Hoàng Long Hải là một người thực hành nghệ thuật trẻ tuổi, mong muốn tìm tòi và thử nghiệm cách biểu hiện hội họa qua việc khai thác những chủ đề nội tâm nhẹ nhàng, sâu sắc nhưng đầy tính cuốn hút. Long Hải tập trung vào những điều chân thực trong cuộc sống của một chàng trai thế hệ “Z” 18 tuổi - những tương tác giữa người với người, cùng những ký ức lắng đọng đầy rung cảm.
Nghệ thuật không gò ép
Triển lãm mang tên “Dáng hình thủy tinh” diễn ra đến hết ngày 17/12 tại tầng 3, Nhà triển lãm Mỹ Thuật (16 Ngô Quyền, Hoàn Kiếm - Hà Nội). Một khoảng thời gian khá ngắn ngủi để họa sĩ trẻ đưa các tác phẩm của mình đến với công chúng, cũng mong manh như chính tên của triển lãm.
Hoàng Long Hải sinh năm 2003, là cựu học sinh Trường Quốc tế Anh - Việt Hà Nội. “Dáng hình thủy tinh” là triển lãm cá nhân đầu tiên của họa sĩ, trưng bày 10 tác phẩm mỹ thuật và 1 video art được tác giả sáng tác trong năm 2021 – khoảng thời gian giãn cách xã hội vì đại dịch Covid-19.
Họa sĩ Lê Thiết Cương nhận xét rằng, nghệ thuật thì ở ngay quanh mình, ở trong những cái hàng ngày và ở ngay trong bản thân. Ấy thế nhưng con đường đi đến nghệ thuật thì lại rất dài. Dài đến mức, hiểu như ý của nhà Phật: Không có con đường đến niết bàn. Niết bàn là con đường.
Niết bàn - nghệ thuật là bến, là bờ bên kia nhưng để đến được cái bến ấy, để “sang sông” thì có trăm ngàn cách, chẳng ai giống ai. Mỗi thân mỗi phận, mỗi nợ mỗi duyên, mỗi người chọn một ga khởi hành cho riêng mình, chọn một lối đi cho mình.
Như đã nói, hạnh phúc là ở ngay trên con đường đến với nghệ thuật. Dễ đấy mà cũng khó khăn làm sao. Nhưng ngẫm cho thấu đáo thì chọn thế nào được. Mỗi người một tạng, cái tạng tính của mình thế nào thì nó sẽ đưa đẩy mình vào con đường đó.
Có hai điều không nên và không thể cố là yêu và làm nghệ thuật. Cố là bất tự nhiên, trong khi nghệ thuật thì làm cả đời, cố thì cũng được nhưng chắc chỉ được vài lần. Tự nhiên là ban đầu mà cũng là chung cuộc.
Đưa ra một góc nhìn sâu sắc hơn về chủ đề của những ký ức ẩn hiện trong tâm thức, nghệ sĩ trẻ Hoàng Long Hải khám phá những sự thật đơn giản của con người khi bước ra khỏi sự đắm chìm trong cảm xúc.
“Làm nghệ thuật là làm mình, có sao thì vẽ vậy, viết vậy, là về với mình. Hoàng Long Hải không cố ý làm nghệ thuật. Thích thì tập đàn, thích thì làm thơ, nghe nhạc, đọc sách, thích thì thiết kế (graphic design), chụp ảnh”, họa sĩ Lê Thiết Cương nhận định.
Mong manh phận người
Là một nghệ sĩ trẻ, lẽ thông thường nhiều người hay “đao to búa lớn”, nhưng Hoàng Long Hải gần như ngược lại. Khá âm thầm và khép kín, họa sĩ sống và vẽ tự nhiên như bản năng.
Sự tự nhiên, không gò ép của Hoàng Long Hải khiến họa sĩ Lê Thiết Cương đồng tình: “Chất liệu đâu quá quan trọng, sơn dầu trên toan cũng được mà sơn nước trên toan cũng hay nếu chất liệu ấy hòa được vào cảm xúc của mình, thậm chí là băng dính, lá khô”.
Những bức tranh của Hải đều là đen trắng và ghi nhưng dưới những đen trắng ấy là những câu chuyện, nhỏ thôi của Hải, là vui buồn, được mất, thăng trầm…
Đó là nền móng để những bức tranh “đứng” vững trong thế giới mênh mông của nghệ thuật. Nó làm cho những mảng đen trắng thành mầu. Nó làm nên hình dáng của thủy tinh - vỡ cũng tự nhiên.
Bên cạnh hội họa, Long Hải nhận thức âm nhạc là một ngôn ngữ truyền đạt song song cùng hiệu ứng thị giác của tác phẩm để tạo ra một trải nghiệm hoàn thiện nhất về mặt cảm xúc.
Trong quá trình thực hành đời sống, Long Hải luôn đề cao tính quan sát, nghiên cứu và có ý thức xây dựng đời sống của mình luôn phong phú và mới mẻ - điều này có sức ảnh hưởng đến tính chất thử nghiệm về cách trình bày mạch câu chuyện của “Dáng hình thủy tinh”.
Họa sĩ trẻ làm nghệ thuật bằng nhiều loại hình, nghiêng về đa phương tiện, và thường là chất liệu tổng hợp. “Tôi thích chất phóng khoáng của sơn nước, tuy nghệ thuật của tôi hầu hết là hai màu trắng – đen. Tôi tin rằng khoảng lặng ở giữa của màu xám là nơi ký ức và cảm xúc mãnh liệt con người được trú ngụ. Đối mặt với chủ đề nội tâm con người, tôi chọn cách đối xử với chúng thật nhẹ nhàng, nhưng minh bạch”, Hoàng Long Hải chia sẻ.
Công chúng ngắm những những bức tranh đen – trắng, thi thoảng điểm xuyết một màu khác lạ với những gương mặt người thảng thốt. Con người như những bóng ma, vật vờ trong một thế giới đen – trắng lẫn lộn. Để rồi qua đó, một thông điệp được gửi đến hiện thực “đánh thức” những đắm chìm mê luỵ của chúng ta.
Qua “Dáng hình thủy tinh”, Long Hải tìm hiểu về ranh giới mong manh giữa sự sâu sắc và vô vị khi con người đối mặt với bóng tối của bản thân. Đi sâu vào trong thế giới nội tâm của nghệ sĩ, khi khán giả lựa chọn nhìn xuyên qua vỏ bọc của sự hỗn loạn, không hoàn hảo và tối tăm để khám phá một sự thật đẹp đẽ: Những tâm hồn luôn thật mong manh nhưng đầy rung cảm.
Con người, suy cho cùng cũng chỉ là những sinh linh bé nhỏ trong bàn tay tạo hoá. Thiên tai, dịch bệnh với sức mạnh vô tận mới khiến con người nhận ra mình đang ở đâu trong vũ trụ bao la. Và, giữa con người với nhau – hiếm khi tự nhận ra sự khiêm tốn của phận người.
Như những bức tượng thủy tinh, những câu chuyện, trải nghiệm đời sống, quá khứ của con người luôn thật thuần khiết trong trái tim, nhưng đôi khi những điều tuyệt đẹp ấy chỉ cần được nâng niu là đủ.