Nhờ đó hỗ trợ theo dõi tình trạng cột antenna tại các trạm thu phát tín hiệu viễn thông.

Giải pháp ứng dụng trí tuệ nhân tạo

Trong cuộc thi học sinh, sinh viên với ý tưởng khởi nghiệp năm 2023, đề tài “AutoAntenna - Giải pháp ứng dụng trí tuệ nhân tạo trong theo dõi, cảnh báo sớm tình trạng cột antenn” của nhóm BK307, sinh viên Đại học Bách khoa Hà Nội đã xuất sắc giành giải Nhất bởi những ý tưởng mới lạ nhưng đầy thực tiễn.

Trao đổi về đề tài, trưởng nhóm Bùi Minh Đức, sinh viên ngành Cơ điện tử cho biết: Hiện nay, việc đánh giá tình trạng các cột antenna đều phải thực hiện trực tiếp, thủ công, vừa hao tốn thời gian, tiền bạc, lại đòi hỏi lượng nhân lực lớn có chuyên môn.

Đồng thời, cách kiểm tra định kỳ dẫn đến việc nắm thông tin tình trạng các cột antenna chỉ diễn ra vào thời điểm đo, không cập nhật thường xuyên cho công tác bảo dưỡng. Từ hiện thực trên, “AutoAntenna - Giải pháp ứng dụng trí tuệ nhân tạo trong theo dõi, cảnh báo sớm tình trạng cột antenn” đã được nhóm nghiên cứu và phát triển thành công.

AutoAntenna gồm hệ thống các cảm biến và mô hình học máy tăng cường (Continual Learning) dự báo sự cố gãy đổ của cột antenna tại các trạm thu phát tín hiệu viễn thông (BTS) cho đơn vị quản lý. Nhờ tích hợp trí tuệ nhân tạo (AI) trong giám sát, theo dõi chính xác tình trạng cột antenna trong quá trình hoạt động, AutoAntenna tiết kiệm đáng kể chi phí bảo dưỡng so với cách làm thủ công hiện tại.

Thiết bị AutoAntenna của nhóm sinh viên Đại học Bách khoa Hà Nội.

Thay vì 1.200 tỷ đồng bảo dưỡng như truyền thống, khi ứng dụng giải pháp của nhóm BK307, chi phí dự kiến triển khai chỉ còn hơn 100 tỷ đồng. Hệ thống này dự định thử nghiệm tại 13 cột BTS của Công ty cổ phần Kỹ thuật dịch vụ viễn thông Hà Nội và ra mắt sản phẩm thương mại trong quý IV năm 2023. Đặc biệt, các dữ liệu AutoAntenna thu thập ứng dụng vào các lĩnh vực khác như dự báo thời tiết, thiên tai. Hỗ trợ người dân và các công ty viễn thông có sự chuẩn bị để ứng phó thiên tai, giúp giảm thiệt hại về con người và tài sản.

Thiết bị hỗ trợ AutoAntenna không trực tiếp can thiệp vào quá trình bảo trì, bảo dưỡng các trạm BTS, nhưng giúp thông báo nhanh, chính xác tình trạng của nhiều cột BTS trong một phạm vi nhất định, hỗ trợ các kỹ sư đưa ra quyết định bảo dưỡng tối ưu, tốn kém ít hơn.

Trong tương lai, thông qua việc tự gắn nhãn cho dữ liệu thu về cảm biến, mô hình sẽ liên tục cập nhật và cải thiện độ chính xác theo thời gian, từ đó tiến hành dự đoán những khả năng bất lợi có thể xảy ra đối với cột Antenna và đưa ra cảnh báo phù hợp với các khuyến cáo bảo trì, bảo dưỡng.

Trần Thị Cẩm Vân - sinh viên ngành Phân tích kinh doanh chia sẻ: Không nghiên cứu chỉ để đi thi, nhóm BK307 quyết tâm khởi nghiệp cùng AutoAntenna. Trước mắt, sản phẩm đã có nhiều doanh nghiệp lớn để ý. Sân chơi SV-Startup cũng mang đến nhiều cơ hội thương mại hóa sản phẩm hơn cho cả nhóm.

