Với cách học này SV hoàn toàn quyết định kế hoạch học tập của khóa học, năm học và từng học kì cho phù hợp với năng lực học tập và hoàn cảnh của mình.
Với vai trò trợ giúp của giảng viên (GV) – người TVHT trực tiếp nhằm giúp SV học theo năng lực, học theo nhu cầu là vô cùng quan trọng, góp phần vào công cuộc đổi mới giáo dục và tự chủ đại học hiện nay.
Giảng viên – người giúp sinh viên học tập tốt nhất
Theo PGS.TS – Nguyễn Thị Tính Phó Hiệu trưởng Trường Đại học Sư phạm – Đại học Thái Nguyên cho biết: GV là người cố vấn, tư vấn giải đáp những thắc mắc của SV trong suốt quá trình học tập cho đến xác định học phần, chiến lược học tập, quá trình đăng ký học, các thủ tục liên quan như học phí, học bổng, xét kết quả và tiến độ học tập, xét tốt nghiệp…
Đồng thời, GV còn đóng vai trò cầu nối giữa hệ thống quản lý đào tạo của Nhà trường với SV, giữa Nhà trường với cha mẹ SV và là mắt xích chủ chốt trong guồng quay đào tạo; là người đóng vai trò bản lề trong mối quan hệ giữa tiến trình đào tạo và kết quả đào tạo.
Bởi vậy, để làm tốt vai trò TVHT cho SV thì GV phải biết, phải tự nghiên cứu về quy chế, chương trình đào tạo, năng lực của người học… mới có đủ dữ liệu để cung cấp cho SV trong quá trình thực hiện chức năng tư vấn cho SV. Từ đó có thể định hướng, khơi gợi tiềm năng của SV, giúp SV nhìn nhận lại những vấn đề mà các em đang gặp, những rào cản tâm lí mà SV phải vượt qua.
Nếu TVHT tốt có thể giúp các em phát huy khả năng tự quyết định, tự giải quyết vấn đề đồng thời có thể lựa chọn phương án phù hợp nhất cho mình trong guồng quay của chương trình đào tạo theo học chế tín chỉ.
Trong khi đó, phát triển năng lực TVHT cho GV là quá trình tác động của hiệu trưởng đại học thông qua hệ thống chức năng và công cụ quản lí tới tập thể GV, từng GV, giúp GV phát triển về năng lực tư vấn bằng nhiều hình thức khác nhau, tạo điều kiện cơ hội cho GV tham gia vào hoạt động tư vấn trợ giúp SV học tập, giúp SV vượt qua các rào cản, khó khăn trong học tập để học theo năng lực, học theo nhu cầu, hạn chế tới mức thấp nhất những rủi ro trong học tập, hoàn thành các nhiệm vụ học tập theo tiến độ cá nhân.
Thực tế cho thấy, năng lực TVHT của GV hiện nay chưa thực sự đáp ứng nhu cầu tư vấn của SV nên hiện tượng SV ngừng học, thôi học có xu hướng ngày càng gia tăng. Vì vậy rất cần thiết phải nâng cao năng lực TVHT của GV ở các trường Đại học.
Phát triển năng lực TVHT cho giảng viên
Nói về năng lực tư vấn học tập của GV hiện nay, PGS.TS. Nguyễn Thị Tính – Phó Hiệu trưởng Trường ĐH Sư phạm – Đại học Thái Nguyên cho biết: Trường ĐH Sư phạm Thái Nguyên đã quan tâm phát triển năng lực tư vấn cho đội ngũ GV bằng nhiều hình thức khác nhau: Xây dựng quy chế, quy định nhiệm vụ của GV thành 2 nhóm, tương ứng với 2 chức năng của TVHT bao gồm:
Chức năng tư vấn, trợ giúp SV trong học tập, nghiên cứu khoa học; quản lý SV với tư cách là giáo viên chủ nhiệm lớp. Trong quy chế quy định TVHT cũng có 2 nhóm nhiệm vụ, quyền hạn: Nhóm tư vấn trợ giúp SV trong học tập và nghiên cứu khoa học, định hướng nghề nghiệp và nhóm: các nhiệm vụ, quyền hạn trong lĩnh vực quản lý SV...
Để quản lý và thực hiện tốt 2 nhóm nhiệm vụ này, Nhà trường tổ chức tập huấn cho GV về thực hiện chương trình đào tạo theo chế tín chỉ. Quy chế 43 và Quy chế đào tạo của trường, những nhiệm vụ mà TVHT cần hoàn thành và những kĩ năng cần phát triển của TVHT: kĩ năng hiểu SV, nắm vững năng lực và phương pháp học tập của SV, những khó khăn tâm lí của SV trong học tập, nhu cầu hiện có của SV đối với hoạt động học tập, kĩ năng nắm vững chương trình đào tạo, kĩ năng xử lý học vụ, kỹ năng hướng dẫn SV theo dõi hướng dẫn tiến độ học tập cá nhân, tự đánh giá năng lực học tập của SV, nắm được những diễn biến thay đổi về năng lực học tập của SV.
Tuy nhiên với thực tế hiện nay cho thấy, năng lực tư vấn học tập của GV của các trường ĐH nói chung chưa đạt hiệu quả cao, chưa đáp ứng đủ nhu cầu cần trợ giúp của SV. Thực tế vấn còn nhiều GV còn chưa nắm vững chương trình đào tạo do tuổi nghề chưa cao, chưa hiểu những khó khăn tâm lí của SV.
Để khắc phục tình trạng trên cần tăng cường bồi dưỡng phát triển năng lực tư vấn cho GV – TVHT như: tăng cường kiểm tra, giám sát việc thực hiện quy chế hoạt động của GV; tổ chức tập huấn bồi dưỡng kĩ năng tư vấn, hướng dẫn học tập cho GV; phát huy vai trò tự bồi dưỡng của GV thông qua hệ thống tài liệu hướng dẫn tư vấn trợ giúp SV trong đào tạo theo chế tín chỉ; thường xuyên phản hồi thông tin từ SV về hoạt động trợ giúp của GV đối với hoạt động học tập của SV nhằm giúp GV tự hoàn thiện năng lực tư vấn và phát huy vai trò trách nhiệm cá nhân trong công việc của người cố vấn; xây dựng sở tay cẩm nang TVHT cho GV và SV; có chế độ hỗ trợ phù hợp đối với hoạt động tư vấn của GV trong trường đại học nói chung và các trường đại học Sư phạm nói riêng.
