Những kết quả bất ngờ mà nhóm thám hiểm hang động thu được đã mở ra nhiều cơ hội nghiên cứu của giới khoa học và đánh thức nguồn tài nguyên thiên nhiên vô giá trong “vương quốc hang động” của Việt Nam
Sức hút của “vương quốc hang động”
Ông Trần Tiến Dũng - Phó Chủ tịch UBND tỉnh Quảng Bình cho biết: Kế hoạch lặn khảo sát, thám hiểm sông ngầm trong hang Sơn Đoòng - hang động lớn nhất thế giới được tỉnh thực hiện với sự tham gia của bốn chuyên gia lặn đến từ Hiệp hội Hang động Hoàng gia Anh và Công ty TNHH MTV Chua me đất.
Nhóm thám hiểm là bốn chuyên gia quốc tịch Anh, thuộc top 5 chuyên gia lặn hang động giỏi nhất thế giới do ông Howard Limbert dẫn đầu.
Cả bốn người từng lặn cứu hộ đội bóng nhí Lợn Hoang ở Chiang Rai (Thái Lan) tháng 7/2018. Người ít nhất cũng đã có từ 13 năm làm công tác thám hiểm, người nhiều nhất đã có 40 năm kinh nghiệm lặn thám hiểm hang động.
Theo khẳng định của ông Trần Tiến Dũng: “Quảng Bình được mệnh danh là “vương quốc hang động”. Chúng tôi đã thiết kế được nhiều tour du lịch sinh thái, du lịch biển, du lịch văn hóa - lịch sử, tâm linh, lặn ở sông ngầm… Những tour, tuyến du lịch cuốn hút, đưa lại cho du khách nhiều lựa chọn.
Kết quả chuyến khảo sát mới này của nhóm thám hiểm đã góp phần mở ra một chương mới cho việc xác lập vị thế của Vườn quốc gia Phong Nha - Kẻ Bàng và thúc đẩy phát triển tuyến du lịch mạo hiểm tại Quảng Bình”.
Chia sẻ về quá trình thám hiểm hang động tại Việt Nam, ông Howard Limbert cho biết: “Sau 29 năm làm việc tại Việt Nam, nhóm thám hiểm đã tìm kiếm và khảo sát được 352 hang động, tập trung tại khu vực Vườn quốc gia Phong Nha - Kẻ Bàng. Tuy nhiên, đó mới chỉ là 30% khu rừng và dãy núi đá vôi được khảo sát, do đó hàng năm nhóm thám hiểm của chúng tôi vẫn tổ chức các đợt khảo sát mới”.
Với kinh nghiệm của mình, ông Howard Limbert dự đoán, trong Sơn Đoòng có một sông ngầm nối với hang Thung. Sơn Đoòng hiện mới khảo sát hang khô, riêng hệ thống sông ngầm vẫn cất giấu nhiều điều bí ẩn.
Hang Sơn Đoòng dài 9km, thể tích 38,5 triệu m3. Chếch về Tây Nam hang Sơn Đoòng là hang Thung, dài 3,3km, thể tích 1,6 triệu m3. Hang Thung cũng có hệ thống hang ngầm đa dạng. Các chuyên gia nghi ngờ có sự kết nối giữa hai hang qua hệ thống sông ngầm dài 600m.
Chuyến thám hiểm sông ngầm Sơn Đoòng vừa được thực hiện với mục tiêu tìm ra đoạn hang ngầm nối giữa hang Sơn Đoòng và hang Thung cách nhau 600m. Nhận định ban đầu là khi đạt độ sâu 25m thì đoạn sông ngầm bên trong hang Sơn Đoòng sẽ chạy ngang để nối với dòng sông ngầm bên trong hang Thung. Nếu thành công, hang Thung sẽ trở thành một bộ phận của hang Sơn Đoòng, giúp nâng chiều dài hang Sơn Đoòng từ 9 lên 12,3km, thể tích từ 38,5 triệu m3 lên 40,1 triệu m3.
 |
|
Bí ẩn mời gọi và thách thức
Tuy nhiên, kết quả thực tế hoàn toàn khác dự đoán ban đầu và đang mở ra những thách thức và cơ hội khám phá mới. Khi nhóm chuyên gia đo độ sâu của dòng sông ngầm bằng dây thì đáy của dòng sông ngầm bên trong Sơn Đoòng nằm ở độ sâu 93m, ở độ sâu này thì không thể dùng bình lặn nén khí thông thường. Các chuyên gia lặn phải tìm kiếm các điểm trần hang ngầm với độ sâu khoảng 40 - 50m để có thể dùng bình khí nén hiện tại cùng với hệ thống rebreath mới có thể lặn bên dưới hang ngầm nhiều giờ liền. “Nhóm lặn đã thực hiện đợt lặn ở độ sâu tối đa 77m là độ sâu điều kiện thực tế cho phép để tìm kiếm lối thông qua hang Thung song vẫn chưa thể tìm thấy điểm nối vì độ sâu của hang vẫn tiếp tục sâu hơn. Các chuyên gia buộc phải dừng lại vì cần thiết bị phù hợp hơn”, ông Jason Mallison, thành viên nhóm lặn chia sẻ. Tuy nhiên, các chuyên gia đã phát hiện ra một hệ thống hang ngầm (tunnel) nằm ở độ sâu 60m, càng sâu hệ thống hang ngầm càng mở rộng ra. Ở độ sâu này đã sâu hơn mực nước biển tại vị trí lặn. Với phát hiện này thì hang Sơn Đoòng hay Phong Nha – Kẻ Bàng lại trở thành điều bí ẩn đối với các chuyên gia hang động và các nhà khoa học.
Ngoài việc tiến hành lặn ở dòng sông ngầm bên trong hang Sơn Đoòng, các chuyên gia còn khảo sát tại khu vực suối Nước Mooc bên trong Vườn quốc gia Phong Nha - Kẻ Bàng và tại độ sâu 74 m họ cũng buộc phải dừng lại vì thiếu thiết bị an toàn. Như vậy, theo nhận định của các chuyên gia lặn hang, ngoài dòng sông ngầm bên trong hang Sơn Đoòng, hệ thống hang động đá vôi tại Phong Nha - Kẻ Bàng được chia thành 3 tầng, hang khô, hang nước có dòng chảy và hệ thống hang ngầm nằm ở độ sâu trên 93m. Các chuyên gia đã tính đến phương án dùng bình ký heli (Helium) để có thể lặn sâu 120m đến 200m trong lần khảo sát sau này.
Kết quả khảo sát mở ra khám phá mới về hệ thống hang ngầm nằm ở độ sâu trên 90m, đồng thời mở cánh cửa cho các nhà thám hiểm khảo sát thêm hệ thống hang động nằm sâu bên dưới lòng đất tại Quảng Bình.
