Trong số các biến chứng do bệnh ĐTĐ gây nên, biến chứng thận rất thường gặp. Một số nghiên cứu cho thấy, trên thế giới có khoảng 20 - 40% người bệnh ĐTĐ bị biến chứng thận.
Đây là một dạng biến chứng nguy hiểm vì diễn tiến âm thầm, dẫn đến suy thận giai đoạn cuối khiến người bệnh phải điều trị thay thế thận (lọc máu chu kỳ, ghép thận…) với chi phí điều trị cao. Ngoài ra, người bệnh ĐTĐ kèm bệnh thận mạn có nguy cơ nhồi máu cơ tim tăng gấp 2,5 lần và nguy cơ tử vong tăng gấp 4 lần so với người bệnh ĐTĐ không kèm bệnh thận mạn.
BSCKII. Trần Thị Thùy Dung – Khoa Nội tổng hợp Bệnh viện Đại học Y Dược TP.HCM (BV ĐHYD TP.HCM) cho biết, nguyên nhân dẫn đến biến chứng thận ở người bệnh ĐTĐ là do lượng đường trong máu cao kéo dài gây tổn thương các mạch máu nhỏ ở thận, từ đó dẫn đến tình trạng xuất hiện đạm bất thường trong nước tiểu, chức năng lọc của thận suy giảm, tiến triển nặng dần và gây ra suy thận giai đoạn cuối.
Nguy hiểm hơn, hầu hết những triệu chứng bệnh thận do ĐTĐ thường rất âm thầm trong giai đoạn đầu. Vì vậy, đa số người bệnh chủ quan, không chủ động thăm khám khiến các biến chứng này thường phát hiện ở giai đoạn muộn và gây khó khăn cho việc điều trị.
 |
| BSCKII. Trần Thị Thùy Dung – đang khám cho bệnh nhân (Ảnh: BVCC) |
Suốt 4 năm nay, bà T. thấy khỏe nên không đi tái khám nữa mà tự mua thuốc theo toa cũ uống. Gần đây bà T. cảm giác mệt mỏi trong người, phù 2 chân, huyết áp thường xuyên tăng cao. Khi đến bệnh viện kiểm tra lại, các bác sĩ chẩn đoán bà T. bị bệnh thận mạn giai đoạn 4 do biến chứng bệnh ĐTĐ.
Sau đó, các bác sĩ đã điều trị tích cực, giúp người bệnh kiểm soát được đường huyết, huyết áp nhưng trong quá trình điều trị phải sử dụng nhiều loại thuốc với chi phí điều trị tăng lên rất nhiều.
Không may mắn như bà T., ông D.T.B. (58 tuổi, ngụ tại TPHCM) mắc ĐTĐ đã lâu nhưng không đến khám và điều trị tại các bệnh viện có chuyên khoa Nội tiết. Thay vào đó, ông B. thường xuyên tìm hiểu những phương pháp điều trị không chính thống trên mạng internet.
Thời gian gần đây, ông B. cảm thấy mệt mỏi nhiều, sụt cân nhanh, phù 2 chân ngày càng tăng dần, khó thở và phải nhập viện cấp cứu trong tình trạng đường huyết, huyết áp tăng cao kèm suy thận nặng phải chạy thận nhân tạo cấp cứu. Mặc dù được điều trị tích cực, qua được cơn nguy kịch nhưng tình trạng suy thận của ông B. đã ở giai đoạn cuối, cần phải điều trị lọc máu định kỳ, sử dụng thuốc để kiểm soát đường huyết, huyết áp và các bệnh lý kèm theo khác.
Theo BS CKII. Trần Thị Thùy Dung, biến chứng thận do ĐTĐ có thể được phát hiện sớm thông qua việc thăm khám và thực hiện các xét nghiệm tầm soát được chỉ định bởi các bác sĩ như: đánh giá albumin trong nước tiểu (một loại đạm máu bị mất qua nước tiểu do thận bị tổn thương), tổng phân tích nước tiểu, công thức máu, ure máu, creatinine máu, siêu âm bụng…
Việc tầm soát phát hiện sớm giúp cho người bệnh ĐTĐ được điều trị một cách toàn diện, ngăn ngừa biến chứng thận xuất hiện hoặc diễn tiến nhanh. Trong trường hợp không được chẩn đoán và điều trị phòng ngừa sớm, người bệnh thường nhập viện ở giai đoạn muộn, gây nhiều khó khăn trong việc điều trị, gia tăng chi phí và tỉ lệ phục hồi thấp.
Để phòng ngừa biến chứng bệnh thận do ĐTĐ, các bác sĩ cho biết,việc kiểm soát đường huyết và huyết áp là yếu tố quan trọng nhất. Ngoài ra người bệnh cần uống đủ nước, không dùng các thuốc không rõ nguồn gốc hoặc khi không có chỉ định của bác sĩ.
Việc kiểm tra định kỳ chức năng thận và nước tiểu sẽ góp phần phát hiện sớm bệnh và điều trị kịp thời. Ngoài ra, người bệnh cần tránh tự ý sử dụng các thuốc có khả năng làm tổn thương thận và tham khảo ý kiến bác sĩ trước khi sử dụng thêm các thuốc khác.
TS BS. Trần Quang Nam – Trưởng Khoa Nội tổng hợp BV ĐHYD TPHCM chia sẻ: “Bệnh ĐTĐ một khi đã được chẩn đoán thì cần được điều trị sớm, theo dõi và duy trì suốt đời. Việc tuân thủ điều trị là rất quan trọng, giúp giảm thiểu các biến chứng nguy hiểm do bệnh ĐTĐ gây ra, trong đó có biến chứng ở thận.
Bên cạnh đó, người bệnh nên tham gia các chương trình tầm soát, giáo dục sức khỏe để hiểu rõ hơn về bệnh và được chẩn đoán, xử trí sớm những vấn đề sức khỏe của mình, từ đó có chất lượng cuộc sống tốt hơn”.
