Những lớp học đặc biệt
Tại Trường PTDT Bán trú Tiểu học Nghiên Loan 2, lớp học đặc biệt đã được mở ra trong niềm vui hân hoan của các học viên “đặc biệt”, họ là những người ông, người bà, người mẹ đã 50, 60 tuổi, từng gác lại việc học vì cuộc sống mưu sinh, nay cắp sách đến trường với mong muốn được biết đọc, biết viết.
Bà Phương Thị Lai (sinh năm 1956) xúc động chia sẻ: “Trước kia vì hoàn cảnh gia đình nghèo quá, tôi không được đi học. Lớn lên, không biết chữ nên đi đâu cũng ngại, cũng xấu hổ. Nay được học, tôi thấy mình như được sống lại tuổi trẻ.”
Dưới sự hướng dẫn tận tình của các giáo viên, bà Lai và nhiều phụ nữ khác trong lớp đã có thể đọc báo, nhắn tin cho con cháu, tra cứu thông tin qua điện thoại, điều mà trước kia họ nghĩ cả đời này sẽ chẳng bao giờ làm được.
Còn tại xã Nghĩa tá, chị Thào Thị Mỷ (sinh năm 1979), thôn Vằng Doọc, thì tâm sự rằng, dù đôi mắt đã kém, bàn tay không còn nhanh nhẹn như thời con gái, nhưng được đi học là niềm vui lớn nhất đời.
“Giờ tôi ra chợ bán hàng, không cần nhờ người khác đọc hộ giá. Viết tên mình trong giấy tờ cũng không phải chờ cán bộ nữa. Tự mình làm được, tôi thấy tự tin và vui lắm,” chị nói.
Xóa mù chữ là quá trình khơi dậy khát vọng, mở ra cơ hội và tạo ra sự thay đổi thực chất trong đời sống của mỗi người dân. Khi biết chữ, người dân không còn bị phụ thuộc. Họ có thể tiếp cận chính sách của Đảng và Nhà nước qua sách báo, hiểu đúng và đầy đủ những quyền lợi và nghĩa vụ của mình.
Họ có thể áp dụng các tiến bộ kỹ thuật vào sản xuất nông nghiệp, học cách chăm sóc cây trồng, vật nuôi từ những hướng dẫn trên bao bì hay video hướng dẫn. Họ hiểu về pháp luật, tránh rơi vào những cái bẫy của kẻ xấu vì thiếu thông tin. Quan trọng hơn cả, họ trở nên tự tin hơn, chủ động hơn trong mọi mặt của đời sống.
Hiệu quả thiết thực
Bà Hoàng Thị Loan, Phó Hiệu trưởng Trường Tiểu học Bình Trung, xã Nghĩa Tá, tỉnh Thái Nguyên cho biết: “Mù chữ không chỉ là thiệt thòi cá nhân mà còn là một trong những nguyên nhân khiến bà con khó tiếp cận với các chính sách, khó tiếp thu kiến thức mới, ảnh hưởng đến phát triển kinh tế - xã hội.” Chính vì thế, nhà trường đã chủ động phối hợp với chính quyền địa phương để mở các lớp xóa mù chữ cho người dân.
Để lớp học phù hợp với điều kiện của người dân, nhà trường tổ chức dạy học ngoài giờ làm việc, bố trí lớp học linh hoạt về địa điểm và thời gian. Các thầy cô giáo tình nguyện tham gia giảng dạy không quản ngại khó khăn, đến từng bản, từng hộ vận động người dân đi học. Đồng thời, nhà trường cũng đề xuất các chính sách động viên kịp thời, hỗ trợ giáo viên và học viên duy trì lớp.
Sau khi hoàn thành chương trình xóa mù chữ, nhiều học viên được khuyến khích học tiếp lên lớp bổ túc văn hóa. Từ biết đọc, biết viết, họ tiếp tục học toán, học kiến thức xã hội, từng bước nâng cao trình độ dân trí. Những lớp học như thế không chỉ truyền chữ, mà còn truyền động lực, niềm tin và hy vọng.
Thực tế cho thấy, việc xóa mù chữ đã và đang mang lại hiệu quả thiết thực tại nhiều địa phương. Nhờ biết chữ, người dân có thể tham gia đầy đủ hơn vào các hoạt động xã hội, chủ động tìm kiếm cơ hội việc làm, cải thiện kinh tế gia đình. Đặc biệt, ở vùng đồng bào dân tộc thiểu số, xóa mù chữ còn góp phần gìn giữ và phát huy bản sắc văn hóa, nâng cao nhận thức cộng đồng, xây dựng nếp sống văn minh, tiến bộ.
Tuy nhiên, để công tác xóa mù chữ thực sự bền vững, rất cần sự vào cuộc mạnh mẽ hơn nữa của cả hệ thống chính trị. Cần tăng cường đầu tư về cơ sở vật chất, hỗ trợ tài liệu học tập phù hợp với từng nhóm đối tượng.
Đồng thời, cần có cơ chế đãi ngộ, động viên kịp thời đội ngũ giáo viên làm công tác xóa mù chữ. Bên cạnh đó, công tác truyền thông, vận động người dân hiểu được ý nghĩa của việc học chữ cũng cần được đẩy mạnh.
Xóa mù chữ không chỉ là hành trình mang con chữ đến với người dân, mà còn là hành trình khơi dậy khát vọng sống, ý chí vươn lên và khẳng định giá trị bản thân của mỗi người. Chữ viết có thể chỉ là những nét mực trên trang giấy. Nhưng với những con người từng một đời không biết chữ, đó là cánh cửa mở ra tri thức, là cây cầu đưa họ đến gần hơn với thế giới rộng lớn. Và phía sau mỗi lớp học xóa mù chữ, là cả một cuộc đời đang dần thay đổi.
