Genes của loài voi, cá mập là chìa khóa chống lại bệnh ung thư

GD&TĐ - Tuy có kích thước khổng lồ nhưng loài voi hiếm khi bị ung thư là một phát hiện gây sốc đối với các nhà khoa học.

Cá mập khả năng kháng ung thư
Cá mập khả năng kháng ung thư

Các nhà khoa học cho hay một nghiên cứu về DNA của loài voi đã cung cấp những bằng chứng cụ thể về việc genes di truyền của loài voi có thể cung cấp đầu mối quan trọng trong việc tìm ra phương pháp chống lại căn bệnh ung thư ở người. Những động vật có vú khổng lồ hiếm khi bị mắc bệnh ung thư, điều này đã khiến các nhà khoa học bối rối trong một thời gian dài khi có hàng trăm trường hợp chứng tỏ genes di truyền của loài voi giống với con người.

Các nhà khoa học của trường Đại học Utah cho hay: “Có đến hàng trăm ví dụ chứng minh voi cũng mắc bệnh ung thư nhưng sau đó căn bệnh này dần dần bị loại trừ trong vòng 50 tới 70 năm”. Nhưng thực tế không phải như vậy. Tỷ lệ tử vong vì bênh ung thư ở voi chỉ chiếm ít hơn 5% so với 25% ở người”.

Đi tìm nguyên nhân

Một nhóm các nhà khoa học đến từ trường Đại học Utah và Đại học Arizona State đã tuyên bố có thể giải thích cho con số này. Trong quá trình tìm kiếm câu trả lời, các nhà khoa học đã nghiên cứu kĩ DNA của voi và tìm ra được một số điểm sai lệch.

Các nhà nghiên cứu cho hay loài voi có thêm genes có thể ức chế phát triển của khối u. Chúng có “ít nhất 40 bản sao của genes mã hóa p53, một loại protein có tác dụng ức chế ung thư”. Trong khi đó con người chỉ có 2 bản sao mã hóa của genes này. Trong cơ thể của loài động vật khổng lồ này, khi các tế bào hư hại được phát hiện, những tế bào này sẽ bị phá hủy hoặc tái tạo. Nghiên cứu chứng tỏ: “Voi có thể có cơ chế mạnh mẽ để tiêu diệt các tế bào bị tổn thương có nguy cơ phát triển thành căn bệnh ung thư”.

Ngăn ngừa ung thư

Trong suốt quá trình quan sát, các nhà khoa học đã chiết xuất bạch cầu từ voi và phá vỡ DNA của tế bào. Chuyên gia nghiên cứu Joshua Schiffman, đồng thời là bác sĩ nhi khoa chuyên khoa u bướu của trường Đại học Utah College of Medicine cho biết:

"Điều cốt yếu là chúng ta không để bị ung thư, tìm ra gene sẽ phá hủy những tế bào hư hại và tái tạo lại. Nếu những tế bào hư hại bị tiêu diệt thì những tế bào này không thể phát triển thành bệnh ung thư. Đây có thể là phương pháp hữu hiệu ngăn ngừa ung thư hơn là cố gắng ngăn chặn tế bào biến dị phân chia và không có khả năng tự sửa chữa hoàn toàn”.

Nghiên cứu do các nhà khoa học của hai trường Đại học phối hợp tiến hành cùng với Trung tâm Bảo tồn Voi Ringling Bros. Kết quả của nghiên cứu được công bố trên tạp chí của Hiệp hội Y khoa Hoa Kỳ.

Nghiên cứu tìm ra phương pháp chữa bệnh ung thư cho con người

Nếu không có genes di truyền có khả năng chống lại bệnh ung thư, có thể loài voi đã hoàn toàn tuyệt chủng. Theo Schiffman:

“Bằng các bằng chứng logic thì loài voi phải bị ung thư rất nhiều, và thực tế có thể đã tuyệt chủng bởi nguy cơ ung thư cao đó. Chúng tôi nhận thấy rằng có nhiều bản sao p53 là phương thức tự nhiên giúp loài động vật to lớn này vẫn còn tồn tại”.

Trong khi có rất nhiều yếu tố khiến con người dễ mắc ung thư, nghiên cứu góp phần tìm ra phương pháp chữa trị bệnh ung thư cho con người trong tương lai. Schiffman giả thích rằng:

“Những loài động vật có phương pháp tự nhiên chống lại bệnh ung thư. Điều này giúp chúng ta lý giải phương pháp của những loài động vật khác nhau chống lại bệnh ung thư như thế nào để có thể áp dụng cho con người”.

Genes di truyền của loài cá mập có thể là chìa khóa chống lại bệnh ung thư

Voi ít khi bị ung thư
 Voi ít khi bị ung thư

Các nhà phân tích tại trường Đại học Volkswagen Southeastern cộng tác với trường Cao đẳng Cornell đã cung cấp kết quả nghiên cứu mới với tạp chí BMC Genomics về genes di truyền đặc thù của loài cá mập liên quan tới hệ thống miễn dịch đã được biến đổi cùng với sự tiến hóa.

Loài cá nói chung có khả năng tự chữa lành các vết thương rất nhanh và đồng thời có sức đề kháng phi thường đối với các khối u ung thư (nhưng không phải là miễn dịch hoàn toàn bởi cá voi vẫn có thể bị mắc bệnh ung thư).

Những sự thay đổi bẩm sinh, điển hình như điều các nhà khoa học khẳng định có thể được tiến hành nghiên cứu sâu hơn về sức đề kháng tự nhiên mạnh mẽ của loài cá, từ đó tìm ra phương pháp giúp bệnh nhân chống lại căn bệnh ung thư.

Phát hiện ung thư nhờ giun và nước tiểu

Giun tròn, sống trong đất hay nước, có thể "bị thu hút" trước mùi nước tiểu của bệnh nhân ung thư và tránh nước tiểu của người khỏe mạnh. Kết quả kiểm tra 242 mẫu nước tiểu cho thấy độ nhạy cảm của chúng lên đến 95,8%, cao hơn so với mức độ chính xác của việc chẩn đoán với mẫu máu.

Nhóm nghiên cứu của Đại học Kyushu cho biết phương pháp này không gây đau, có chi phí từ 100 yên (0,8 USD) đến vài trăm yên mỗi lần và cho kết quả sau 90 phút. Các nhà nghiên cứu cho biết phương pháp này giúp xác định ung thư ở giai đoạn sớm, vốn không thể được phát hiện bằng xét nghiệm thông thường, và khuyến khích bệnh nhân điều trị sớm.

"Khi đưa một mẫu nước tiểu để kiểm tra, bạn có thể phát hiện liệu mình mắc ung thư hay không. Điều này sẽ giúp bạn tiết kiệm chi phí", Japan Times dẫn lời chuyên gia Takaaki Hirotsu nói.

Các thử nghiệm trước đây từng chỉ ra rằng một số loài động vật như chó hay chuột cũng có thể giúp phát hiện ung thư. Tuy nhiên, việc xác định bằng mùi trong thử nghiệm lâm sàng là điều không dễ dàng, vì độ chính xác còn phụ thuộc vào mức độ tập trung của chó.

Hiện nay, hình thức thử nghiệm không thể xác định loại ung thư của bệnh nhân, nhưng nhóm nghiên cứu đã nuôi được loại giun phản ứng với bệnh này. Họ dự định phát triển một thiết bị quét và hy vọng đưa vào sử dụng thực tiễn vào năm 2019.

Tin tiêu điểm

Đừng bỏ lỡ