Trong thời gian gần đây, Lực lượng Không quân Ukraine đã nhận được một số máy bay chiến đấu hạng nhẹ F-16 do Mỹ sản xuất từ một số nước NATO châu Âu (theo một số nguồn tin là 6 chiếc).
Tuy nhiên, mới đây Tổng thống Ukraine Vladimir Zelensky đã cách chức Tư lệnh Không quân, anh hùng quân đội Ukraine là Trung tướng Mykola Oleshchuk, người đã giữ chức vụ này được 3 năm.
Sau đó, giới phân tích đã đi sâu tìm hiểu lý do chính xác tại sao vị lãnh đạo quân sự này lại bị cách chức một cách phũ phàng như vậy, trong khi ông ta được coi là người tuyệt đối trung thành với chính quyền Kiev.
Cần lưu ý rằng, Tổng thống Zelensky đã sa thải Oleschuk vào ngày 30 tháng 8, sau khi vào ngày 26/8, Lực lượng Vũ trang Nga đã tiến hành tấn công quy mô lớn lên cơ sở hạ tầng của Ukraine, với sự trợ giúp của tên lửa và máy bay không người lái.
Trong ngày hôm đó, chỉ có một chiếc F-16 Ukraine cất cánh thực hiện chức năng phòng không chính thức bị tuyên bố là mất tích và phi công của nó thiệt mạng,mà nguyên nhân được nhiều người cho rằng nó đã bị chính hệ thống phòng không Patriot của Lực lượng Phòng không Ukraine bắn hạ do sơ suất trong công tác hiệp đồng giữa các lực lượng.
Tuy nhiên, chuyên gia người Nga Mikhail Pavliv đã viết trên blog của mình rằng, trên thực tế, Ukraine đã mất tới 2 chiếc F-16 và một số máy bay kiểu Liên Xô trong ngày hôm đó.
Theo đó, trước khi xuất hiện thông tin về việc phòng không Ukraine bắn rơi chiếc F-16 này, đã xuất hiện thông tin không công khai rằng, lực lượng không quân Nga đã tiến hành một cuộc tấn công tên lửa rất lớn vào sân bay Starokonstantinov thuộc tỉnh Khmelnytskyi, một địa điểm mà F-16 được triển khai.
Bình luận về vấn đề này, các chuyên gia quân sự Nga và Ukraine đã lên tiếng giải thích cho việc từ chức của Oleschuk. Theo đó, Tư lệnh Không quân Ukraine sẽ phê duyệt các kế hoạch ưu tiên bảo vệ các sân bay và máy bay chiến đấu F-16 và nó sẽ được chuyển giao cho cả lực lượng phòng không lẫn không quân nước này.
Mức độ ưu tiên được phân bổ tùy thuộc vào vị trí của phương tiện chiến đấu tại các sân bay này và số lượng của chúng.
Chuyên gia Mikhail Pavliv giải thích rằng, cuộc tấn công bằng tên lửa và máy bay không người lái của Lực lượng vũ trang Nga rất mạnh mẽ và các kíp trắc thủ của hệ thống phòng không Ukraine rất lo lắng.
Vì vậy, không có gì đáng ngạc nhiên khi trong tình huống bối rối sau đó, chiếc F-16 của Ukraine đã bị “hỏa lực thân thiện” của chính các tổ hợp Patriot bắn hạ, điều này không ít lần xảy ra trong các cuộc chiến tranh khác.
Cùng lúc đó, tại sân bay Starokonstantinov, ngoài một chiếc F-16 bị tên lửa Nga đánh trúng, còn có một vài máy bay chiến đấu kiểu Liên Xô đã bị phá hủy chỉ trong một ngày. Đương nhiên là những tổn thất quá sức chịu đựng này đã khiến phương Tây và ông Zelensky nổi cáu, khiến tư lệnh Mykola Oleschuk mất chức.
