biến thành 6 địa điểm cách xa lõi trung tâm khu đô thị, có khu cách đến gần 15 km. Sai phạm nghiêm trọng nhất là tại khu tái định cư thuộc 3 phường Bình Khánh, An Phú, An Khánh (gần lõi khu đô thị mới Thủ Thiêm) thay vì giao nền đất tái định cư cho dân, UBND TPHCM lại cho xây hàng loạt chung cư cao tầng với quy mô 12.500 căn hộ để đổ dân vào.
160 ha đất tiếp giáp lõi khu trung tâm KĐTM Thủ Thiêm đáng lý phải bố trí tái định cư cho người dân như chỉ đạo của Thủ tướng Chính phủ đã bị chuyển giao cho hàng loạt cá nhân, đơn vị khác làm dự án nhà ở thương mại. Mọi nỗi thống khổ, bức xúc của hàng nghìn người dân Thủ Thiêm bị giải tỏa đất bắt đầu nổ ra từ đây khi các khu nhà ở thương mại mọc lên bán với giá hàng trăm triệu/m2.
Đơn thư tố cáo được người dân gửi đi khắp nơi suốt một thời gian dài. Thanh tra Chính phủ vào cuộc chỉ rõ các sai phạm nghiêm trọng tại KĐTM Thủ Thiêm như điều chỉnh diện tích và ranh giới của UBND TPHCM không đúng thẩm quyền. Tăng 4,3 ha không đúng quy hoạch được Thủ tướng phê duyệt.
Đặc biệt, tổng diện tích đất đã được UBND TPHCM quy hoạch, bố trí tái định cư phục vụ cho KĐTM Thủ Thiêm (theo quy hoạch Thủ tướng phê duyệt) chỉ là 46,1 ha, thiếu 113,9 ha (chưa được quy hoạch, bố trí tái định cư) nhưng không báo cáo Thủ tướng Chính phủ.
Với 160 ha đất tái định cư đáng ra dành cho dân, Thanh Tra Chính phủ đã chỉ rõ sai phạm khi UBND TPHCM mang đi giao cho các đơn vị khác để thực hiện 51 dự án đầu tư xây dựng nhà ở, văn phòng, khu vui chơi, giải trí, công trình công cộng... với tổng diện tích khoảng 144,6 ha (6 dự án tạm giao đất có quy mô 27,7 ha và 45 dự án đã giao rộng 116,9 ha). Đáng nói, chủ trương này của UBND TPHCM trong quá trình thực hiện đã nảy sinh rất nhiều sai phạm như: Giao đất không qua đấu giá, giao đất không đúng với giấy phép kinh doanh; không đúng thẩm quyền; không có quy hoạch chi tiết 1/2.000 được duyệt; chưa ký hợp đồng thuê đất vẫn cho phép sử dụng…
Từ đây Thanh tra Chính phủ cho rằng, các sai phạm của lãnh đạo TPHCM đã phá vỡ quy hoạch KĐTM Thủ Thiêm được Thủ tướng phê duyệt, thể hiện rõ sự buông lỏng quản lý, sử dụng đất… và trách nhiệm thuộc về lãnh đạo TPHCM giai đoạn này.
