Gỡ “điểm nghẽn” vùng khó

Nằm dọc tuyến biên giới của tỉnh An Giang, xã Vĩnh Gia nhiều năm qua đã đối mặt với những thách thức trong việc duy trì sĩ số, giữ chân học sinh đến trường. Điều kiện kinh tế khó khăn, hạ tầng giáo dục thiếu đồng bộ, khoảng cách địa lý xa xôi đã trở thành những rào cản lớn.

Theo ông Huỳnh Văn Minh, Phó Chủ tịch UBND xã Vĩnh Gia (tỉnh An Giang), dù cấp ủy, chính quyền địa phương luôn quan tâm, chỉ đạo sát sao công tác giáo dục, song trên thực tế, việc huy động học sinh đến trường vẫn gặp nhiều khó khăn.

“Phần lớn người dân sống bằng nghề nông, thu nhập không ổn định nên chưa thật sự quan tâm đúng mức đến việc học của con em. Một bộ phận phụ huynh còn tư tưởng cho con nghỉ học sớm để phụ giúp gia đình hoặc đi làm ăn xa”, ông Minh cho biết.

Bên cạnh khó khăn về kinh tế, cơ sở vật chất trường lớp trên địa bàn xã cũng chưa đáp ứng nhu cầu thực tế. Một số điểm trường nhỏ lẻ, xuống cấp, thiếu phòng học chức năng, sân chơi, trang thiết bị học tập chưa được đầu tư đồng bộ. Điều kiện tổ chức học bán trú, nội trú còn nhiều hạn chế, trong khi không ít học sinh lại ở xa trung tâm.

Một “điểm nghẽn” khác là tình trạng thiếu giáo viên cục bộ ở một số bộ môn. Nhiều thầy cô phải công tác xa nhà, điều kiện sinh hoạt khó khăn, phần nào ảnh hưởng đến chất lượng giảng dạy và công tác vận động học sinh đến lớp.

Cô Phan Thị Tuyết Minh, giáo viên Trường THCS Lương An Trà (xã Vĩnh Gia), không giấu được sự xúc động khi nhắc về học trò: “Nhìn các em tự đi học trong mùa mưa, nhà xa, phương tiện thiếu thốn, giáo viên chủ nhiệm như tôi rất xót xa. Nhiều em vì đi học xa quá mà chán nản, rồi gia đình khó khăn nên đành phải nghỉ học giữa chừng”.

Theo cô Tuyết Minh, nhiều năm nay, Ban Giám hiệu và giáo viên chủ nhiệm phải “lặn lội” đến từng nhà vận động học sinh ra lớp. Có những em ở rất xa, đường đi hiểm trở, không có phương tiện, phải đi nhờ bạn bè. Không ít trường hợp gia đình gửi con cho ông bà vì đi làm ăn xa, việc đưa đón gần như không thể.

Không chỉ học trò, các thầy cô cũng đối mặt với nhiều gian truân. Nhà cô Tuyết Minh cách trường hơn 75km, nên cô phải bám trụ tại nhà công vụ suốt 13 năm ròng để gieo chữ. Cơ sở vật chất xuống cấp, thiếu phòng chức năng và trang thiết bị cũng trở thành rào cản trong việc nâng cao chất lượng dạy và học.

Kỳ vọng từ ngôi trường nội trú liên cấp

Giai đoạn 2025 - 2026, tỉnh An Giang triển khai xây dựng 3 trường học tại 3 xã biên giới, với tổng vốn dự kiến khoảng 388,794 tỷ đồng. Các trường đã được khởi công đồng loạt vào ngày 9/11 vừa qua.

Trong đó, Trường Nội trú Liên cấp Tiểu học - THCS Vĩnh Gia được hình thành trên cơ sở sáp nhập Trường Tiểu học B Lương An Trà và Trường THCS Lương An Trà; dự kiến với 45 lớp học, đáp ứng nhu cầu học tập cho khoảng 1.500 học sinh, trong đó có khoảng 600 học sinh nội trú.

Ông Huỳnh Văn Minh nhận định, việc hình thành trường nội trú liên cấp là chủ trương lớn, đúng đắn của Đảng và Nhà nước, phù hợp với điều kiện thực tế của các xã biên giới, trong đó có Vĩnh Gia.

“Khi trường đi vào hoạt động sẽ tạo điều kiện học tập ổn định, lâu dài cho học sinh vùng biên, từ chỗ ăn, chỗ ở đến không gian sinh hoạt, vui chơi. Quan trọng hơn là giảm tình trạng học sinh bỏ học giữa chừng, góp phần giúp địa phương hoàn thành chỉ tiêu huy động học sinh trong những năm tới”, ông Minh nhấn mạnh.

Việc hình thành trường nội trú liên cấp không chỉ giải quyết nỗi lo về chỗ ở cho học sinh mà còn tạo môi trường làm việc lý tưởng cho đội ngũ giáo viên.

Cô Tuyết Minh xúc động chia sẻ: “Ở vùng sâu, vùng biên giới như Vĩnh Gia, chúng tôi chưa bao giờ dám nghĩ địa phương mình sẽ có một ngôi trường đồng bộ, hiện đại, rộng rãi và khang trang như vậy. Việc xây dựng trường nội trú là niềm mơ ước suốt nhiều năm của giáo viên và là niềm hân hoan lớn lao của học sinh nơi đây”.

Đến nay, ước mơ ấy không còn xa vời mà đang dần trở thành hiện thực. Chỉ trong thời gian ngắn nữa, bước vào năm học mới, thầy và trò nơi đây sẽ được giảng dạy, học tập trong một ngôi trường hiện đại.

“Giáo viên cũng được bố trí chỗ ở ổn định. Chúng tôi tiết kiệm được thời gian và chi phí đi lại, có không gian sinh hoạt chung, thuận tiện trong việc trao đổi chuyên môn và tập trung đổi mới phương pháp, từ đó nâng cao chất lượng dạy học”, cô Tuyết Minh phấn khởi nói.

Dưới góc độ quản lý, ông Phạm Thanh Bình, Hiệu trưởng Trường THCS Lương An Trà (xã Vĩnh Gia), cho rằng việc khởi công xây dựng trường nội trú liên cấp đã mang lại niềm hy vọng và động lực to lớn cho tập thể cán bộ, giáo viên và học sinh; nhất là đảm bảo công bằng trong tiếp cận tri thức cho học sinh vùng sâu, vùng xa, vùng biên giới.