Không chỉ đóng góp hàng tỷ USD học phí, họ còn thúc đẩy sự đa dạng văn hóa và nâng cao vị thế học thuật của đất nước. Tuy nhiên, bức tranh này đang thay đổi nhanh chóng.
Theo số liệu mới nhất, trong nửa đầu năm 2025, Canada chỉ cấp 36,4 nghìn thị thực du học, giảm 90 nghìn so với cùng kỳ năm trước và thấp hơn gần 250 nghìn so với năm 2023. Con số này vượt xa mức cắt giảm 35% mà chính phủ liên bang đặt ra nhằm giảm áp lực lên thị trường nhà ở.
Ông Edwin van Rest, CEO tổ chức giáo dục Studyportals, cảnh báo: “Nhiều sinh viên đang quay lưng với Canada. Đất nước sẽ chịu tác động nặng nề hơn nhiều so với những gì chính sách dự kiến”.
Ngoài hạn ngạch, nguyên nhân còn đến từ việc số đơn nộp mới giảm mạnh. Từ 575 nghìn đơn trong nửa đầu năm 2023, con số này đã rơi xuống chỉ còn 302,7 nghìn vào cùng kỳ 2025. Bên cạnh đó, tỷ lệ phê duyệt thị thực giảm xuống còn 71%, thấp hơn gần 30 điểm phần trăm so với năm trước.
Nhiều sinh viên phản ánh tình trạng hồ sơ bị đình trệ hàng tháng, khiến họ lỡ kỳ nhập học.
Sự sụt giảm này đã để lại hệ lụy nặng nề cho nhiều trường đại học và cao đẳng. Tại Québec, đơn đăng ký quốc tế giảm tới 46%. McGill mất 22% sinh viên, trong khi Concordia và Université de Montréal đều giảm 37%. Trường Đại học Québec tại Trois-Rivières mất hơn 1,5 nghìn sinh viên quốc tế, tương đương 10% tổng quy mô.
Ở Saskatchewan, Đại học Regina đối mặt thâm hụt 10 triệu đô la Canada do chậm trễ xử lý hồ sơ. Tại Ontario, gần 10 nghìn giảng viên và nhân viên đã bị sa thải, 600 chương trình bị cắt giảm.
Ông Seneca David Agnew - Hiệu trưởng trường Bách khoa Canada, nhìn nhận: “Về cơ bản, chúng ta đang mất đi lượng lớn sinh viên quốc tế. Đó là nguyên nhân khiến một cơ sở của chúng tôi phải đóng cửa”.
Tại Ontario, sinh viên quốc tế từng đóng góp tới 68% tổng học phí trong năm học 2020 - 2021, tương đương 1,7 tỷ đô la Canada, nhiều hơn cả ngân sách tỉnh cấp cho hệ thống cao đẳng. Khi nguồn thu này sụt giảm, toàn bộ hệ thống lập tức lao đao.
Các chuyên gia cho rằng nguyên nhân sâu xa là tình trạng thiếu đầu tư công kéo dài. Thay vì tăng ngân sách, nhiều tỉnh bang đóng băng hoặc cắt giảm tài trợ, buộc các trường phải dựa vào học phí quốc tế để bù đắp.
Không chỉ là vấn đề tài chính, sự sụt giảm sinh viên quốc tế còn đe dọa tính toàn diện của giáo dục đại học Canada. Đầu năm nay, Đại học York thông báo tạm dừng 18 chương trình, bao gồm các ngành cổ điển, nghiên cứu giới, nghiên cứu bản địa và sinh học môi trường.
Ông David Robinson - Giám đốc điều hành Hiệp hội Giảng viên Đại học Canada, cảnh báo: “Chúng ta đang chứng kiến sự cắt giảm các chương trình thiết yếu. Sinh viên trong nước có thể đăng ký nhiều hơn, nhưng họ lại đối mặt với ít lựa chọn học tập hơn”.
Trước đây, Canada nổi tiếng là điểm đến thân thiện và chất lượng cho du học sinh. Nhưng hiện tại, những thay đổi chính sách nhập cư, yêu cầu khắt khe hơn về ngôn ngữ và thông điệp tiêu cực lan rộng đang khiến đất nước này mất dần sức hút.
Cuộc khủng hoảng hiện nay không chỉ đe dọa ngân sách giáo dục mà còn ảnh hưởng tới uy tín học thuật và khả năng cạnh tranh toàn cầu của Canada. Nếu không có biện pháp cân bằng giữa nhu cầu kiểm soát nhà ở và duy trì sinh viên quốc tế, các trường đại học Canada sẽ tiếp tục chịu tổn thất nặng nề trong nhiều năm tới.
Ông David Robinson - Giám đốc điều hành Hiệp hội Giảng viên Đại học Canada, nhận định: “Các chính quyền tỉnh bang nghĩ rằng họ có thể tài trợ giáo dục với chi phí thấp bằng cách dựa vào sinh viên quốc tế. Giờ khi nguồn này cạn kiệt, chúng ta mới thấy rõ sự thiếu hụt nghiêm trọng đầu tư công”.
