Khiêu khích quân sự có chủ ý?
Nhà lãnh đạo Triều Tiên Kim Jong-un tuyên bố sẽ hủy cuộc gặp gỡ mang tính đột phá này nếu Mỹ vẫn nhấn mạnh về vấn đề “cấm hạt nhân đơn phương”. Tuyên bố này được nhà đàm phán giải trừ vũ khí của Triều Tiên đưa ra chỉ vài giờ sau khi truyền thông nước này cảnh báo cuộc gặp cấp cao này có thể bị hủy bỏ để phản ứng lại cuộc tập trận chung giữa Mỹ và Hàn Quốc sắp tới.
Cảnh báo này khiến các quan chức chính quyền Tổng thống Donald Trump lại đau đầu vì những tranh luận nội bộ về việc liệu có phải ông Kim đang xây dựng một rào cản mới nghiêm trọng hơn hay không.
Trong một tuyên bố gần đây, Thứ trưởng Bộ Ngoại giao Triều Tiên Kim Kye-Kwan đã bác bỏ yêu cầu của phía Mỹ đòi hỏi Triều Tiên giải thể nhanh chóng chương trình hạt nhân, giống như Libya 15 năm trước. “Nếu Mỹ vẫn cố ép chúng tôi và buộc phải đơn phương hủy bỏ hạt nhân, thì chúng tôi không còn quan tâm gì đến một cuộc đối thoại và không thể không xem xét lại việc tham gia Hội nghị thượng đỉnh Triều Tiên – Mỹ”, tuyên bố này nêu rõ.
“Các nhà chức trách Hàn Quốc và Mỹ đã đưa một lực lượng không quân lớn chống lại chúng tôi, ngay trước khi tờ tuyên bố chung Liên Triều kịp ráo mực”, cơ quan Thông tấn Trung ương Triều Tiên tuyên bố và nhấn mạnh: “Chúng tôi vẫn có một giới hạn nhất định cho thiện chí của mình”. Cơ quan này nói thêm: “Chúng tôi sẽ theo dõi chặt chẽ thái độ của chính quyền Mỹ và Hàn Quốc” và tuyên bố rằng, cuộc tập trận không quân chung, được gọi là Max Thunder, là một “sự khiêu khích quân sự có chủ ý”, vi phạm tuyên bố thượng đỉnh Liên Triều. Theo Triều Tiên, Mỹ và Hàn Quốc huy động lực lượng gồm 100 máy bay trong cuộc tập trận để “thực hiện một cuộc không kích trước” và “giành chiến thắng trong không trung”.
Vẫn là đất nước “khó lường
Trước đó, Triều Tiên đã tỏ thái độ khá linh hoạt về các cuộc tập trận quân sự và dường như đã gạt bỏ các khó khăn để hướng tới cuộc đối thoại Mỹ - Triều Tiên. Tuy nhiên, Triều Tiên cũng đưa ra sự phản đối với cuộc tập trận không quân chung giữa Mỹ và Hàn Quốc để trì hoãn một cuộc gặp gỡ cấp cao với Hàn Quốc, vốn được lên kế hoạch cho thứ Tư tuần này.
Trong lúc Nhà Trắng đang sôi nổi thảo luận và đánh giá về tuyên bố của Triều Tiên, thì Bộ Ngoại giao nước này cho biết chưa có gì thay đổi trong kế hoạch cuộc họp thượng đỉnh được dự tính vào ngày 12/6, đồng thời chỉ ra rằng trước đó, ông Kim đã chấp thuận các cuộc tập trận theo kế hoạch.
Tuyên bố của Triều Tiên đã gây bất ngờ và căng thẳng ngay trong trong những ngày mà quan hệ giữa hai nước trên bán đảo Triều Tiên đang ấm dần lên, đặc biệt là cuộc họp thượng đỉnh giữa ông Kim và Tổng thống Hàn Quốc Mooon Jae-in ngày 27/4 vừa qua, cũng như tuyên bố tiếp tục củng cố hòa bình khu vực của hai nguyên thủ quốc gia này.
Sự hoang mang gây nên bởi tuyên bố mới từ phía Triều Tiên cho thấy, nguy cơ rủi ro đối với ông Trump khi làm việc với nhà lãnh đạo của Triều Tiên. Nó cũng nhắc nhở rằng sau tất cả những nụ cười trước ống kính máy ảnh của ông Kim và những cử chỉ ngoại giao gần đây, thì Triều Tiên vẫn là một đất nước không thể đoán trước.