Tự chủ về giáo viên
Tại Thụy Điển, Ai-len và Nauy, hiệu trưởng hoàn toàn chịu trách nhiệm về việc tuyển chọn giáo viên. Bỉ, Estonia, Ireland và Vương Quốc Anh, hiệu trưởng trường học và cơ quan quản lý giáo dục (QLGD) đều tham gia vào quá trình ra quyết định tuyển chọn giáo viên.
Các quyết định kỷ luật và sa thải giáo viên (GV) là việc hiếm thấy tại các trường, thậm chí cả những trường có toàn quyền tự chủ. Điều này thường bị giới hạn bởi quy định của pháp luật trong tuyển dụng viên chức.
Tại Ý, hiệu trưởng nhà trường có thể đưa ra các quyết định kỷ luật và chịu trách nhiệm về quyết định đó, nếu tiếp tục các biện pháp kỷ luật mạnh hơn sẽ do cơ quan GD cấp cao hơn thực hiện trên cơ sở báo cáo của thanh tra nhà trường.
Trong hơn một nửa số quốc gia, nhà trường không có trách nhiệm tuyển chọn GV. Tuy nhiên, khi trường không có vai trò trong việc tuyển chọn, hiệu trưởng luôn tham gia vào quyết định này (ngoại trừ Bỉ).
Tại Thụy Điển, Iceland và Nauy, hiệu trưởng hoàn toàn chịu trách nhiệm về việc tuyển chọn GV. Ở Bỉ, Estonia, Irelan và Vương Quốc Anh, hiệu trưởng và hội đồng trường đều tham gia vào quá trình ra quyết định về GV.
Các quyết định liên quan đến GV thay thế có sự khác nhau giữa các quốc gia. Ở Pháp và Áo, hiệu trưởng trực tiếp chọn GV thay thế. Tại Đức, hiệu trưởng phối hợp với GV lựa chọn.
Tại Bỉ, khi GV vắng mặt kéo dài hơn 5 ngày thì có thể sử dụng GV thay thế (trong cộng đồng nói tiếng Đức) hoặc 10 ngày đối với hầu hết các trường hợp trong cộng đồng Pháp ngữ. Việc chọn GV thay thế do Hội đồng trường quyết định dựa trên đề xuất của hiệu trưởng.
Các quyết định được đưa ra trong trường phổ thông bị ảnh hưởng bởi bản chất của loại quyết định. Mặc dù hiệu trưởng đóng vai trò quan trọng nhưng không phải được tự quyết định tất cả các vấn đề liên quan đến quản lý của nhà trường.
Hội đồng trường có vai trò mạnh mẽ và quan trọng hợn tại các quốc gia như: Bỉ, Tây Ban Nha, Ai-len, Ý, Romania và Vương Quốc Anh. GV được tham gia vào quá trình ra quyết định ở một số khâu liên quan đến quản lý nguồn nhân lực và kinh phí của nhà trường.
Hỗ trợ tăng quyền tự chủ cho trường phổ thông
Xu hướng gần đây trong trao quyền cho các trường phổ thông là tăng tính linh hoạt, tập trung vào việc cải thiện hoạt động dạy, học và sử dụng quyền tự chủ cho các trường phổ thông tạo ra các điều kiện nhằm củng cố hoạt động của các trường.
Các cơ quan trung ương trong hệ thống giáo dục hay cơ quan QLGD có chức năng chính là thiết lập các chính sách và thủ tục, hỗ trợ các trường phổ thông để thực hiện quyền tự chủ của họ và xây dựng sự tin tưởng của cộng đồng và đảm bảo rằng văn hóa và cấu trúc của tự chủ được liên kết.
Trách nhiệm của các cơ quan QLGD trong hỗ trợ tăng quyền tự chủ cho trường phổ thông có thể là: Xây dựng khung pháp lý và chính sách hỗ trợ các trường phổ thông để thực hiện quyền tự chủ ra quyết định; Cung cấp hệ thống quản lý dữ liệu hỗ trợ các trường phổ thông để quản lý hiệu quả nguồn lực và ra quyết định chiến lược;
Quản lý quá trình thực hiện trách nhiệm của trường phổ thông, hỗ trợ các trường phổ thông giám sát việc thực hiện và xác định các lĩnh vực cần cải thiện; Khuyến khích và hỗ trợ các trường phổ thông để thực hiện quyền hạn ra quyết định cấp trường; Giám sát quá trình chuyển đổi sang quyền tự chủ cao hơn của trường phổ thông và phổ biến các ví dụ về các trường hợp thực hiện sáng tạo, sẵn sàng chuyển sang tự chủ;
Cung cấp các thông tin hiệu quả, công bằng về kết quả của các trường phổ thông; Hỗ trợ xây dựng năng lực của các cán bộ quản lý, giáo viên, hội đồng trường; Khuyến khích, hỗ trợ, thúc đẩy các trường phổ thông và sự đổi mới hệ thống lãnh đạo giáo dục.
