Những học sinh đạt được thành công lớn trong học tập và sự nghiệp không chỉ là những người có điểm số cao mà quan trọng hơn, họ biết học đúng cách, tức là học theo một lộ trình phù hợp với năng lực, sở thích và mục tiêu cá nhân.
Tiến sĩ Robert Mullins, Hiệu trưởng Trường quốc tế Bắc Mỹ (SNA) Nam Sài Gòn Campus, chia sẻ trong cuộc trò chuyện trên podcast VietSuccess: "Điều quan trọng nhất trong giáo dục không phải là bảng xếp hạng, mà là việc tìm ra một môi trường có thể giúp học sinh phát huy tối đa năng lực của mình".
Dưới đây là một số yếu tố quyết định sự thành công của một học sinh trong học tập và sự nghiệp:
Đi đúng hướng quan trọng hơn điểm số
Việc học tập không chỉ là chạy theo thành tích, mà cần có chiến lược phù hợp với từng học sinh. Một lộ trình học tập cá nhân hóa giúp học sinh phát huy thế mạnh của mình, đồng thời vẫn đảm bảo đạt được mục tiêu lâu dài.
Nghiên cứu từ Harvard Graduate School of Education cho thấy, học sinh có kế hoạch học tập cá nhân hóa từ sớm có tỷ lệ trúng tuyển vào đại học mục tiêu cao hơn 30% so với những học sinh chỉ tập trung vào điểm số.
Do đó, học đúng hướng quan trọng hơn học nhanh. Một chiến lược bài bản không chỉ giúp học sinh ứng tuyển vào đại học thành công, mà còn giúp các em sẵn sàng cho hành trình nghề nghiệp dài hạn.
Ví dụ, hai học sinh có chung mục tiêu vào một trường đại học danh giá có thể có hai con đường hoàn toàn khác nhau. Lan Anh, một học sinh có năng khiếu về khoa học tự nhiên, đặt mục tiêu theo học ngành Kỹ thuật Máy tính tại một đại học top đầu. Lộ trình của cô tập trung vào môn Toán nâng cao, Vật lý, lập trình kết hợp với các dự án nghiên cứu khoa học và tham gia các cuộc thi STEM.
Trong khi đó, Quang Minh ngược lại, yêu thích truyền thông và báo chí. Cậu tập trung vào kỹ năng viết, hùng biện, các khóa học về phân tích truyền thông, đồng thời tham gia hoạt động báo chí sinh viên và các cuộc thi tranh biện quốc tế.
Cả Lan Anh và Quang Minh đều có cơ hội vào đại học top nhưng lộ trình của mỗi người được cá nhân hóa theo thế mạnh của họ.
Tam giác giao tiếp: Phụ huynh – Nhà trường – Học sinh
Khảo sát của Trung tâm Dự báo nhu cầu nhân lực và Thông tin thị trường lao động TPHCM (2019) cho thấy, khoảng 60% sinh viên lựa chọn sai ngành học ngay từ đầu, phần lớn vì chịu ảnh hưởng từ gia đình. Trong khi đó, 75% sinh viên thiếu hiểu biết về ngành, nghề đã chọn, dẫn đến tình trạng mất động lực học tập và không có sự chuẩn bị phù hợp cho tương lai.
Con số này phản ánh thực tế rằng, nhiều học sinh không được trang bị đủ thông tin để tự đưa ra quyết định, mà thay vào đó, đi theo lựa chọn của cha mẹ hoặc xu hướng ngành nghề đang "hot" trên thị trường. Điều này không chỉ khiến các em dễ chán nản khi vào đại học, mà còn ảnh hưởng lâu dài đến sự nghiệp sau này.
Học sinh sẽ dễ thành công hơn nếu được tiếp cận một môi trường giáo dục giao tiếp cởi mở, nơi phụ huynh, nhà trường và học sinh cùng nhau thảo luận và tìm ra con đường phù hợp nhất cho từng cá nhân. Thay vì áp đặt, phụ huynh cần đồng hành; thay vì chỉ đạo, giáo viên cần lắng nghe.
Ai cũng có cơ hội thành công
Một trong những yếu tố quyết định thành công trong học tập không phải là học được bao nhiêu, mà là học sinh có tò mò và chủ động tìm hiểu thông tin hay không.
Theo một nghiên cứu của OECD, học sinh có tư duy phản biện và khả năng tự học cao có tỷ lệ thành công trong đại học cao hơn 47% so với học sinh chỉ dựa vào điểm số. Học sinh chủ động đặt câu hỏi và tự tìm kiếm câu trả lời sẽ hiểu sâu hơn và ứng dụng tốt hơn những gì mình học.
Các trường đại học hàng đầu như Stanford, MIT, Harvard đánh giá cao những học sinh có câu chuyện cá nhân mạnh mẽ, không ngại thử thách và luôn chủ động tìm tòi cái mới.
Một ví dụ thực tế là Jack Andraka, học sinh trung học người Mỹ, đã phát minh ra một phương pháp phát hiện ung thư tuyến tụy sớm khi mới 15 tuổi. Jack không chỉ học giỏi các môn khoa học mà luôn đặt câu hỏi và thử nghiệm, dù ban đầu không ai tin tưởng một cậu học sinh trung học có thể làm được điều này.
Điều này cho thấy, thành công không chỉ dành riêng cho một nhóm nhỏ học sinh xuất sắc. Bất kỳ học sinh nào cũng có thể bước vào cánh cửa vào đại học hàng đầu thế giới, đạt được các thành tựu trong công việc và cuộc sống nếu có chiến lược học tập đúng đắn và sự chuẩn bị kỹ lưỡng từ sớm, với sự hỗ trợ đúng đắn và kịp thời từ phía nhà trường và gia đình.
Quý độc giả có thể xem toàn bộ chia sẻ về chủ đề này từ Tiến sĩ Robert Mullins, Hiệu trưởng trường quốc tế Bắc Mỹ (SNA) trên podcast Vietsuccess.
