Giáo dục STEM: Giúp học sinh trở thành công dân toàn cầu

GD&TĐ - Một số trường học trên địa bàn thành phố Hà Nội đã có các câu lạc bộ STEM hoạt động khá tích cực và còn tổ chức các ngày hội STEM thu hút được sự quan tâm của đông đảo HS, GV. Theo các chuyên gia, GD STEM không phải biến HS trở thành những nhà khoa học, kĩ sư mà là chuẩn bị cho các em trở thành công dân toàn cầu.

Cô trò Trường TH Trần Quốc Toản say mê với những tiết học STEM
Cô trò Trường TH Trần Quốc Toản say mê với những tiết học STEM

Đón đầu cuộc cách mạng công nghiệp 4.0

Năm học 2018 - 2019, ngành GD-ĐT quận Hoàn Kiếm đã phát động sâu rộng mục đích, ý nghĩa của việc tổ chức ngày hội STEM. 100% trường trên địa bàn đã tổ chức ngày hội cấp trường cụm trường. Qua đó, các đơn vị đã giới thiệu những sản phẩm khoa học phong phú, đa dạng, thể hiện niềm đam mê nghiên cứu khoa học, bám sát định hướng đổi mới phương pháp dạy học.

Cô Trần Thị Bích Liên - Hiệu trưởng Trường TH Trần Quốc Toản cho biết: Từ năm học 2017 - 2018, nhà trường đã mời Liên minh STEM Việt Nam về tập huấn cho 100% cán bộ GV nhân viên nhà trường về GD STEM, về CMCN 4.0. Các GV được thực hành việc kéo thả, lập trình robot, làm quen với việc sử dụng máy cắt laser và máy in 3D, tổ chức tập huấn bồi dưỡng GV về kế hoạch giảng dạy STEM.

Từ năm học 2018 - 2019 nhà trường đã mạnh dạn thay các tiết thủ công tăng cường bằng các giờ học STEM ở các khối lớp 1, 2, 3. Với khối 4, 5, việc STEM được lồng ghép trong môn học kĩ thuật khoa học các bài học STEM được thống nhất trong tổ chuyên môn. GV xây dựng kế hoạch dạy học chi tiết với những nội dung phù hợp đặc điểm tâm sinh lí của từng khối, khơi dậy niềm đam mê của HS khi được tiếp cận với STEM. 

Sau khi tập huấn cho 100% CBGV và được sự giúp đỡ nhiệt tình của liên minh STEM và Học viện Sáng tạo S3, nhà trường đã mạnh dạn tổ chức ngày hội STEM lần đầu tiên với mục đích thúc đẩy GD STEM tại nhà trường tạo các sân chơi khoa học nhằm mang lại những trải nghiệm thú vị cho HS liên quan đến các môn khoa học Toán, CNTT và kĩ thuật.

Ngày hội STEM đã mang đến cho HS những giờ học thú vị thông qua những trải nghiệm thực tế, thực hành gắn liền với cuộc sống hàng ngày của các em. Trong ngày hội STEM, nhà trường còn tổ chức hội thảo, trong đó các chuyên gia đã giới thiệu hướng dẫn giải đáp mọi câu hỏi của các phụ huynh và những ai quan tâm đến STEM.

Sau ngày hội, GV nhà trường đã tích cực giảng dạy STEM lồng ghép hợp lí trong các bài học, môn học. Cả 28 lớp trong trường đã triển khai giảng dạy GD STEM. Những bài học STEM như xây tháp bằng que tăm, mì ý, kẹo dẻo, que diêm được các GV đưa vào nội dung các tiết sinh hoạt lớp, vừa dạy STEM, vừa GD HS tinh thần đoàn kết và ý thức làm việc nhóm.

Phát triển văn hóa đọc

Tự hào về những kết quả mà GD STEM đem lại cho thầy trò nhà trường, cô Liên cho biết: Với những vật liệu rất đơn giản quen thuộc với HS như giấm ăn, muối, dầu ăn, nước rửa bát, giấy màu bóng thổi hay xà phòng cạo râu của bố, các cô giáo hướng dẫn HS đến với các thí nghiệm khoa học vui.

HS lớp 1 háo hức với các thí nghiệm trứng nổi, trứng chìm: đèn dung nham tự chế, đám mây trong chai. HS khối lớp 2, 3 đã được làm quen với các phản ứng hóa học để đến với thí nghiệm núi lửa tuôn trào hay bong bóng tự thổi. Những kiến thức về toán học như trung điểm của đoạn thẳng, tâm hình tròn được đưa vào tiết học STEM một cách nhẹ nhàng thông qua các bài học hoa quả thăng bằng, hoa nở hay chế tạo ống nghe tim phổi sau khi học TNXH lớp 3 về cơ thể người.

HS khối lớp 4, 5 đã được làm quen với việc lập trình điều khiển robot trong các tiết kĩ thuật khi học chương lắp ghép được khuyến khích sáng tạo các sản phẩm khi học về mạch điện. Nhiều HS đã có ý tưởng thiết kế những sản phẩm độc đáo phục vụ cho sinh hoạt hành ngày với mục đích tiết kiệm tài nguyên thiên nhiên và bảo vệ môi trường.

Cô Liên chia sẻ: Để GD STEM được bền vững thì việc phát triển văn hóa đọc là vô cùng quan trọng. Theo một nghiên cứu, mỗi người VN chỉ đọc 0,7 quyển sách 1 năm. Đây chính là rào cản khiến GD STEM ở VN còn hạn chế. GD STEM yếu sẽ dẫn đến nền tảng KHCN trong tương lai thấp kém. Để GD STEM phát triển bền vững, nhà trường đã đẩy mạnh và phát triển văn hóa đọc trong cả GV và HS.

Nhà trường đã mời các chuyên gia có nhiều kinh nghiệm phát triển văn hóa đọc để hướng dẫn cho GV cách dạy HS thói quen đọc sách, cách thức để khuyến khích HS đọc. Bên cạnh đó nhà trường đầu tư thêm các phương tiện giảng dạy STEM như tủ sách STEM, robot, máy in laser.

Sau 2 năm triển khai GD STEM, Trường Tiểu học Trần Quốc Toản đã có được kết quả rất khả quan. HS đạt nhiều giải trong ngày hội KHKT cấp thành phố. GV nhà trường đạt nhiều giải cao trong ngày hội CNTT cấp quận, cấp thành phố. Ngày hội STEM tái chế vào cuối các năm học là một bản báo cáo sinh động về việc đưa GD STEM vào nhà trường.

Đã có rất nhiều sản phẩm tái chế do HS, GV làm rất ấn tượng, có cả những con robot do HS tự tay chế tạo. Các em đã tự áp dụng những kiến thức, kĩ năng đã học, đã đọc vào việc tái chế. Những sản phẩm này vừa thân thiện với môi trường, vừa tạo ra sân chơi bổ ích lí thú, kích thích sự sáng tạo trí tưởng tượng của tất cả HS.

Tin tiêu điểm

Đừng bỏ lỡ