Giả cán bộ lừa cả cán bộ
Cuối tuần qua, TAND TP Hà Nội tuyên phạt Lê Đăng Long (SN 1988, ở Thanh Hóa) án 13 năm tù về tội “Lừa đảo chiếm đoạt tài sản”. Trong vụ án này, Long bị xác định đã cho một nhóm người (không xác định được lai lịch) mượn tài khoản ngân hàng để nhận tiền bất chính. Nhóm này gọi điện cho chị Hà (ở Hà Nội), thông báo chị đang nợ 9 triệu đồng tiền cước điện thoại và khi chị nói mình không nợ, liền được nối máy tới một người tự xưng là Công an tỉnh Quảng Ninh.
Kẻ giấu mặt dọa chị liên quan tới một đối tượng buôn ma túy vừa bị bắt nên phải kê khai các tài khoản ngân hàng đồng thời chuyển toàn bộ tiền tới tài khoản của bị cáo Long. Các đối tượng nói nếu chị không chuyển tiền để chúng kiểm tra rồi trả lại trong 24h, chị sẽ bị bắt nên nạn nhân lo lắng, gửi 1,2 tỷ đồng cho “công an”.
Đây là một trong những vụ án lừa đảo qua hình thức giả danh cán bộ thuộc cơ quan tố tụng được phát hiện, xử lý. Bộ Công an cũng vừa ra cảnh báo về loại hình tội phạm này và cho biết, trong 6 tháng đầu năm, công an cả nước tiếp nhận 776 vụ với số tiền bị lừa lên đến hàng nghìn tỷ đồng. Trong đó, phương thức lừa đảo giả danh, mạo danh công an, viện kiểm sát, thanh tra, tòa án, bưu điện... để chiếm đoạt tài sản tăng mạnh, chiếm trên 65% số vụ lừa đảo trên không gian mạng. Nguyên nhân xuất phát từ sự chủ quan và thiếu cảnh giác, đề phòng của một bộ phận doanh nghiệp, cá nhân đã khiến cho các đối tượng phạm tội lợi dụng.
Một lệnh tạm giam được các đối tượng lừa đảo làm giả. Ảnh: Công an Bình Dương cung cấp Bộ Công an cảnh báo những kẻ giả danh cán bộ có đặc điểm chung là sử dụng công nghệ cao, ẩn danh dưới số điện thoại giống hệt số điện thoại công khai của cơ quan công an, viện kiểm sát để gọi điện cho bị hại, thông báo họ đang bị kiện vì nợ tiền hoặc có liên quan đến một vụ án đang được điều tra, đã có lệnh bắt… Tội phạm sẽ yêu cầu bị hại kê khai tài sản, tiền mặt rồi đe dọa sẽ bắt tạm giam nạn nhân trừ khi chuyển tiền hoặc đọc mã OTP (mật khẩu dùng 1 lần) để “cơ quan tố tụng” xác minh, điều tra. Các đối tượng còn yêu cầu bị hại không kể chuyện với bất kỳ ai nhằm để nạn nhân không đủ thời gian kiểm tra thông tin hoặc trình báo.
Bộ Công an cho biết, nhiều bị hại không có khuất tất hoặc sai phạm gì nhưng bị đe dọa dẫn đến lo lắng, không đủ tỉnh táo để nhận biết sự việc. Bị hại trong những vụ việc này đa phần là phụ nữ và người già trên 60 tuổi nhưng vẫn có những trường hợp bị hại là cán bộ trong cơ quan Nhà nước. Họ ít cập nhật thông tin, đọc báo chí; thiếu cảnh giác; không có kiến thức về bảo mật cũng như thiếu hiểu biết về hoạt động tố tụng hình sự. Khi xảy ra vụ việc, nạn nhân không biết thông tin về đối tượng, không biết tại sao mất tiền trong tài khoản hoặc có người lo sợ mất uy tín nên không trình báo, gây khó khăn cho công tác điều tra.
Giữ kín thông tin cá nhân
Trước loại hình tội phạm trên, Bộ Công an khẳng định cơ quan công an các cấp khi làm việc với các cá nhân, tổ chức sẽ có cán bộ đến làm việc trực tiếp hoặc có văn bản thông báo, triệu tập; tuyệt đối không làm việc qua điện thoại hoặc mạng xã hội. Để tránh bị lừa, người dân cần đề cao cảnh giác khi nhận cuộc gọi từ người lạ, tự xưng là cán bộ các cơ quan nhà nước, tư pháp, thanh tra, bưu điện… để thông báo, yêu cầu điều tra vụ án; yêu cầu nhận tiền, quà bưu phẩm có giá trị lớn hoặc đóng các khoản phí, trả nợ.
Lực lượng công an khuyến cáo, người dân tuyệt đối không cung cấp thông tin cá nhân, số chứng minh thư, mã OTP... cho bất kỳ ai không quen biết. Thường xuyên thay đổi mật khẩu hoặc tăng tính năng bảo mật quyền riêng tư trên các tài khoản mạng xã hội; không chia sẻ quá nhiều thông tin cá nhân lên mạng xã hội đặc biệt không chia sẻ số tài khoản ngân hàng. Nếu cần công khai tài khoản ngân hàng để giao dịch, mua bán trên mạng, mọi người cần giữ cho tiền trong số tài khoản này ở mức thấp nhất để tránh bị chiếm đoạt.
Ngoài ra, Bộ Công an cũng cảnh báo loại hình lừa đảo vay tiền, nhờ mua thẻ điện thoại, mượn tài khoản ngân hàng để nhận tiền từ nước ngoài… qua tin nhắn trên mạng xã hội. Theo công an, khi gặp những tin nhắn như vậy, mọi người cần tuyệt đối không làm theo ngay, phải liên hệ hoặc gọi điện thoại nói chuyện trực tiếp với người đó để kiểm tra thông tin.
Chia sẻ với Tiền Phong, một nạn nhân (tên Thu) của kiểu lừa đảo này ở Hà Nội, cho biết từng nhận tin nhắn qua Facebook từ một người bạn với nội dung hỏi vay tiền rồi chuyển vào tài khoản ngân hàng. Tin tưởng, nạn nhân chuyển 30 triệu đồng nhưng sau đó mới rõ, Facebook của người bạn đã bị kẻ khác “hack” rồi dùng để nhắn tin cho bà. Phía ngân hàng cho biết, ngay khi bà Thu chuyển tiền, tài khoản nhận đã rút ra lập tức. Sự việc được trình báo cơ quan công an, chủ tài khoản nhận tiền được triệu tập nhưng đây chỉ là một sinh viên không liên quan; anh bị mất chứng minh nhân dân từ trước và những kẻ lừa đảo lấy thông tin từ chứng minh này để lập tài khoản.
