Giáo dục là chiếc chìa khóa thoát nghèo
Ở xã biên giới Si Pa Phìn (tỉnh Điện Biên), cái nghèo không chỉ hiện hữu qua thu nhập thấp hay điều kiện sản xuất khó khăn, mà còn nằm ở những hạn chế về trình độ dân trí và cơ hội học tập.
Nhiều năm trước, việc duy trì sĩ số học sinh, nhất là ở các bản xa trung tâm, luôn là bài toán không dễ giải khi đường sá cách trở, đời sống người dân còn nhiều thiếu thốn.
Nhận thức rõ điều đó, địa phương xác định giáo dục là một trong những trụ cột quan trọng để thoát nghèo bền vững. Khi trẻ em được đến trường đầy đủ, được trang bị kiến thức và kỹ năng cơ bản, vòng luẩn quẩn của nghèo đói truyền đời mới có cơ hội được tháo gỡ từ gốc.
Những năm gần đây, hệ thống trường lớp trên địa bàn được rà soát, sắp xếp phù hợp với thực tế; cơ sở vật chất từng bước được đầu tư theo hướng kiên cố hóa, đáp ứng tốt hơn nhu cầu dạy và học.
Các điểm trường lẻ được quan tâm, học sinh vùng xa được tổ chức bán trú, góp phần giảm áp lực đi lại và tạo điều kiện duy trì việc học lâu dài. Mục tiêu vận động học sinh trong độ tuổi đến trường được đặt lên hàng đầu, coi đó là thước đo quan trọng của chất lượng giáo dục cơ sở.
Không dừng lại ở việc duy trì sĩ số, Si Pa Phìn từng bước nâng cao chất lượng dạy học, hướng tới xây dựng môi trường giáo dục bền vững, tạo tiền đề cho sự phát triển lâu dài của địa phương.
Người thầy nơi vùng cao giữ lửa học đường
Muốn nâng cao dân trí, không thể thiếu vai trò của đội ngũ thầy cô giáo. Ở Si Pa Phìn, những người thầy vùng cao vẫn ngày ngày lặng lẽ bám trường, bám lớp, vượt qua nhiều khó khăn về điều kiện sinh hoạt và giảng dạy để mang con chữ đến với học sinh.
Tinh thần ấy được thể hiện rõ trong buổi tọa đàm kỷ niệm Ngày Nhà giáo Việt Nam vừa qua do UBND xã tổ chức. Không khí buổi gặp mặt không nặng về nghi thức, mà đậm chất chia sẻ, tri ân những nỗ lực thầm lặng của các thầy cô đang công tác trên địa bàn.
Phát biểu tại buổi tọa đàm, ông Lê Quang Trinh, Chủ tịch UBND xã Si Pa Phìn ghi nhận và đánh giá cao những cố gắng của đội ngũ nhà giáo; trong điều kiện còn nhiều khó khăn, ngành Giáo dục của xã vẫn duy trì tốt sĩ số học sinh, từng bước nâng cao chất lượng dạy - học và giữ được niềm tin của phụ huynh.
Theo ông Lê Quang Trinh, Đảng ủy và chính quyền địa phương sẽ tiếp tục quan tâm, tạo điều kiện thuận lợi để các thầy cô yên tâm công tác, gắn bó lâu dài với sự nghiệp giáo dục nơi vùng cao biên giới.
Sự quan tâm ấy không chỉ là lời động viên tinh thần, mà còn là cam kết đồng hành, coi giáo dục là nhiệm vụ chung của cả hệ thống chính trị, chứ không phải trách nhiệm riêng của ngành Giáo dục.
An sinh xã hội là bệ đỡ cho giáo dục
Thực tế cho thấy, nhiều học sinh vùng cao bỏ học không phải vì thiếu quyết tâm, mà vì hoàn cảnh gia đình quá khó khăn. Khi gánh nặng mưu sinh đặt lên vai cha mẹ, việc cho con tiếp tục đến trường trở thành lựa chọn đầy trăn trở. Vì vậy, bên cạnh giáo dục, Si Pa Phìn đặc biệt chú trọng thực hiện các chính sách an sinh xã hội để tạo “bệ đỡ” cho con đường học tập của trẻ em.
Các chính sách hỗ trợ hộ nghèo, hộ cận nghèo, bảo hiểm y tế, hỗ trợ khi gặp thiên tai, rủi ro được triển khai kịp thời, giúp người dân ổn định đời sống. Khi những nhu cầu thiết yếu về ăn ở, chăm sóc sức khỏe được bảo đảm, gia đình có thêm điều kiện để tập trung lo cho việc học của con em.
Y tế cơ sở cũng được xem là một phần quan trọng trong mạng lưới an sinh. Trạm y tế xã từng bước được củng cố, thực hiện tốt vai trò chăm sóc sức khỏe ban đầu, phòng chống dịch bệnh cho Nhân dân. Với học sinh vùng cao, việc được theo dõi sức khỏe, khám chữa bệnh kịp thời giúp hạn chế tình trạng nghỉ học dài ngày, đảm bảo quá trình học tập không bị gián đoạn.
Khi giáo dục và an sinh xã hội được đặt trong mối liên kết chặt chẽ, việc học của trẻ em không còn là nỗ lực đơn lẻ của từng gia đình, mà trở thành trách nhiệm chung của cộng đồng và chính quyền địa phương.
Đầu tư cho con người là đầu tư lâu dài
Giảm nghèo đa chiều là hành trình đòi hỏi tầm nhìn dài hạn. Ở Si Pa Phìn, việc coi giáo dục và an sinh xã hội là nền tảng cho thấy hướng đi bền vững của địa phương. Những lớp học được duy trì, những chính sách an sinh được thực hiện hôm nay có thể chưa mang lại kết quả tức thì về thu nhập, nhưng lại tạo ra giá trị tích lũy lâu dài cho tương lai.
Khi trình độ dân trí được nâng lên, thế hệ trẻ có thêm cơ hội tiếp cận tri thức, kỹ năng và việc làm ổn định hơn. Đó chính là yếu tố giúp người dân tự tin vươn lên bằng chính năng lực của mình, giảm dần sự phụ thuộc vào hỗ trợ và từng bước thoát nghèo bền vững.
Từ sự tận tụy của người thầy nơi vùng cao đến những chính sách an sinh được triển khai đồng bộ, Si Pa Phìn đang khẳng định một cách làm giảm nghèo căn cơ: Bắt đầu từ con người, đầu tư cho con người và đồng hành cùng con người trên chặng đường phát triển. Đây cũng là trụ cột quan trọng, gắn kết chặt chẽ với sinh kế và vai trò của chính quyền cơ sở trong toàn bộ câu chuyện giảm nghèo đa chiều của địa phương.