BK307 đã có kế hoạch nâng cấp AutoAntenna, tập trung phát triển bộ dữ liệu sản phẩm để phù hợp với sự đa dạng của cột antenna tại Việt Nam, và xa hơn là trên thế giới. Từ đó, AutoAntenna sẽ trở thành sản phẩm đi đầu trong việc hỗ trợ bảo trì bảo dưỡng trạm BTS.

Nhóm sinh viên Bách khoa Hà Nội đoạt giải Nhất cuộc thi học sinh, sinh viên với ý tưởng khởi nghiệp năm 2023.

“Thầy vẫn thức chờ chúng em”

Nhớ lại những ngày xây dựng ý tưởng và triển khai đề tài, Cẩm Vân cho biết: Để hiện thực giấc mơ nghiên cứu chế tạo sản phẩm, nhóm đã nhận được sự hỗ trợ rất nhiều từ các thầy cô giáo nhà trường. Trong đó, TS Cao Xuân Bình - Giảng viên khoa Cơ Điện tử Trường Cơ khí, Đại học Bách khoa Hà Nội là người gợi ý những ý tưởng và hướng dẫn nhóm thực hiện đề tài.

Sinh viên Phạm Ngọc Quân nhớ lại: Để được vào nhóm, em đã làm một đề án, thuyết trình trước thầy ý tưởng của mình khi kết hợp Công nghệ thông tin với Cơ khí, đặc biệt với chủ đề nhóm sẽ làm. Sau đó, em nhận được sự đồng ý từ thầy Bình. Thầy Bình cũng chính là người lựa chọn từng người để tạo nên nhóm sinh viên nghiên cứu khoa học đa dạng với các thành viên đến từ các chuyên ngành khác nhau của Đại học Bách khoa Hà Nội.

Cụ thể, những sinh viên thực hiện đề tài đến từ các ngành học khác nhau như: Cơ điện tử (Bùi Minh Đức, Nguyễn Sơn Hải, Nguyễn Anh Quân); Phân tích kinh doanh (Trần Thị Cẩm Vân), Dữ liệu và trí tuệ nhân tạo (Phạm Ngọc Quân). Sinh viên Phạm Ngọc Quân cho biết, việc kết hợp đa dạng đã đem lại hiệu quả thú vị. Trước đó, em làm giao diện web cho ứng dụng nhưng làm xong vẫn chưa hài lòng, nhưng không biết nên sửa thế nào. Nhờ sự góp ý của Cẩm Vân, giao diện web đã thân thiện hơn, em rất hài lòng với thiết kế của mình.

Do lịch học của sinh viên Bách khoa khá nặng, thầy hướng dẫn Cao Xuân Bình cũng bận nhiều việc vào ban ngày nên thời gian thực hiện dự án của nhóm BK307 chủ yếu diễn ra từ 22 giờ và kết thúc vào 1 giờ sáng bằng hình thức online. Thầy Bình sẽ rời mạng trước, sinh viên tiếp tục bàn luận, làm đề án hoặc sửa phần mềm, từ 2 - 3 giờ sáng, nhóm nhắn tin cho thầy để tiếp tục nhận những góp ý.

“Khoảng thời gian làm Đề án cho cuộc thi Học sinh, sinh viên với ý tưởng khởi nghiệp năm 2023, chúng em làm xuyên đêm để kịp tiến độ. Có hôm làm đến tận 5 giờ sáng, nhóm nhắn tin hỏi thầy Đề án đã ổn chưa. Thật không ngờ thầy nhắn lại ngay: Được rồi, mấy đứa ngủ đi. Thì ra đến tận lúc đấy, thầy vẫn đang thức chờ chúng em!” - sinh viên Nguyễn Sơn Hải trìu mến kể về thầy giáo của mình.