Giáo dục trở thành nền tảng cắt gốc nghèo đa chiều ở Mường Toong

Ở xã Mường Toong (tỉnh Điện Biên), nghèo không chỉ được nhìn nhận qua thu nhập hay điều kiện sinh kế trước mắt, mà còn qua khả năng tiếp cận các dịch vụ xã hội cơ bản, trong đó giáo dục giữ vai trò đặc biệt quan trọng. Nhiều năm qua, địa phương này xác định rõ: muốn giảm nghèo một cách căn cơ, lâu dài thì phải bắt đầu từ việc tạo điều kiện để trẻ em được học tập đầy đủ, liên tục và trong môi trường an toàn.

Giáo dục – “điểm tựa” của hành trình thoát nghèo

Là xã vùng cao với địa bàn rộng, dân cư phân tán, Mường Toong từng đối mặt với không ít khó khăn trong việc tổ chức dạy và học. Khoảng cách từ bản đến trường xa, điều kiện đi lại khó khăn, đời sống người dân còn nhiều thiếu thốn khiến việc học của trẻ em chịu nhiều tác động. Trong bối cảnh đó, nếu giáo dục không được đặt đúng vị trí trung tâm, nguy cơ tái nghèo sẽ tiếp tục kéo dài qua nhiều thế hệ.

Những năm gần đây, giáo dục ở Mường Toong đã có bước chuyển quan trọng, không chỉ ở quy mô trường lớp mà còn ở cách nhìn nhận của cả hệ thống chính trị và người dân. Việc học không còn được coi là “phần việc riêng của nhà trường”, mà trở thành trách nhiệm chung của gia đình, cộng đồng và chính quyền cơ sở.

Hiện nay, trên địa bàn xã có 6 trường học với 136 lớp, thu hút 3.613 học sinh ở các cấp học. Tỷ lệ trẻ trong độ tuổi ra lớp ở bậc mầm non, tiểu học đều đạt mức rất cao; phổ cập giáo dục mầm non cho trẻ 5 tuổi, phổ cập tiểu học và trung học cơ sở được duy trì ổn định. Những con số này phản ánh nỗ lực bền bỉ của địa phương trong việc mở rộng cơ hội học tập cho trẻ em, đặc biệt ở những bản vùng sâu, vùng xa.

Học tập liên tục – chìa khóa mở ra tương lai

Một trong những yếu tố quan trọng giúp nâng cao chất lượng giáo dục ở Mường Toong là sự quan tâm đầu tư cho cơ sở vật chất. Toàn xã hiện có 160 phòng học, trong đó 76 phòng học kiên cố, chiếm khoảng 45,5%. Dù con số này cho thấy còn nhiều việc phải làm, nhưng so với giai đoạn trước, đây là bước tiến đáng kể.

Đáng chú ý, hệ thống phòng bán trú và công vụ cho giáo viên từng bước được hình thành. Hiện xã có 88 phòng bán trú, tạo điều kiện để học sinh ở xa trường có nơi sinh hoạt ổn định trong tuần học. Với những gia đình vùng cao, việc con em được học tập trong môi trường bán trú giúp giảm gánh nặng đi lại, hạn chế nguy cơ bỏ học giữa chừng, đồng thời giúp phụ huynh yên tâm lao động sản xuất.

Không chỉ đầu tư cho học sinh, địa phương cũng chú trọng cải thiện điều kiện làm việc, sinh hoạt cho đội ngũ giáo viên. Các phòng công vụ, dù chưa đạt tỷ lệ kiên cố cao, nhưng đã góp phần giữ chân giáo viên gắn bó lâu dài với vùng khó, đảm bảo tính ổn định của hoạt động dạy và học.

Giảm nghèo đa chiều không thể chỉ trông chờ vào những hỗ trợ ngắn hạn. Với Mường Toong, việc trẻ em được học tập liên tục, không bị gián đoạn chính là yếu tố then chốt để cắt đứt vòng luẩn quẩn của đói nghèo. Khi trẻ em được trang bị kiến thức, kỹ năng và ý thức vươn lên, cơ hội thoát nghèo trong tương lai sẽ trở nên rõ ràng hơn.

Thực tế cho thấy, những gia đình có con em học hành đầy đủ thường có nhận thức tốt hơn về sản xuất, chăm sóc sức khỏe và tiếp cận chính sách. Giáo dục vì thế không chỉ tác động đến cá nhân người học, mà còn lan tỏa đến cả gia đình và cộng đồng.

Ở Mường Toong, phong trào khuyến học, khuyến tài và xây dựng xã hội học tập được duy trì thường xuyên. Các dòng họ, bản làng ngày càng quan tâm hơn đến việc học của con em, coi đó là con đường lâu dài để thay đổi cuộc sống, thay vì chỉ trông chờ vào hỗ trợ từ bên ngoài.

Từ nền tảng giáo dục đến hành trình bền vững

Điều đáng ghi nhận là giáo dục ở Mường Toong không được triển khai một cách tách rời, mà gắn chặt với mục tiêu giảm nghèo đa chiều. Khi trẻ em được học tập đầy đủ, các chỉ số về y tế, dinh dưỡng, nhận thức xã hội cũng được cải thiện theo. Tỷ lệ học sinh đến lớp ổn định góp phần hạn chế tình trạng lao động sớm, tảo hôn hay các nguy cơ xã hội khác, những yếu tố từng là “lực cản” lớn đối với phát triển bền vững.

Bên cạnh đó, việc duy trì và nâng cao chất lượng giáo dục còn tạo tiền đề để nâng cao chất lượng nguồn nhân lực địa phương. Trong tương lai, những học sinh hôm nay có thể trở thành lực lượng lao động có tay nghề, cán bộ cơ sở hoặc những người tiên phong trong phát triển kinh tế tại chính quê hương mình.

Giảm nghèo đa chiều là một quá trình dài hơi, đòi hỏi sự kiên trì và cách tiếp cận toàn diện. Ở Mường Toong, giáo dục đang được đặt đúng vị trí như một nền tảng căn bản, giúp địa phương không chỉ giải quyết khó khăn trước mắt mà còn hướng tới tương lai lâu dài.

Việc trẻ em được học tập đầy đủ, trong điều kiện ngày càng được cải thiện, chính là minh chứng rõ nét cho sự chuyển dịch trong tư duy phát triển của địa phương. Thay vì chỉ tập trung vào hỗ trợ vật chất, Mường Toong đang đầu tư cho tri thức, coi đó là “vốn liếng” bền vững nhất để thoát nghèo.

Từ nền tảng giáo dục ấy, hành trình giảm nghèo đa chiều ở Mường Toong tiếp tục được mở rộng sang những lĩnh vực khác như y tế, chăm sóc sức khỏe, nâng cao chất lượng cuộc sống.