Hát Soọng cô của người Sán Dìu ở Vĩnh Phúc là loại hình trình diễn dân gian đặc sắc ra đời trong lao động, sản xuất và sinh hoạt được cộng đồng người Sán Dìu và được gìn giữ cho đến ngày nay.
Hát Soọng cô chủ yếu là phần đối đáp giao duyên, sau đó là phần hát trong đám cưới. Soọng cô được hát theo sách, có bài bản sẵn. Người đi hát phải thuộc sách hát, họ dẫn câu hát trong sách ra để hát đố, người đáp cũng trích ra những câu hợp cảnh hợp tình để hát đáp câu hỏi.
Họ hát những câu hát nói về tình yêu lứa đôi, thiên nhiên, ca ngợi tình nghĩa thuỷ chung vợ chồng, ca ngợi công lao ông bà, cha mẹ, răn dạy con người sống có đức, có nhân, có hiếu… khi cất lên nghe thật dặt dìu, réo rắt, lúc ngân cao, lúc trầm ấm làm say đắm lòng người.
Đại diện lãnh đạo tỉnh Vĩnh Phúc trao Bằng Chứng nhận di sản cho các huyện. Ảnh: Nhật Ánh |
Tại buổi lễ, đại diện Cục Di sản văn hóa Việt Nam công bố Quyết định số 4069/QĐ-BVHTTDL ngày 30/10/2018 của Bộ trưởng Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch về việc công bố Danh mục di sản văn hóa phi vật thể quốc gia. Trong đó, Soọng cô của người Sán Dìu ở các huyện của tỉnh Vĩnh Phúc gồm: Lập Thạch, Tam Đảo, Bình Xuyên và thành phố Phúc Yên thuộc loại hình nghệ thuật trình diễn dân gian là 1 trong 8 di sản văn hóa phi vật thể quốc gia được công nhận đợt này.
Hiện nay, trên địa bàn tỉnh Vĩnh Phúc có hơn 30 câu lạc bộ hát Sọong cô, phân bố chủ yếu ở những địa bàn có nhiều đồng bào dân tộc Sán Dìu sinh sống như thành phố Phúc Yên, huyện Tam Đảo, Lập Thạch với trên 1.000 thành viên tham gia.
Số nghệ nhân người Sán Dìu còn nắm giữ và thực hành di sản soọng cô chủ yếu ở độ tuổi trung niên và người già, cư trú trên địa bàn các xã: Quang Sơn, huyện Lập Thạch; Đạo Trù, Hồ Sơn, Minh Quang, Hợp Châu, huyện Tam Đảo; Trung Mỹ, huyện Bình Xuyên; Ngọc Thanh, thành phố Phúc Yên.