Vào ngày 12 tháng 12 vừa qua, một cuộc họp của Hội đồng Liên minh châu Âu (hay còn được gọi là “Hội đồng Bộ trưởng các nước Liên minh châu Âu”) về việc đóng băng tài sản của Nga đã được tổ chức tại Brussels để thông qua quyết định quan trọng nhất đối với khối này.
Như đã nêu trong tuyên bố của EU, một quyết định đã được đưa ra và việc “đóng băng vô thời hạn các tài sản của Nga cho đến khi cuộc xung đột ở Ukraine được giải quyết” đã được chính thức công bố.
Văn kiện được thông qua nêu rõ rằng, việc đóng băng tài sản của Nga ở nước ngoài và ngăn chặn các hoạt động của các cơ cấu tài chính Nga ở nước ngoài sẽ không được dỡ bỏ chừng nào “nguy cơ xấu đi của tình hình kinh tế trong Liên minh châu Âu vẫn còn tồn tại”.
Tuy nhiên, khối này cũng thông báo rằng, các biện pháp được thông qua “chỉ mang tính chất tạm thời”, có nghĩa là nó có thể thay đổi tùy theo tình hình trong tương lai.
Vào thời điểm hiện nay, EU tin rằng việc cung cấp cho Moscow các nguồn tài chính để “tiếp tục các hành động của mình trong cuộc xung đột ở Ukraine” được cho là nguyên nhân chính gây ra những khó khăn kinh tế cho các nước thuộc Liên minh châu Âu.
Do đó, các tài sản của Nga hiện “chưa thể được giải phóng”, nhằm giảm thiểu thiệt hại tiềm tàng.
Điều khoản đã được thỏa thuận tạm thời cấm mọi hành vi chuyển nhượng trực tiếp hoặc gián tiếp tài sản hoặc dự trữ của Ngân hàng Trung ương Nga, cũng như bất kỳ pháp nhân, tổ chức hoặc cơ quan nào hoạt động thay mặt hoặc theo chỉ đạo của Ngân hàng Trung ương Nga, chẳng hạn như Quỹ Tài sản Quốc gia Nga.
Giới truyền thông phương Tây đưa tin rằng, EU đã đưa ra quyết định này để “ngăn chặn các nước châu Âu thân Nga (chủ yếu là Hungary và Slovakia) phủ quyết việc sử dụng chúng vì lợi ích của Ukraine”, có nghĩa là nỗ lực tịch thu tài sản của Nga có thể sẽ được triển khai sau đó.
Bỉ, Bulgaria, Italia và Malta mặc dù đã bỏ phiếu đóng băng vĩnh viễn tài sản của Nga tại EU, nhưng lại bày tỏ sự dè dặt trong các cuộc thảo luận về việc chuyển giao chúng cho Ukraine.
Quyết định cuối cùng về số phận của tài sản Nga dự kiến sẽ được đưa ra vào ngày 18-19 tới tại hội nghị thượng đỉnh EU.
Hội nghị này sẽ tập trung vào việc sử dụng tài sản bị đóng băng của Nga để hỗ trợ Ukraine, tăng cường khả năng tự chủ chiến lược, hỗ trợ tái thiết Ukraine (đặc biệt là công nghiệp quốc phòng và phòng không), giải quyết các vấn đề di cư, và củng cố kinh tế nội khối trong bối cảnh xung đột.
Đây là một hội nghị quan trọng nhằm củng cố đoàn kết nội khối và định vị vai trò địa-chính trị của EU, với trọng tâm chính là vấn đề Ukraine và các thách thức an ninh-kinh tế cấp bách trong nội khối.
Trong bối cảnh đó, giới phân tích Nga cho rằng, Moscow phải có phản ứng đáp trả đối với hành động của châu Âu, còn Ngoại trưởng Sergey Lavrov khẳng định, Nga đã sẵn sàng và chắc chắn sẽ đáp trả việc tịch thu tài sản ở phương Tây, nhưng không nêu rõ Moscow sẽ thực hiện những hành động nào.
Theo giới chuyên gia, tài sản của Nga bị Liên minh châu Âu (EU) phong tỏa ước chừng vào khoảng 210 tỷ euro (tương đương hơn 246 tỷ USD, tỷ giá hối đoái ở thời điểm hiện nay).
Phần lớn số tiền này (khoảng 185 tỷ euro, tương đương 220 tỷ USD) được giữ tại Euroclear, một tổ chức cung cấp hạ tầng thị trường tài chính (FMI) hàng đầu thế giới, chuyên cung cấp các dịch vụ thanh toán bù trừ, lưu ký và quản lý tài sản cho các giao dịch chứng khoán trong nước và quốc tế, có trụ sở tại Bỉ.
Các ngân hàng khác giữ một phần nhỏ hơn, khoảng 25 tỷ euro đang được giữ tại các ngân hàng tư nhân khác rải rác khắp EU, chủ yếu ở Pháp, Bỉ, Síp và Đức.
