Để khắc phục tình trạng này, nhiều địa phương đã sắp xếp, bố trí số giáo viên dư dôi của cấp trung học cơ sở xuống dạy cấp tiểu học hoặc các trường mầm non. Tuy đây là giải pháp “chữa cháy” nhưng không nên thực hiện lâu dài, bởi giáo viên ở mỗi cấp học được đào tạo nghiệp vụ sư phạm có tính đặc thù riêng; khả năng, phương pháp giáo dục học sinh có sự khác nhau, do đó sẽ ảnh hưởng đến chất lượng dạy học.
Việc thiếu giáo viên hiện nay là không thể tránh khỏi, bởi vì với sự gia tăng nhanh về dân số sẽ kéo theo việc gia tăng số lượng các cơ sở giáo dục, vì vậy việc đào tạo, tuyển dụng giáo viên là nhu cầu thiết yếu để đáp ứng với điều kiện thực tế. Tuy nhiên, việc tinh giản biên chế bộ máy hành chính nhà nước đang triển khai quyết liệt, trong đó có việc tinh giản biên chế giáo viên, do đó cần phải được xem xét thận trọng, nếu không việc thiếu giáo viên trong thời gian tới là không thể tránh khỏi.
Kỳ tuyển sinh vừa qua, học sinh cuối cấp không còn mặn mà với ngành sư phạm nên không ưu tiên nộp hồ sơ dự tuyển, do đó, nhiều trường sư phạm do thiếu sinh viên phải tái cơ cấu, giải thể hoặc sáp nhập nhiều cơ sở đào tạo lại với nhau để hoạt động. Bên cạnh đó, chế độ, chính sách cho giáo viên hiện chưa đảm bảo trang trải cuộc sống.
Mặt khác, tình trạng một số giáo viên đang công tác ở địa phương miền núi, vùng sâu, vùng xa…mặc dù, được hưởng các chế độ đãi ngộ của nhà nước nhưng môi trường làm việc khó khăn, thiếu điều kiện sinh hoạt, ảnh hưởng đến cuộc sống gia đình, vì vậy, đã có những giáo viên ở đây xin nghỉ việc hoặc xin ra khỏi biên chế.
Ngoài ra, tình trạng tuyển dụng giáo viên ở một số địa phương xảy ra tiêu cực; tuyển dụng thiếu công khai, minh bạch hoặc sắp xếp công việc theo kiểu “quan hệ, tiền tệ”… cũng là những yếu tố tác động không nhỏ vào nghề giáo hiện nay.
Để khắc phục tình trạng thiếu giáo viên cần phải thực hiện đồng bộ các giải pháp như đánh giá chính xác nhu cầu tuyển dụng, khắc phục tình trạng tiêu cực trong việc tuyển dụng giáo viên của các địa phương; nâng cao chất lượng đào tạo và tăng cường hỗ trợ sinh viên theo học các trường sư phạm; hạn chế việc tinh giản biên chế giáo viên; bổ sung đủ biên chế giáo viên mần non; nâng cao chế độ, chính sách cho giáo viên…
Có như vậy, mới khắc phục tình trạng thiếu giáo viên đang có chiều hướng gia tăng như hiện nay.
