Với niên đại gần 900 năm tuổi, kho báu được tìm thấy ở Słuszków, một ngôi làng ở Ba Lan được đánh giá là có một không hai. Trong đó có một chiếc nhẫn vàng có khắc dòng chữ Cyrillic có nghĩa là: “Lạy Chúa, xin Ngài giúp đỡ tôi tớ của ngài, Maria”. Chiếc nhẫn đó có thể đã từng thuộc về một nàng công chúa; lượng tiền xu được chôn cất phù hợp với giả thuyết này.
Adam Kdzierski, một nhà khảo cổ học tại Viện Khảo cổ và Dân tộc học Ba Lan cho biết: “Kho báu mới được phát hiện bao gồm hơn 6.600 vật phẩm - đồng xu bạc và các thỏi bạc nhỏ… được gói trong ba túi vải lanh, chất lại trong một chiếc giỏ và sau đó cho vào bình gốm”.
Kędzierski cho biết ông sẽ không phát hiện được kho báu nếu không có sự giúp đỡ của một linh mục địa phương. Vào tháng 11/2020, Adam Kdzierski đến thăm Słuszków để tìm hiểu thêm về một kho báu thời Trung cổ khác - một trong những kho chứa tiền xu lớn nhất từng được tìm thấy ở Ba Lan, được khai quật vào năm 1935.
Vị trí chính xác của kho bạc năm 1935 chưa bao giờ được ghi lại và Kędzierski hy vọng sẽ xác định được và chụp ảnh nó cho một cuốn sách sắp ra mắt. Tuy nhiên, trong thời gian ở làng, Kdzierski tình cờ nói chuyện với linh mục Jan Stachowiak.
Sau khi sử dụng máy dò kim loại để xác định vị trí chôn cất kho báu, Kdzierski và các đồng nghiệp đã tìm thấy một chiếc bình gốm chứa đựng kho báu thời Trung cổ. Ông nói: “Bình chứa được chôn cách mặt đất chỉ 30 cm, được bảo quản hoàn toàn nguyên vẹn, chỉ mất phần nắp”.
Sau khi nhận ra giá trị đáng kinh ngạc của kho báu, Adam Kdzierski và các cộng sự phải nhờ lực lượng cứu hỏa tình nguyện địa phương đến canh giữ cho đến khi việc khai quật hoàn tất, theo The First News, một hãng tin Ba Lan.
Hầu hết các đồng xu là đồng bạc được biết đến dưới cái tên là cross denarii, được đúc với hình ảnh của một cây thánh giá lớn và có niên đại vào cuối thế kỷ 11 hoặc đầu thế kỷ 12. Kho báu cũng chứa các đồng xu của Séc, Đan Mạch, Hungary và Đức, bao gồm cả đồng xu denarius của Vua Henry III của Đức.
Adam Kdzierski cho biết đồng xu hiếm nhất là đồng denarii có hình Sieciech, một chính khách cấp cao của Ba Lan, người phục vụ Władysław I Herman, Công tước Ba Lan từ năm 1079 - 1102. Cổ vật ấn tượng nhất của kho báu là bốn chiếc nhẫn vàng, bao gồm cả chiếc nhẫn có dòng chữ Cyrillic về người phụ nữ tên là Maria.
Không giống như đồ trang sức bằng bạc, đồ trang sức bằng vàng rất hiếm ở Ba Lan trong thời kỳ đầu của thời Trung cổ. Có lẽ, những chiếc nhẫn vàng mới được tìm thấy thuộc về triều đại cai trị đầu tiên của Ba Lan, được gọi là triều đại Piast.
“Kho báu (có từ năm 1105) có thể thuộc về Zbigniew, Công tước Ba Lan, và chiếc nhẫn mang dòng chữ Cyrillic có thể là món quà của bà ngoại ông - Dobroniega Maria, con gái của Vladimir Đại đế, Hoàng tử của Kiev và là vợ của Casimir Đệ nhất”, Adam Kdzierski cho biết.
Việc phát hiện ra kho báu thứ hai ở Słuszków cho thấy ngôi làng có thể đã đóng một vai trò quan trọng hơn trong lịch sử so với những gì đã biết trước đây. Có lẽ một quan chức cấp cao có quan hệ với công tước sống ở Słuszków, hoặc thậm chí có thể đó là nơi ở tạm thời của Công tước Zbigniew, Kdzierski nói.
Słuszków được biết đến là nơi chôn cất của các hiện vật đầu thời trung cổ khác; Trong nhiều năm, nông dân địa phương đã báo với các nhà khảo cổ về những chiếc bình và bát đĩa đầu thời trung cổ được tìm thấy trên cánh đồng của họ. Đó có thể là manh mối về dấu tích của các tòa nhà bằng đá trong khu vực Słuszków”.
