Có nhiều phương pháp điều trị trầm cảm, từ thuốc đến liệu pháp tâm lý, mỗi con đường hồi phục đều khác nhau tùy theo từng người. Tuy nhiên, có một cách đơn giản nhưng nhiều người lại bỏ qua, có thể mang lại tác động tích cực cho việc phục hồi của bệnh nhân trầm cảm, đó là tắm nắng.
Tắm nắng có vẻ rất đơn giản, nhưng thực ra nó có cơ sở khoa học và giá trị tâm lý. Thông qua việc tắm nắng, chúng ta dần dần bắt đầu từ những điều nhỏ nhặt trong cuộc sống, tìm ra khả năng giảm thiểu trầm cảm.
Ánh nắng mặt trời ảnh hưởng đến cảm xúc
Tác động của ánh nắng lên cảm xúc chủ yếu xuất phát từ việc nó điều chỉnh hai chất quan trọng trong não:
Serotonin: Một chất dẫn truyền thần kinh liên quan đến cảm giác hạnh phúc, được gọi là "hormone hạnh phúc".
Melatonin: Một hormone điều chỉnh giấc ngủ, liên quan mật thiết đến nhịp sinh học ngày đêm.
Khi chúng ta tiếp xúc với ánh nắng, tia cực tím kích thích các tế bào đặc biệt trong da, truyền tín hiệu đến não. Não sẽ tăng tiết serotonin, giúp chúng ta cảm thấy hứng khởi, tinh thần sảng khoái.
Ánh nắng cũng ức chế sự tiết quá mức của melatonin, khiến chúng ta tỉnh táo hơn vào ban ngày và dễ ngủ vào ban đêm. Nhịp sinh học ngày đêm đều đặn này giúp ổn định cảm xúc và giảm các triệu chứng trầm cảm.
Nghiên cứu cho thấy, những người sống ở khu vực nhiều ánh nắng có nguy cơ mắc rối loạn cảm xúc theo mùa (SAD) thấp hơn. Trong khi đó, ở những khu vực thiếu ánh sáng trong thời gian dài, bệnh nhân thường dùng liệu pháp ánh sáng để giảm triệu chứng trầm cảm.
Ánh nắng giúp chúng ta kết nối với thế giới bên ngoài
Người mắc chứng trầm cảm thường cảm thấy bị tách biệt với thế giới bên ngoài, và việc tắm nắng là một phương pháp đơn giản nhưng hiệu quả, giúp họ tái kết nối với thiên nhiên và xã hội.
Dù là cây xanh trong công viên hay làn gió nhẹ mơn man, những kích thích giác quan này có thể giảm bớt cảm giác áp lực tinh thần.
Khi ánh nắng chiếu lên cơ thể, nó mang lại không chỉ sự ấm áp mà còn là sự an ủi về mặt tinh thần. Sự an ủi này giúp con người thư giãn hơn, dần dần thoát khỏi sự kiểm soát của những cảm xúc tiêu cực.
Đối với người mắc chứng trầm cảm, tắm nắng vừa là “tiếp nhận ánh sáng mặt trời”, vừa là dấu hiệu cho sự bắt đầu của một hành động chủ động. Hành động này phá vỡ trạng thái trì trệ hàng ngày, khiến họ cảm thấy mình có thể kiểm soát lại cuộc sống.
Lợi ích cụ thể và lưu ý khi tắm nắng
Lợi ích
Ánh nắng là nguồn chính giúp cơ thể tổng hợp vitamin D, loại vitamin này đóng vai trò quan trọng trong việc điều chỉnh hệ miễn dịch và tâm trạng. Nghiên cứu cho thấy những người có mức vitamin D thấp dễ bị trầm cảm hơn, trong khi việc tắm nắng vừa phải giúp tăng mức vitamin D, từ đó cải thiện tâm trạng.
Ánh nắng đâu chỉ giúp giảm trầm cảm, nó còn làm giảm các triệu chứng lo âu. Các hoạt động dưới nắng như đi bộ hoặc thiền định giúp người ta thư giãn nhanh hơn và tăng cảm giác bình yên trong tâm hồn.
Thói quen tắm nắng đều đặn giúp điều chỉnh đồng hồ sinh học, khiến người bị trầm cảm dễ đi vào giấc ngủ hơn và dễ thức giấc hơn, từ đó cải thiện chất lượng giấc ngủ.
Lưu ý
Tắm nắng mang lại nhiều lợi ích, nhưng cũng cần phải điều độ. Tiếp xúc quá mức với ánh nắng có thể gây cháy nắng hoặc tăng nguy cơ ung thư da. Do đó, nên tuân theo các nguyên tắc sau:
Thời gian tắm nắng mỗi ngày là 15-30 phút, tốt nhất là trước 10 giờ sáng hoặc sau 4 giờ chiều, tránh những khoảng thời gian tia cực tím mạnh nhất.
Chú ý chống nắng, đặc biệt vào mùa nóng, nên sử dụng kem chống nắng phù hợp hoặc đội mũ che nắng.
Hình thành thói quen
Tắm nắng không cần kế hoạch quá phức tạp, thậm chí có thể thực hiện thông qua những thói quen nhỏ đơn giản như chạy bộ hoặc đi bộ buổi sáng. Ánh nắng buổi sớm dịu nhẹ và dễ chịu, là thời điểm lý tưởng trong ngày để tắm nắng.
Nếu không tiện ra ngoài, ánh nắng trên ban công hoặc bên cửa sổ cũng mang lại tác động tích cực cho bạn.
Đi bộ đường dài, đi dạo công viên hoặc đạp xe, không chỉ giúp bạn tiếp xúc với ánh nắng mà còn tận hưởng sức mạnh chữa lành của thiên nhiên.
Nếu tắm nắng một mình khiến bạn cảm thấy nhàm chán, bạn có thể rủ bạn bè tham gia các hoạt động ngoài trời. Vừa tận hưởng ánh nắng, vừa có cơ hội giao tiếp sẽ mang lại lợi ích bổ sung cho tâm trạng của bạn.